Podział majątku między małżonkami jest bez podatków

Podział małżeńskiego majątku wspólnego nie jest opodatkowany ani podatkiem od spadków i darowizn, ani podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Dotyczy to także sytuacji, w której na podstawie intercyzy żona lub mąż stali się wyłącznym właścicielem nieruchomości.

Potwierdził to dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w dwóch interpretacjach. Obie dotyczyły sytuacji, w której umowa o podział majątku nie przewiduje spłat, dopłat ani żadnych innych płatności pomiędzy małżonkami.

Przypomnijmy, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe, które nie są objęte wspólnością ustawową, należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wynika to z art. 31 par. 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Z kolei w myśl art. 501 tego kodeksu w razie ustania wspólności udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Zgodnie z orzecznictwem sądów małżonkowie mogą podzielić majątek bez zachowania reguły równych udziałów. Może to wynikać ze splotu rozmaitych interesów: osobistych, majątkowych, rodzinnych, biznesowych i innych wykraczających poza ramy majątku dorobkowego.

Przychody z podziału majątku wspólnego małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej nie są opodatkowane podatkiem dochodowym. Wynika to z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT. Potwierdził to dyrektor KIS w interpretacji z 23 stycznia 2024 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1004.2023.1.JK3).

Co z innymi daninami?

W jednej z najnowszych interpretacji dyrektor KIS wyjaśnił, że podział majątku małżeńskiego w związku z ustanowieniem rozdzielności majątkowej jest bez podatku od czynności cywilnoprawnych. To samo – dodał – dotyczy nabycia przez żonę lub męża na wyłączność nieruchomości tytułem podziału majątku wspólnego małżonków. W art. 1 ust. 1 ustawy o PCC nie zostały bowiem wymienione – jako podlegające temu podatkowi – umowy dotyczące podziału majątku dorobkowego małżonków.

W drugiej interpretacji – również z 19 września br. – dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że nabycie na wyłączność nieruchomości tytułem podziału majątku wspólnego małżonków jest także bez podatku od spadków i darowizn. Argument jest ten sam, co przy PCC – nabycie rzeczy i praw majątkowych w ramach podziału majątku małżeńskiego nie zostało wymienione w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podział ten – jak wyjaśnił dyrektor KIS – „wykazuje cechy odrębne od umowy zniesienia współwłasności uregulowanej w kodeksie cywilnym”. Nie jest to zatem to samo, co zniesienie współwłasności w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.©℗