Minimalny CIT wchodzi w życie. Nowy obowiązek dla firm z niską rentownością

Podatnicy, którzy w 2024 r. mieli stratę z działalności operacyjnej lub osiągnęli rentowność nie większą niż 2 proc. (udział dochodów w przychodach z działalności operacyjnej), muszą do 31 marca 2025 r. po raz pierwszy zapłacić krajowy minimalny CIT.

Przypomnijmy, że przepisy w tym zakresie (art. 24ca ustawy o CIT) miały wejść w życie już w 2022 r., ale wzbudziły tak dużą krytykę, że zostały poprawione, a ich wejście w życie przesunięto o dwa lata. Obowiązują zatem od 2024 r., a pierwsze rozliczenie nastąpi w 2025 r.

Cel pozostał ten sam – wymuszenie daniny od podatników, którzy transferują zyski za granicę, by uniknąć płacenia podatku dochodowego w Polsce. Ale jest zarazem sporo ustawowych wyłączeń.

Stawka i podstawa opodatkowania

Stawka minimalnego podatku wynosi 10 proc. podstawy opodatkowania wyliczonej zgodnie z art. 24ca ust. 3 ustawy o CIT. Co do zasady należy więc zsumować 1,5 proc. przychodów podatnika, koszty finansowania dłużnego oraz koszty usług niematerialnych i opłat licencyjnych poniesione na rzecz podmiotów powiązanych, a przekraczające o 3 mln zł rocznie ustawowy limit 5 proc. podatkowej EBITDA.

Możliwa jest metoda uproszczona (art. 24ca ust. 3a ustawy o CIT), która oznacza minimalny podatek wynoszący 10 proc. od 3 proc. rocznych przychodów (a więc podatnik odda fiskusowi 0,3 proc. przychodów). O wyborze tej uproszczonej metody trzeba powiadomić urząd skarbowy w zeznaniu rocznym składanym do 31 marca 2025 r.

Niezależnie od tego, według jakiej metody będzie ustalana podstawa opodatkowania, można ją pomniejszyć na zasadach wskazanych w art. 24ca ust. 10 ustawy o CIT, a więc np. o przychody z transakcji, w których cena była urzędowo narzucona, o wartość odliczeń zmniejszających w roku podatkowym podstawę opodatkowania CIT, o przychody strefowe.

Podatek odliczany od podatku

Kwotę wyliczonego minimalnego podatku dochodowego można pomniejszyć o CIT należny za 2024 r. obliczony na zasadach ogólnych.

Z kolei kwotę zapłaconego za dany rok minimalnego podatku odlicza się od CIT obliczonego na zasadach ogólnych w zeznaniu składanym za trzy kolejno następujące po sobie lata podatkowe.

Ustawowe wyłączenia

Zgodnie z art. 24ca ust. 14 ustawy o CIT minimalnego podatku nie płacą m.in. podatnicy, którzy:

• w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest minimalny podatek dochodowy, osiągnęli podatkową rentowność w wysokości co najmniej 2 proc.;
• w roku podatkowym mieli przychody niższe o co najmniej 30 proc. w stosunku do przychodów uzyskanych w roku poprzednim;
• rozpoczęli działalność gospodarczą w danym roku lub dwóch następujących po nich latach podatkowych;
• mają status małego podatnika;
• działają w branży finansowej;
• większość przychodów osiągnęli w związku z wykonywaniem działalności leczniczej, eksploatacją w transporcie międzynarodowym statków morskich lub statków powietrznych, wydobywaniem kopalin, których ceny zależą bezpośrednio lub pośrednio od notowań na światowych rynkach;
• zostali postawieni w stan upadłości lub likwidacji albo zostali objęci postępowaniem restrukturyzacyjnym.©℗