Y spółka z o.o. zorganizowała 4 października 2024 r. imprezę z okazji 35 lat istnienia firmy. Spotkanie to miało charakter zamknięty, a łącznie wzięło w nim udział 40 osób (20 pracowników i 20 osób towarzyszących). Głównymi celami imprezy były integracja pracowników, poprawa atmosfery pracy, wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków pracowniczych, umocnienie poczucia lojalności i przynależności do firmy, co w konsekwencji miało się przyczynić do poprawy osiąganych przez spółkę wyników gospodarczo-ekonomicznych.

Kompleksową organizacją imprezy jubileuszowej, na zlecenie spółki Y, zajęła się firma X (podatnik VAT czynny). W skład usługi świadczonej przez firmę X weszły m.in.:

  • wynajem sali bankietowej,
  • usługa gastronomiczna wraz z obsługą kelnerską (bez alkoholu),
  • koszty zapewnienia brandingu (oznaczenia logotypem przestrzeni itp.),
  • koszty dokumentacji wydarzenia (obsługa fotograficzna wydarzenia),
  • oprawa artystyczna wydarzenia (zespół muzyczny).

Łączny koszt tej usługi kompleksowej to 24 600 zł brutto, w tym: kwota netto: 20 000 zł (40 osób x 500 zł), VAT: 4600 zł. Firma X wystawiła 11 października 2024 r. fakturę elektroniczną (PDF), na której wykazała kompleksową usługę organizacji imprezy (24 600 zł brutto), bez wyodrębniania usługi gastronomicznej. Spółka otrzymała ten dokument tego samego dnia. Wyliczony przez spółkę „osobokoszt” imprezy wynosi 500 zł netto (615 zł brutto). Dla pracowników udział w imprezie był dobrowolny i nieodpłatny. Spółka prowadzi wyłącznie sprzedaż opodatkowaną VAT. Rokiem podatkowym Y jest rok kalendarzowy, a VAT i zaliczki na CIT rozlicza na zasadach ogólnych za okresy miesięczne. Spółka imprezę w całości sfinansowała ze środków obrotowych. Jak spółka powinna rozliczyć wydatki poniesione na organizację imprezy jubileuszowej na gruncie VAT, CIT (koszty uzyskania przychodów) oraz PIT (obowiązki płatnika)? ©℗

VAT

Podatek naliczony

Zgodnie z regułą ogólną zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT – w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych – podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W analizowanym przypadku kwotę VAT – zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT – stanowi kwota 4600 zł wynikająca z otrzymanej faktury z tytułu nabycia kompleksowej usługi organizacji imprezy jubileuszowej.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje, jeżeli istnieje związek (bezpośredni lub pośredni) z dokonanymi zakupami a działalnością opodatkowaną VAT. W przypadku organizacji imprez z okazji jubileuszu firmy można mówić o pośrednim związku z działalnością gospodarczą (por. interpretacja indywidualna dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z 30 kwietnia 2013 r., sygn. IPPP3/443–89/13-3/KB). Skoro zaś spółka zajmuje się wyłącznie działalnością opodatkowaną VAT, to do tego wydatku nie stosuje się ograniczeń wynikających z prewskaźnika (art. 86a ust. 2a–2h ustawy o VAT) czy odliczenia częściowego lub proporcjonalnego (art. 90 ustawy o VAT).

Podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT.

W analizowanej sprawie spółka Y jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, nie dotyczy jej więc wyłączenie z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT. Odrębnie – w dalszej części tekstu – wyjaśnię ograniczenie wynikające z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, a jak rozumiem, pozostałe ograniczenia nie znajdą zastosowania w analizowanej sprawie.

W świetle praktyki organów podatkowych VAT naliczony od wydatków na organizację imprezy jubileuszowej w części dotyczącej pracowników podatnik może odliczyć na zasadach ogólnych (por. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 listopada 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.512.2022.2.IZ). Niestety organy podatkowe przyjmują, że udział w imprezie jubileuszowej osób towarzyszących pracownikom nie wykazuje związku z działalnością podatnika (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 9 stycznia 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.726.2022.2.AMA). Odmienne stanowisko zajął natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w nieprawomocnym wyroku z 28 grudnia 2023 r., sygn. akt I SA/Wr 387/23. Sąd przyznał w nim prawo do odliczenia podatku naliczonego także w części wydatków dotyczących udziału w jubileuszu firmy osób towarzyszących pracownikom. Na potrzeby schematu rozliczenia przyjmę jednak (tak jak organy podatkowe), że w części dotyczącej osób towarzyszących pracownikom spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Z kolei w świetle art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych – co do zasady – nie podlega odliczeniu. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji wydarzenia (np. imprezy jubileuszowej), czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne i noclegowe. W takiej sytuacji nabywca nie jest zainteresowany nabyciem jedynie usług noclegowych czy gastronomicznych, a jedynie całej, kompleksowej usługi organizacji wydarzenia, w której ramach nabywane są usługi składowe (nocleg lub gastronomia). Nie są one jednak istotą zakupionego świadczenia, lecz jedynie mają one charakter pomocniczy i tworzą wraz z pozostałymi składowymi jedną (jednolitą) całość. Zatem podatnikowi na zasadach ogólnych przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od usług kompleksowej organizacji imprezy, mimo że w jej skład wchodzą usługi noclegowe lub gastronomiczne (por. interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 4 maja 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.61.2023.3.KO; z 19 września 2017 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.294.2017.1.AK).

W analizowanej sprawie w skład nabytej od firmy X kompleksowej usługi organizacji imprezy jubileuszu firmy wchodziły usługi gastronomiczne (bez alkoholu). Zatem należy uznać, że art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT nie sprzeciwia się odliczeniu podatku naliczonego od nabytej usługi organizacji imprezy jubileuszowej, także w części dotyczącej usług gastronomicznych (nie jest ona wyodrębniona na fakturze).

Na potrzeby schematu rozliczenia przyjmuję więc, że spółka może odliczyć podatek naliczony tylko w części tych wydatków dotyczących pracowników, tj. 20 osób. W analizowanej sprawie wyliczony „osobokoszt” wynosił 500 zł netto. Ustalana za jego pomocą łączna wartość netto nabytej usługi w części dotyczącej pracowników wyniesie 10 000 zł, a podatek naliczony 2300 zł (10 000 zł x 23 proc.). Pozostała część podatku naliczonego, tj. kwota 2300 zł dotycząca nabytej usługi w części odnoszącej się do osób towarzyszących, nie podlega odliczeniu.

Pozostaje ustalić, za jaki okres spółka może skorzystać z uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego. Zgodnie z regułą zawartą w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Od nabytej usługi organizacji imprezy jubileuszowej obowiązek podatkowy powstał z chwilą jej wykonania (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT), tj. 4 października 2024 r., kiedy to impreza jubileuszowa się odbyła. Zatem w świetle art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do odliczeniu podatku naliczonego od tej imprezy powstało po stronie spółki w rozliczeniu za październik 2024 r.

Spółka otrzymała fakturę 11 października 2024 r., dlatego odliczeniu podatku naliczonego, który z niej wynika, w JPK_V7M za październik 2024 r. nie sprzeciwia się art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem prawo do odliczenia nie może powstać wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (generującą podatek naliczony).

Na potrzeby schematu odliczenia zakładam, że spółka nie skorzysta z alternatywnej możliwości odliczenia podatku naliczonego w jednym z trzech kolejnych miesięcy (na co pozwala art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).

Zatem w JPK_V7M za październik spółka ma prawo wykazać podatek naliczony w wysokości 2300 zł na podstawie otrzymanej faktury (bez żadnych dodatkowych oznaczeń). Wartość nabycia netto w kwocie 10 000 zł wykazuje w polach K_42 (ewidencja) i P_42 (deklaracja), a podatek naliczony w kwocie 2300 zł w K_43 (ewidencja) i P_43 (deklaracja).

Pozostała część podatku naliczonego od nabycia usługi organizacji imprezy jubileuszowej (tj. 2300 zł) nie podlega odliczeniu i nie jest wykazywana w ewidencji zakupu JPK_VAT.

Podatek należny

Na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu, muszą one być świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Jeżeli nieodpłatne świadczenie będzie wpisywało się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, to przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Należy przy tym pamiętać, że w świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT bez znaczenia jest to, czy od nabycia usługi, która jest następnie nieodpłatnie przekazywana, podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Z reguły organy podatkowe przyjmują, że nieodpłatny udział pracowników w imprezie z okazji jubileuszu firmy nie stanowi nieopłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, gdyż jest związany z prowadzoną przez firmę działalnością gospodarczą, a w konsekwencji nie podlega VAT (por. interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 20 lutego 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.776.2018.4.AO; z 10 maja 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.42.2023.6.KO).

Natomiast organy podatkowe przyjmują, że uczestnictwo osób towarzyszących pracownikom (jako osób niebędących pracownikami spółki) nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, w związku z tym w tej części nieopłatne świadczenie usług – zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT – podlega opodatkowaniu VAT (por. interpretacja indywidualna dyrektor IS w Bydgoszczy z 10 lutego 2016 r., sygn. ITPP2/443–697/13/16-S/RS).

W świetle takiej praktyki organów podatkowych przyjmę na potrzeby schematu rozliczenia, że od wartości zapewnianych bezpłatnie świadczeń związanych z udziałem w imprezie jubileuszowej trzeba rozliczyć podatek należny jedynie w stosunku do świadczeń związanych z udziałem w tej imprezie osób towarzyszących pracownikom (tj. 20 osób).

W przypadku nieodpłatnego świadczenia usług obowiązek podatkowy należy ustalić zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, tj. z chwilą wykonania usługi, co nastąpiło 4 października 2024 r., kiedy to impreza jubileuszowa się odbyła.

W przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika (art. 29a ust. 5 ustawy o VAT).W analizowanej sprawie „osobokoszt” wynosił 500 zł netto. Przepisy ustawy o VAT nie precyzują jednak, czy w art. 29a ust. 5 ustawy o VAT chodzi o koszt nabycia netto, czy brutto. Przy czym celowościowa i prowspólnotowa wykładnia tego przepisu przemawia za przyjęciem, że chodzi tutaj o koszt netto. Należy więc uznać, że podstawą opodatkowania nieodpłatnej usługi związanej z udziałem osób towarzyszących w imprezie jubileuszowej firmy będzie kwota 10 000 zł (20 osób x 500 zł). W tym przypadku właściwa jest 23-proc. stawka VAT (art. 41 w zw. z art. 146ef ust. 1 ustawy o VAT). Podatek należny od tej nieodpłatnej usługi wyniesie 2300 zł (10 000 zł x 23 proc.).

Czynności nieodpłatnych nie dokumentuje się fakturą (art. 106b ustawy o VAT). Korzystają one ze zwolnienia z kasy fiskalnej, z czego – jak rozumiem – spółka skorzysta (art. 111 ust. 1 ustawy o VAT; par. 2 w zw. z poz. 43 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z kas rejestrujących). W takim przypadku powinny one zatem zostać ujęte w ewidencji sprzedaży JPK_V7M na podstawie dowodu wewnętrznego z oznaczeniem „WEW”, bez żadnego kodu GTU i oznaczenia procedur – ewentualnie za wyjątkiem oznaczenia „TP”, ale tylko wówczas, gdyby zachodziły powiązania wskazane w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, czego w analizowanym przypadku nie można ocenić (par. 10 ust. 1, 3–5 rozporządzenia w sprawie JPK_VAT).

W JPK_V7M za październik 2024 r. spółka na podstawie dokumentu wewnętrznego (z oznaczeniem „WEW”) powinna wykazać: w polach K_19 (ewidencja) i P_19 (deklaracja) podstawę opodatkowania (wg stawki 23 proc.) w wysokości 10 000 zł, a w polach K_20 (ewidencja) i P_20 (deklaracja) podatek należny (wg stawki 23 proc.) w wysokości 2300 zł. ©℗

CIT

Zgodnie z art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów (KUP) są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Nie uważa się za KUP kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT). W analizowanej sprawie w imprezie jubileuszowej (bez alkoholu) brali udział pracownicy oraz osoby im towarzyszące, zatem poniesione wydatki nie stanowią kosztów reprezentacji.

Organy podatkowe przyjmują, że wydatki poniesione na imprezę z okazji jubileuszu firmy w części dotyczącej pracowników wraz z osobami towarzyszącymi mogą stanowić KUP na zasadach ogólnych. Wydatki te niewątpliwie są związane z prowadzoną działalnością podatnika i mają na celu poprawę atmosfery pracy, zintegrowanie pracowników z pracodawcą, co w konsekwencji wpłynie na zwiększenie efektywności ich pracy, a tym samym pozytywnie na przychody czy też zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów (por. interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 20 maja 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.138.2024.MM; z 20 lutego 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.591.2023.2.MM).

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w imprezie jubileuszowej brali udział tylko pracownicy oraz osoby im towarzyszące, tak więc poniesione z tego tytułu wydatki (w kwocie netto) mogą w całości stanowić KUP. Nie zachodzi potrzeba ich wyodrębniania z łącznej kwoty kosztów. Tym samym w opisanej sprawie KUP będzie dla spółki poniesiony wydatek (w kwocie netto) w całości, tj. w wysokości 20 000 zł. Zasadniczo za KUP zasadniczo nie uważa się VAT (art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT). W analizowanej sprawie niewątpliwie KUP nie może być podatek naliczony od zakupu usługi organizacji imprezy integracyjnej w części, w jakiej podlega on odliczeniu, tj. w kwocie 2300 zł (tj. w części dotyczącej pracowników). Od zasady, że VAT nie stanowi KUP, jest jednak kilka wyjątków. Odniesiemy się jedynie do tych, które przynajmniej potencjalnie mogą dotyczyć analizowanego problemu. I tak w myśl art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a tiret drugie ustawy o CIT kosztem uzyskania przychodów może być podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy VAT – jeżeli naliczony VAT nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej. Przy czym – jak wskazał dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 19 stycznia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.769.2022.1.DP – „z przytoczonych powyżej przepisów nie można jednakże wyprowadzić wniosku, że dla uznania za koszt podatkowy podatku VAT wystarczy, że nie podlega on odliczeniu w myśl przepisów o podatku od towarów i usług. Niezaliczenie wydatku do kosztów podatkowych nie musi wynikać wyłącznie z faktu, że wydatek ten znajduje się w katalogu wyłączeń z art. 16 ust. 1. Może ono wynikać z braku wypełnienia generalnej przesłanki związku z przychodem, zawartej w art. 15 ust. 1 [ustawy o CIT – red]”.

W analizowanej sprawie organizacja imprezy jubileuszowej wykazuje pośredni związek z działalnością gospodarczą spółki, wydaje się zatem, że może ona zaliczyć do KUP część podatku naliczonego (tj. 2300 zł), która nie podlegała odliczeniu na gruncie VAT. Przemawia za tym okoliczność, że wydatki na organizację imprezy jubileuszowej (w kwocie netto) stanowią KUP nie tylko w części dotyczącej pracowników, lecz także osób im towarzyszących (od której do części usługi nie można odliczyć VAT). Tym samym należy uznać, że KUP powinien być także niepodlegający odliczeniu VAT naliczony od tego wydatku. Z tego względu na potrzeby schematu przyjmuję, że niepodlegający odliczeniu VAT naliczony od usługi organizacji jubileuszu w kwocie 2300 zł stanowi dla spółki KUP. W przypadku VAT należnego (od nieopłatnej usługi związanej z udziałem w imprezie osób towarzyszących pracownikom) w kwocie 2300 zł możliwość zaliczenia go w ciężar KUP jest potencjalnie możliwa na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. b tiret drugie ustawy o CIT. Przepis ten daje możliwość zaliczenia w ciężar KUP podatku należnego w przypadku przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczonego zgodnie z odrębnymi przepisami. Jednak w tym przypadku mogą powstawać wątpliwości i z tego względu na potrzeby schematu rozliczenia przyjmę, że nie stanowi on KUP. Zatem łącznie KUP z tytułu organizacji imprezy jubileuszowej stanowi kwota 22 300 zł (w tym 20 000 zł kwota netto, a 2300 zł niepodlegający odliczeniu podatek naliczony).

Wydatki poniesione na organizacją imprezy jubileuszowej stanowią dla spółki koszty pośrednie (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 10 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.377.2021.2.SK). W świetle art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o CIT należy je więc potrącić w dacie ich poniesienia, tj. wystawienia faktury je dokumentującej (11 października 2024 r.). Zatem w analizowanej sprawie spółka może potrącić przedmiotowe koszty w październiku 2024 r.

Wydaje się, że kwotę nieodliczonego VAT należy zaliczyć do KUP w tym samym miesiącu, w którym zaksięgowano w księgach podatkowych konkretny koszt nabycia towaru/usługi (wartość netto na podstawie faktury), odpowiednio jako koszt pośredni lub bezpośredni (por. interpretacja indywidualna dyrektora IS w Warszawie z 29 lipca 2015 r., sygn. IPPB3/4510–418/15-2/PK1). W analizowanym przypadku byłby to październik 2024 r. i to w tym w tym miesiącu spółka może zaliczyć w ciężar KUP łącznie kwotę 22 300 zł. ©℗

PIT

Zgodnie z regułą zawartą w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W kwestii obowiązków płatnika ograniczmy się do analizy źródeł przychodów, takich jak:

  • stosunek pracy (art. 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) – w przypadku uczestników będących pracownikami spółki;
  • inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ustawy o PIT) – w przypadku osób niebędących pracownikami.

Ustawa o PIT nie zawiera legalnej definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 2–2b oraz art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze. W uchwałach z 18 listopada 2002 r., sygn. akt PPS 9/02, oraz z 16 października 2006 r., sygn. akt II FPS 1/06, Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu na gruncie przepisów ustawy o CIT. Otóż uznał on, że termin „nieodpłatne świadczenie” ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie przez jeden podmiot korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. NSA potwierdził to stanowisko w uchwale z 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10, zaznaczając jednocześnie, że ma ono również zastosowanie do PIT.

Z kolei Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, uznał, że nieodpłatne świadczenia mogą być uznane za przychód pracownika tylko, gdy:

  • zostały spełnione za zgodą pracownika (pracownik skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  • zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  • korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Trybunał uznał, że „bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak jest podstaw do określenia jego wysokości”. Z tego względu organy podatkowe przyjmują, że udział pracowników w imprezach integracyjnych (sfinansowanych ze środków obrotowych) nie oznacza uzyskania przychodu przez te osoby, gdyż brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich uprawnionych przypisać indywidualnym uczestnikom jako ich wymierną korzyść.

Organy podatkowe też podkreślają, że udział pracowników w imprezach integracyjnych ma na celu motywację do pracy, zwiększenie lojalności zespołów i wydajności pracowników, natomiast nie będzie on stanowić dla nich przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. W konsekwencji pracodawca jako płatnik nie jest zobowiązany pobrania zaliczki na PIT (por. interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 6 października 2023 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.666.2023.4.MN; z 15 listopada 2022 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.875.2022.1.MZ). Wnioski te dotyczą również udziału pracownika w organizowanych przez pracodawcę imprezach z okazji jubileuszu firmy.

Wprawdzie ww. wyrok TK odnosi się do pracowników, jednak organy podatkowe przyjmują, że zawarte w nim wskazania mogą stanowić wskazówkę przy ustalaniu ewentualnego przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń dla osób niebędących pracownikami (zob. interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 15 listopada 2022 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.875.2022.1.MZ; z 13 marca 2019 r., sygn. 0115-KDIT2-2.4011.488.2018.6.MM). Jak wskazał dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 17 czerwca 2019 r., sygn. 0114-KDIP3-3.4011.221.2019.1.JM: „(…) udział pracowników i zaproszonych przez Spółkę gości wraz z osobami towarzyszącymi w organizowanych przez niego obchodach jubileuszowych, nie będzie generować po ich stronie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”. Dotyczy to także imprez integracyjnych z udziałem tych osób (tj. m.in. pracowników, kontrahentów, osób towarzyszących) np. festynu (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 13 marca 2019 r., sygn. 0115-KDIT2-2.4011.488.2018.6.MM) czy imprezy branżowej (zob. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 10 maja 2023 r., sygn. 0115-KDIT2.4011.46.2023.6.MM). Przemawia za tym także to, że nie ma możliwości ustalenia skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, co uniemożliwia określenie jego wysokości, oraz że nie wystąpi obiektywne kryterium wystąpienia przysporzenia majątkowego, gdyż w przypadku uczestników, którzy będą brali udział w imprezie jubileuszowej dobrowolnie, nie pojawiła się żadna korzyść (choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku). Nie można bowiem zakładać, że wydatek zostałby poniesiony przez poszczególnych uczestników, gdyby spółka nie zorganizowała imprezy jubileuszowej (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 17 czerwca 2019 r., sygn. 0114-KDIP3-3.4011.221.2019.1.JM).

Odnośnie imprezy jubileuszowej dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 7 sierpnia 2023 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.334.2023.4.SJ, wskazał także, że „(…) udział osób uprawnionych (pracowników i kontrahentów Spółki) w uroczystości, której celem jest zwiększenie świadomości kontrahentów i pracowników odnośnie działalności historii Spółki, integracja oraz wzmocnienie więzi między Spółką, pracownikami oraz kontrahentami, sfinansowanej ze środków obrotowych Spółki, nie skutkuje dla nich powstaniem przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, nie wystąpią Państwo w tej sytuacji w roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych”.

Na spółce Y nie ciążą więc żadne obowiązki płatnika PIT ani obowiązki informacyjne (PIT-11), gdyż po stronie wszystkich osób biorących udział w imprezie jubileuszowej nie powstaje przychód. ©℗

Schemat rozliczenia wydatków na organizację imprezy jubileuszowej firmy* ©℗

1. JAKI PODATEK

VAT: Podstawa opodatkowania: 10 000 zł

Właściwa stawka VAT: 23 proc.

Podatek należny: 2300 zł

Podatek naliczony: 4600 zł (wartość nabycia netto: 20 000 zł)

Podatek naliczony do odliczenia: 2300 zł

CIT: Przychody: nie wystąpią (organizacja imprezy jubileuszowej nie generuje po stronie spółki przychodu podatkowego).

Koszty uzyskania przychodów: łącznie 22 300 zł (20 000 zł kwota netto oraz 2300 zł niepodlegający odliczeniu VAT).

PIT (obowiązki płatnika): Na spółce nie ciążą obowiązki płatnika PIT ani obowiązki informacyjne (PIT-11), gdyż nie dojdzie do powstania przychodu u osób biorących udziału w imprezie jubileuszowej.

2. W JAKIEJ DEKLARACJI WYKAZAĆ PODATEK:

VAT: W JPK_V7M za październik 2024 r. spółka wykazuje:

– wartość nabycia netto w kwocie 10 000 zł w polach K_42 (ewidencja) i P_42 (deklaracja), a podatek naliczony w kwocie 2300 zł w K_43 (ewidencja) i P_43 (deklaracja);

– w polach K_19 (ewidencja) i P_19 (deklaracja) podstawę opodatkowania (wg stawki 23 proc.) w wysokości 10 000 zł, a w polach K_20 (ewidencja) i P_20 (deklaracja) podatek należy (wg stawki 23 proc.) w wysokości 2300 zł.

CIT: Wydatki poniesione na organizację imprezy jubileuszowej w łącznej kwocie 22 300 zł spółka może uwzględnić, kalkulując zaliczkę na CIT za październik 2024 r., a następnie w zeznaniu CIT-8 za 2024 r.

3. TERMIN ZŁOŻENIA DEKLARACJI:

JPK_V7M: 25 listopada 2024 r.

CIT-8: 31 marca 2025 r.

* W schemacie rozliczenia zostały pominięte inne zdarzenia/czynności