Ulga termomodernizacyjna. Jak jej nie stracić?

Jeżeli podatnik poniesie wydatki na termomodernizację swojego domu i odliczy je w zeznaniu PIT złożonym 10 stycznia następnego roku, a pod koniec tego samego miesiąca sprzeda nieruchomość, zachowa preferencję. Potwierdziło to Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie DGP

Nasza wątpliwość wzięła się z tego, że roczne zeznanie PIT złożone przed 15 lutego (w naszym przykładzie – 10 stycznia) uważa się za złożone 15 lutego. Tak wynika z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT, który brzmi: „Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie (…) w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym”.

Gdyby tę zasadę zastosować do ulgi termomodernizacyjnej, to mogłoby się okazać, że podatnik straci prawo do odliczenia, jeżeli złoży zeznanie przed 15 lutego i przed tą datą sprzeda dom, w którym zainwestował w termomodernizację. Skarbówka uznałaby bowiem, że zeznanie zostało złożone 15 lutego (a nie, jak w naszym przykładzie, 10 stycznia), czyli w momencie, gdy podatnik nie był już właścicielem domu. A to warunek, żeby w ogóle z ulgi termomodernizacyjnej skorzystać.

Odlicza tylko właściciel…

Przypomnijmy bowiem, że według fiskusa, aby skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, trzeba być właścicielem domu w momencie składania zeznania.

Z przepisów wprost to nie wynika. Artykuł 26h ustawy o PIT stanowi jedynie, że ulga jest skierowana do właścicieli i współwłaścicieli budynków jednorodzinnych.

Przez lata fiskus uważał, że ten warunek należy spełnić w momencie poniesienia wydatku. Tak wynikało m.in. z interpretacji indywidualnych z 21 stycznia 2021 r. (sygn. 0115-KDIT2.4011. 824.2020.1.RS) i z 19 listopada 2021 r. (0113-KDIPT2-2.4011.570. 2021.2.AKR). Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej sam zwrócił w nich uwagę na to, że art. 26h ustawy o PIT nie rozstrzyga jednoznacznie, kiedy podatnik, który ponosi wydatki na przedsięwzięcie termomodernizacyjne, musi być właścicielem budynku, aby móc skorzystać z preferencji.

– Nie wskazuje również, że zbycie nieruchomości powoduje utratę prawa do skorzystania z ulgi lub skutkuje koniecznością zwrotu wcześniej odliczonych kwot – stwierdził organ w interpretacji z 21 stycznia 2021 r.

Uznał zatem, że jeżeli w momencie ponoszenia wydatków na termomodernizację zostały spełnione wszystkie kryteria uprawniające do skorzystania z ulgi, to późniejsze zbycie nie wywołuje skutków wstecz.

…ale liczy się moment zeznania

Taka wykładnia jest już jednak nieaktualna. Zmieniła się w ubiegłym roku, mimo że przepisy nie zostały znowelizowane. W nowej wersji objaśnień podatkowych z 30 marca 2023 r. minister finansów wskazał, że „warunek dotyczący tytułu prawnego musi być spełniony na moment zastosowania ulgi (rozliczenia podatkowego) w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym podatnik poniósł wydatki kwalifikujące się do objęcia ulgą termomodernizacyjną”.

Minister dowodził w przykładzie nr 14, że taka wykładnia jest korzystna dla podatników, bo oznacza, że aby skorzystać z preferencji, nie trzeba być właścicielem domu w momencie poniesienia wydatku. Wystarczy być nim w chwili składania zeznania.

Po tych objaśnieniach szef Krajowej Informacji Skarbowej zaczął zmieniać wcześniejsze interpretacje dyrektora KIS. Tłumaczył, że z art. 26h ust. 1 ustawy o PIT wynika wprost, iż odliczenie przysługuje podatnikowi będącemu właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego. – Zatem prawo do skorzystania z tej preferencji podatkowej ma osoba, która ma status właściciela/współwłaściciela w momencie dokonywania odliczenia, tj. składania zeznania podatkowego (bądź jego korekty) – wyjaśnił szef KAS w interpretacji zmieniającej z 4 września 2023 r. (DOP3.8222.81.2023.CNRU).

Jeżeli więc – jak tłumaczył – podatniczka przed złożeniem rocznego zeznania przekazała synowi dom w darowiźnie, to mimo że w poprzednim roku poniosła wydatki na termomodernizację, utraciła prawo do ulgi. Pisaliśmy o tym w artykule „Kto szybko sprzeda ocieplony dom, pożegna się z ulgą” (DGP nr 175/2023).

Takie podejście potwierdza też kolejna interpretacja zmieniająca (na niekorzyść podatnika) – z 25 maja 2024 r. (DOP3.8222.1.2024.CNRU).

Liczy się data złożenia PIT

Co zatem w sytuacji, gdy podatnik złoży zeznanie roczne przed 15 lutego i przed tą datą sprzeda dom, w którym zainwestował w termomodernizację?

W odpowiedzi na pytanie naszej redakcji Ministerstwo Finansów rozwiało wątpliwości na korzyść podatników. Wyjaśniło, że co prawda w takim przypadku urząd skarbowy przyjmie datę 15 lutego jako datę wpływu zeznania (dla innych celów niż stosowanie ulgi), ale to nie wpłynie na warunek określony w art. 26h ust. 1 ustawy o PIT.©℗