Posiadanie domu letniskowego nie wyklucza zwolnienia z PCC na pierwsze lokum

Kto ma budynek letniskowy służący tylko potrzebom rekreacyjnym, może skorzystać ze zwolnienia z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania lub domu – wyjaśnił dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Chodzi o zwolnienie wynikające z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Dotyczy ono zakupu na rynku wtórnym, bo tylko wtedy co do zasady pojawia się PCC (2 proc.). Zwolnienie polega na tym, że nabywca nie płaci podatku, gdy kupuje swoje pierwsze mieszkanie lub dom, czyli:

prawo własności mieszkania stanowiącego odrębną nieruchomość,
prawo własności domu jednorodzinnego,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Kupującym musi być „osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50 proc. i został nabyty w drodze dziedziczenia”.

To oznacza, że kto ma już mieszkanie lub dom w Polsce bądź w innym kraju, ten nie korzysta ze zwolnienia z PCC przy zakupie kolejnej nieruchomości mieszkalnej. Wyjątek dotyczy udziałów w nieruchomościach mieszkalnych, które zostały odziedziczone. Takich nieruchomości może być dowolna liczba, byle tylko w żadnej z nich podatnik miał nie więcej niż 50 proc. udziału.

Zakup domku rekreacyjnego…

O interpretację wystąpili małżonkowie, którzy chcieli się upewnić, że zakup domku letniskowego nie pozbawił ich prawa do zwolnienia z PCC przy zakupie w przyszłości mieszkania lub domu na rynku wtórnym. Tłumaczyli, że dom letniskowy jest przeznaczony do okresowego wypoczynku, a nie do całorocznego użytkowania. Zgodnie z wypisem z ewidencji gruntów i budynków nie jest to budynek mieszkalny, a ze wszystkich pozostałych dokumentów wynika, że jest to budynek letniskowy – zapewniali małżonkowie.

Podkreślali, że płacą od niego podatek od nieruchomości według wyższej stawki – za domek letniskowy, a nie według niższej, jak za dom mieszkalny jednorodzinny.

Dyrektor KIS potwierdził, że taki zakup nie pozbawił małżeństwa zwolnienia z PCC przy zakupie w przyszłości pierwszego mieszkania lub domu.

Wyjaśnił, że w świetle art. 3 pkt 2 i 2a prawa budowlanego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.) budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym jest budynek w stanie umożliwiającym jego normalne użytkowanie i tym samym służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych. Natomiast z art. 29 ust. 1 pkt 16 prawa budowlanego oraz z rozporządzenia ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2022 r. poz. 1225), wynika, iż budynek rekreacji indywidualnej to budynek przeznaczony do okresowego wypoczynku.

Ponadto w prawie budowlanym, w załączniku „Kategoria obiektów budowlanych”, domki letniskowe znajdują się w innej kategorii niż budynki mieszkalne jednorodzinne – potwierdził dyrektor KIS.

…i nie tylko

Zwolnienie na zakup pierwszego lokum nie jest też wykluczone, gdy podatnik posiada wprawdzie dom, ale w budowie. Taka nieruchomość nie spełnia bowiem definicji budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Dopóki nie ma pozwolenia na użytkowanie budynku, dopóty nie może być on w świetle prawa użytkowany, a tym samym nie może zaspokajać potrzeb mieszkaniowych.

Tak samo jest, jeżeli organ nadzoru budowlanego zakazał użytkowania budynku na czas usunięcia nieodpowiedniego stanu technicznego lub wydał decyzję nakazującą rozbiórkę.

Również posiadanie samej działki (nawet z budynkiem gospodarczym) nie wyklucza zwolnienia przy zakupie pierwszego mieszkania lub domu. A to dlatego, że według fiskusa posiadanie samej działki nie jest żadnym z praw wymienionych w art. 9 pkt 17 ustawy o PCC.

O tych wyjątkach pisaliśmy m.in. w artykule „Dwa budynki na jednej działce to brak zwolnienia z PCC. Ale nie zawsze” (DGP nr 102/2024).©℗