Interpretacja indywidualna chroni bardziej niż odpowiedź na petycję, ale nie daje prawa do odsetek w razie pomyłki fiskusa. – Oprocentowane są tylko nadpłaty powstałe w sytuacjach wyraźnie określonych w przepisach. Nie zostały wśród nich wymienione przypadki zmiany interpretacji indywidualnych – wyjaśnił dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach 30 czerwca 2016 r. (nr IBPB-2-2/4518-7/16/MM).
Stwierdził, że zgodnie z art. 78 par. 3 ordynacji podatkowej, oprocentowanie nadpłaty przysługuje w przypadku wydania decyzji o zmianie, uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji konkretyzującej obowiązek podatkowy. Tymczasem – zdaniem dyrektora – indywidualna interpretacja nie była rozstrzygnięciem władczym, bo nie polegała na wymiarze wysokości zobowiązania podatkowego. – Nie sposób więc uznać, że pod pojęciem decyzji mieści się również interpretacja indywidualna – stwierdził.
Z taką wykładnią nie zgadza się Ireneusz Krawczyk, partner w kancelarii Ożóg i Wspólnicy. – Nie ulega wątpliwości, że nadpłata powstała w wyniku wadliwego działania organu podatkowego, który błędnie poinformował podatnika o zakresie ciążących na nim obowiązków – podkreśla ekspert. Dlatego, w jego przekonaniu, oprocentowanie jest swoistego rodzaju odszkodowaniem i dochodzenie go jest właściwsze, biorąc pod uwagę wartości konstytucyjne (art. 77 ust. 1 konstytucji), niż zmuszanie podatnika do uciążliwej drogi postępowania cywilnego.
Na poparcie swojej tezy ekspert przywołuje prawomocny wyrok WSA w Kielcach z 2009 r. (sygn. akt I SA/Ke 43/09).
Nie ma odsetek
Z drugiej strony odsetek za zwłokę uniknie ten, kto nie zapłaci podatku lub zapłaci go w zbyt niskiej wysokości, powołując się na uprzednio wydaną interpretację, która następnie została zmieniona.
Otrzymana interpretacja – choćby ostatecznie okazała się błędna – chroni także przed sankcją karną.
Co innego z zapłatą zaległej daniny. Czy podatnik będzie musiał ją dopłacić, decyduje to, czy wniosek o interpretację dotyczył sytuacji przyszłej, czy stanu już zaistniałego.
– W pierwszym przypadku podatnik jest w lepszym położeniu. Jeśli bowiem zastosuje się do interpretacji przed jej zmianą, to potem, po jej zmianie, nie będzie musiał dopłacić podatku – wyjaśnia Grzegorz Maślanko, radca prawny i partner w Grant Thornton.
Jeżeli natomiast podatnik chce uzyskać pewność, że jego wcześniejsze postępowanie było prawidłowe, i dostanie potwierdzenie w postaci interpretacji, która następnie jednak zostanie zmieniona, to będzie musiał uiścić daninę.
Nieoficjalne pytania
Podatek, i to z odsetkami, muszą natomiast zapłacić podatnicy, którzy uzyskają odpowiedź w inny sposób, np. wysyłając petycję do ministra, dzwoniąc na infolinię, czy pytając urzędnika w okienku. Tak otrzymana odpowiedź nie gwarantuje żadnej ochrony. . Zapewnia ją tylko interpretacja indywidualna lub ogólna ministra finansów.
Przekonał się o tym podatnik, którego sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II FSK 668/13). W zeznaniu PIT odliczył ulgę na dziecko. Kilka lat później naczelnik urzędu skarbowego, przy okazji kontroli, zakwestionował to odliczenie i nakazał zapłatę zaległego podatek wraz z odsetkami.
Mężczyzna się bronił, twierdząc, że to pracownik urzędu wprowadził go w błąd. Poinformował go bowiem, że jeżeli dochód jego pełnoletniej uczącej się córki nie przekroczył kwoty wolnej od podatku do dnia zawarcia małżeństwa, to podatnik może odliczyć 92,67 zł za każdy miesiąc, w którym wykonywał władzę rodzicielską. Okazało się, że była to błędna informacja.
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku wyjaśnił, że nawet gdyby podatnik faktycznie otrzymał taką informację, to i tak odpowiada za swój podatek, a nie urzędnik, który mu doradził.
Tak samo orzekły sądy administracyjne. NSA wyjaśnił, że pracownik urzędu nie jest organem administracji i udzielone przez niego pouczenie nie ma takiej mocy, jak interpretacja, a samo powoływanie się na nie jest infantylne. ©?