Żeby można było wyłączyć z opodatkowania VAT sprzedaż części przedsiębiorstwa, ta część musi być zorganizowana poprzez jej identyfikację w strukturze organizacyjnej, np. w formie oddziału. Ponadto transakcja powinna prowadzić do przejęcia zakładu pracy i pracowników przez nabywcę – uznał dyrektor KIS w interpretacji z 16 sierpnia 2023 r.

Podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie: transportu, zakwaterowania oraz sprzedaży towarów stacjonarnie i poprzez sklepy internetowe. Jest także wspólnikiem spółki z o.o., ma w niej 50 proc. udziałów. Chce wyodrębnić część prowadzonego przedsiębiorstwa z działalności jednoosobowej i sprzedać ją do nowo powstałej spółki z o.o., w której jest wspólnikiem. Spółka ma przejąć prowadzenie wyodrębnionej działalności.

Pracownia krawiecka

Wyodrębniona część przedsiębiorstwa to ta, która prowadzi sprzedaż poprzez platformy internetowe towarów szytych w pracowni krawieckiej. Wytwarzanie produktu wymaga zakupu materiałów, np. tkanin oraz półproduktów krawieckich i dodatków służących do jego wyrobu. Towary powstałe podczas produkcji w pracowni są przeznaczone do dalszej odsprzedaży. Wyodrębnioną w ten sposób zorganizowaną część przedsiębiorstwa mają stanowić składniki niematerialne oraz takie składniki materialne, jak: trzy maszyny krawieckie, hafciarka, materiały do produkcji towarów, dodatki krawieckie i dwa laptopy.

Podatnik nie zamierza likwidować jednoosobowej działalności gospodarczej, będzie ją kontynuował w zakresie usług kurierskich. W majątku pozostaną samochody dostawcze.

W związku z tym wystąpił do dyrektora KIS z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Zadał pytanie: czy na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT ma prawo do tego, aby wyłączyć z opodatkowania VAT zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa z jednoosobowej działalności gospodarczej? Sam podatnik zajął stanowisko, że transakcję, którą zamierza przeprowadzić, takie wyłączenie powinno objąć.

Fiskus zadaje pytania

Dyrektor KIS nie był usatysfakcjonowany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym i zadał podatnikowi kilka szczegółowych pytań. W odpowiedzi na nie podatnik sprecyzował, że w skład jego jednoosobowej działalności gospodarczej nie wchodzą żadne nieruchomości. Spółka nabywająca również ich nie ma i będzie kontynuować działalność krawiecko-sprzedażową w najmowanych pomieszczeniach. Podatnik zatrudnia pracowników, jednak ich prawa i obowiązki wynikające z umów o pracę nie przejdą na spółkę nabywającą część przedsiębiorstwa.

Składniki majątkowe i niemajątkowe stanowią wyodrębniony zespół, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, i mogą być całkowicie niezależnym przedsiębiorstwem wykonującym te zadania. Jednak w chwili sprzedaży nie będą wyodrębnione w strukturze organizacyjnej jednoosobowej działalności gospodarczej w formie działu, wydziału lub oddziału.

Przeznaczona do sprzedaży część przedsiębiorstwa podatnika ma pełną samodzielność finansową pozwalającą na natychmiastowe i niezależne kontynuowanie tej działalności gospodarczej. Ewidencja księgowa umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności oraz określenie wyniku finansowego.

Nabywająca spółka zamierza nieprzerwanie kontynuować działalność gospodarczą za pomocą składników majątkowych stanowiących przedmiot sprzedaży. Ma faktyczną możliwość kontynuowania działalności w oparciu wyłącznie o te składniki. Nie musi angażować żadnych innych składników majątkowych ani podejmować dodatkowych działań faktycznych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o nabyte składniki. Ponadto spółka zobowiązuje się przejąć wierzytelności oraz zobowiązania związane z nabyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jeżeli takie wystąpią.

Dyrektor KIS uznał stanowisko zawarte we wniosku podatnika za nieprawidłowe. Jego zdaniem nie doszło do odpowiedniego zorganizowania części przedsiębiorstwa, która ma być przedmiotem sprzedaży. Według organu interpretacyjnego do uznania części przedsiębiorstwa za zorganizowaną i wyłączenia jej sprzedaży z opodatkowania VAT jest konieczne rozważenie na podstawie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT trzech aspektów wyodrębnienia: finansowego, organizacyjnego i funkcjonalnego.

Bez pracowników się nie da

Organ przyjął, że w przypadku podatnika został spełniony jedynie warunek wyodrębnienia finansowego przenoszonych składników majątkowych związanych z przedmiotem sprzedaży. A to dlatego, że ewidencja księgowa umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności oraz określenie wyniku finansowego. To jednak nie wystarczy.

Zdaniem organu konieczne jest także wyodrębnienie organizacyjne, a o tym można mówić, kiedy na podstawie statutu, regulaminu lub innego dokumentu część przedsiębiorstwa przeznaczona do zbycia będzie w strukturze organizacyjnej miała formę działu przedsiębiorstwa, jego oddziału lub wydziału. Brak takiego wydzielenia, według organu, uniemożliwia uznanie części przedsiębiorstwa za zorganizowaną i w konsekwencji objęcie jej sprzedaży dyspozycją art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Dyrektor KIS za niespełniony uznał także warunek funkcjonalny zorganizowania. W opinii organu niezbędne jest w tym zakresie przeniesienie na nabywającą spółkę umów o pracę i oddanie jej do dyspozycji pracowników podatnika. Jeśli spółka nie przejmie zakładu pracy, to nie będzie miała personelu, który mógłby obsługiwać nabyte składniki majątkowe i niemajątkowe. Innymi słowy, bez pracowników spółka nie będzie mogła od razu kontynuować działalności krawiecko-sprzedażowej, lecz będzie musiała przeprowadzić rekrutację.

Ze względu na to, że nie są spełnione przesłanki organizacyjne i funkcjonalne, organ interpretacyjny przyjął zatem, że nie można części przedsiębiorstwa wyodrębnionej w sposób wskazany przez podatnika uznać za zorganizowaną. To zaś skutkuje tym, że jej sprzedaż nie będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.©℗