Darowizna na konto osoby trzeciej też bez podatku

Darowizna pieniędzy na rzecz syna przekazana zgodnie z umową wprost na rachunek sprzedającego nieruchomość jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

NSA podtrzymał tym samym swoje stanowisko prezentowane w ugruntowanej już linii orzeczniczej, np. w wyrokach z: 14 października 2010 r. (sygn. akt 11 FSK 981/09), 19 stycznia 2012 r. (11 FSK 1419/10), 24 sierpnia 2017 r. (II FSK 2104/15), 27 czerwca 2018 r. (II FSK 1873/16), 11 kwietnia 2019 r. (II FSK 1470/17).

Chodziło o darowiznę pieniędzy przekazanych synowi przez ojca na zakup mieszkania. Pieniądze zostały przelane zgodnie z prawidłowym umocowaniem bezpośrednio na rachunek sprzedającego. Nie było więc przelewu najpierw przez darczyńcę na rachunek obdarowanego, a następnie z konta obdarowanego – na rachunek sprzedawcy nieruchomości. Celem – jak tłumaczył podatnik (syn) – było uniknięcie podwójnego kosztu przelewu. Podatnik uważał jednak, w żaden sposób nie powinno to wpływać na prawo do zwolnienia na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ten przepis zwalnia z podatku darowizny pieniężne między osobami najbliższymi (także rodzicami i dziećmi), jeżeli otrzymanie zostanie udokumentowane dowodem przekazania na rachunek nabywcy.

W interpretacji z 28 czerwca 2022 r. (0111-KDIB2-3. 4015.229.2021.2.BB) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się z podatnikiem. Stwierdził, że brak przekazania pieniędzy bezpośrednio na rachunek obdarowanego (syna) wyklucza zwolnienie z podatku.

Tę interpretację uchylił WSA w Gliwicach. W wyroku z 25 stycznia 2023 r. (I SA/Gl 1069/22) wskazał, że nie wystarczy literalna wykładnia przepisu, ale trzeba też uwzględnić, po co został on wprowadzony. Orzekł więc, że wystarczy przekazanie darowanych pieniędzy na rachunek wierzyciela obdarowanego, bo rezultat jest ten sam.

To stanowisko podzielił sąd kasacyjny. W uzasadnieniu wyroku sędzia Jacek Brolik wyjaśnił, że wpłata na konto sprzedawcy nieruchomości spełnia wymogi zawarte w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy, ponieważ przelew jest dokonywany w związku z umową łączącą sprzedającego z obdarowanym, a nie sprzedającego z darczyńcą.

– Dokonanie tej wpłaty przez darczyńcę zamiast obdarowanego na konto sprzedającego, ze szczegółowym określeniem tytułu tej wpłaty, jest tylko ominięciem zbędnego pośrednika przy pełnym zachowaniu celu ustanowionego przepisu – sędzia Jacek Brolik.©℗

orzecznictwo