Ulga prorodzinna w PIT za 2023 r. Kto i jak może z niej skorzystać?

Ulga prorodzinna, znana również jako ulga na dziecko, to popularne odliczenie podatkowe stosowane w rozliczeniu PIT. Jest to mechanizm mający wspierać rodziny wychowujące dzieci poprzez zmniejszenie kwoty podatku, którą muszą zapłacić. Przedstawiamy praktyczny poradnik jak skorzystać z ulgi prorodzinnej.

Co to jest ulga prorodzinna?

Ulga prorodzinna za rok 2023 pozwala podatnikowi nie tylko odliczyć tę ulgę od podatku, ale również istnieje możliwość zwrotu niewykorzystanej części ulgi. To oznacza, że jeśli dochody podatnika są zbyt niskie, co uniemożliwia pełne skorzystanie z ulgi, nadwyżka ulgi może zostać zwrócona podatnikowi.

Zasady korzystania z ulgi prorodzinnej nie uległy zmianie w porównaniu do roku poprzedniego.

Kto ma prawo do ulgi prorodzinnej (na dziecko)?

Osoba zainteresowana ulgą prorodzinną (na dziecko) musi spełniać odpowiednie kryteria. Prawo do odliczenia podatku przysługuje, jeżeli podatnik jest rodzicem, opiekunem prawnym lub pełni funkcję rodziny zastępczej, a jednocześnie uzyskał dochody opodatkowane według skali podatkowej, niezależnie od tego, czy jest rezydentem czy nierezydentem podatkowym.

Warto pamiętać, że istnieją ograniczenia. Nie można skorzystać z ulgi prorodzinnej, jeżeli dochody pochodzą wyłącznie z opodatkowanej 19 proc. stawką podatku liniowego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, albo z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Kiedy przysługuje ulga prorodzinna?

Prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej przysługuje, jeżeli spełnione są konkretne warunki dotyczące dzieci. Osoba może skorzystać z ulgi prorodzinnej , jeśli:

w stosunku do małoletniego dziecka:

• wykonywała władzę rodzicielską (dotyczy dzieci własnych i przysposobionych).

• pełniła funkcję opiekuna prawnego, o ile dziecko zamieszkiwało z nią.

• sprawowała opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

utrzymywała pełnoletnie dzieci:

• które otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny, dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną.

• do ukończenia 25. roku życia uczące się w szkołach lub szkołach wyższych.

Ulga prorodzinna przysługuje również w przypadku wykonywania ciążącego na osobie obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Limity dochodu

Aby skorzystać z ulgi prorodzinnej, obowiązują limity dochodu. Odliczenie przysługuje, gdy dochody nie przekroczą określonych kwot, uzależnionych od statusu rodzinnego, takich jak:

• 112 000 zł w przypadku związku małżeńskiego,

• 112 000 zł dla osoby samotnie wychowującej dziecko,

• 56 000 zł dla osoby niebędącej w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy.

Uwaga. Powyższe limity obowiązują, jeżeli podatnik przez cały rok miał pod opieką tylko jedno dziecko.

Jak obliczyć ulgę prorodzinną? Wspólnie lub oddzielnie

Kwota ulgi prorodzinnej zależy od liczby dzieci. Stawki ulgowe są następujące:

• na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (1 112,04 zł rocznie).

• na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (1 112,04 zł rocznie).

• na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (2 000,04 zł rocznie).

• Na czwarte i kolejne dzieci – 225,00 zł miesięcznie (2 700,00 zł rocznie).

Odliczenie prorodzinnej dotyczy obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka lub rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę ulgi prorodzinnej można odliczyć od podatku w proporcji ustalonej przez podatników.

W przypadku braku porozumienia między rodzicami:

• jeżeli zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

• gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania - kwotę tę odliczają w częściach równych,

• w pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100 proc. stosuje ta osoba, u której dziecko ma miejsce zamieszkania.

Jeżeli dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego i następuje to w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy.

Limit kwoty dodatkowego zwrotu

W sytuacji, gdy nie ma wystarczającej kwoty podatku do odliczenia pełnej ulgi prorodzinnej, istnieje opcja otrzymania różnicy w postaci dodatkowego zwrotu. Jednak warto zaznaczyć, że kwota ta jest ograniczona i nie może przekroczyć zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne, pomniejszonych o odliczone od podatku liniowego lub zryczałtowanego podatku dochodowego składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Uwzględnienie składek

Do składek podlegających odliczeniu można zaliczyć te, które zostały zapłacone od przychodów objętych różnymi zwolnieniami podatkowymi, takimi jak:

• zwolnienie PIT dla młodych,

• zwolnienie dla powracających,

• zwolnienie dla rodzin 4+,

• zwolnienie dla pracujących seniorów.

Podczas obliczania kwoty dodatkowego zwrotu ulgi nie uwzględnia się składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które zostały już odliczone w zeznaniach PIT-28, PIT-36L lub były wykazane jako odliczone w PIT-16A.

Jak udokumentować prawa do ulgi?

W zeznaniu podatkowym, należy podać liczbę dzieci oraz ich numery PESEL. W przypadku braku numerów PESEL, konieczne jest podanie imion, nazwisk oraz dat urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych trzeba dostarczyć zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia. Przykładowe dokumenty to odpis aktu urodzenia dziecka, zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka, odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowa zawarta między rodziną zastępczą a starostą, a także zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Jak złożyć zeznanie podatkowe przy uldze prorodzinnej?

W celu rozliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest złożenie odpowiedniego zeznania podatkowego, tj. PIT-36 lub PIT-37, wraz z załącznikiem PIT/O. W załączniku PIT/O podaj numery PESEL dzieci, a w przypadku ich braku – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia.

Jak łatwo rozliczyć PIT – sprawdź!

W przypadku gdy opodatkowuje się dochody łącznie z małżonkiem należy złożyć jeden PIT/O.