Spółka, do której wspólnik wnosi wierzytelność z tytułu udzielonej tej firmie pożyczki w zamian za udziały w jej podwyższonym kapitale, powinna potrącić podatek u źródła – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła spółki zadłużonej z tytułu pożyczek udzielonych jej przez jedynego wspólnika – firmę z Luksemburga. W 2012 r. zgromadzenie wspólników zdecydowało o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki. Nowo utworzone udziały zostały pokryte wkładem niepieniężnym w postaci wierzytelności wspólnika z tytułu jednej z niezwróconych pożyczek wraz z odsetkami. Wspólnik ten objął udziały po cenie wyższej od ich wartości nominalnej. W efekcie całej tej operacji wygasł dług spółki wobec wspólnika, a ściślej doszło do połączenia długu z wierzytelnością w jednych rękach (w języku prawniczym nazywa się to konfuzją).
Spółka uważała, że nie musi potrącać podatku u źródła (w Polsce) w związku z wniesieniem tej wierzytelności na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego. Sądziła, że w przypadku zamiany wierzytelności na udziały nie powstanie u wspólnika przychód z tytułu odsetek. W związku z konfuzją wspólnik bowiem nie zostanie zaspokojony, zatem nie uzyska przychodu.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Stwierdził, że w efekcie nabycia własnego długu doszło do połączenia w jednej osobie praw przysługujących wierzycielowi z obowiązkami dłużnika (konfuzja), a w konsekwencji do wygaśnięcia wierzytelności. Konfuzja oznaczała więc wykonanie zobowiązania wobec wspólnika i obowiązek poboru podatku u źródła – uznał dyrektor izby.
Zgodziły się z nim sądy obu instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, że przez wypłatę odsetek należy rozumieć m.in. wszelkie nieefektywne sposoby zaspokojenia ekonomicznego interesu wierzyciela.
Z kolei sędzia Wojciech Stachurski, uzasadniając wyrok NSA, potwierdził, że w wyniku wniesienia wierzytelności z tytułu udzielonej spółce pożyczki w zamian za udziały w jej podwyższonym kapitale zakładowym doszło do zlania w jednym podmiocie praw przysługujących wierzycielowi oraz obowiązków dłużnika.
– Nie oznacza to jednak, że po stronie wierzyciela nie wystąpiło w związku z tym żadne przysporzenie majątkowe – stwierdził. Wręcz przeciwnie, przysporzeniem były otrzymane udziały w podwyższonym kapitale zakładowym spółki – tłumaczył sędzia Stachurski. Dodał, że w wypadku konfuzji nabywając własny dług, spółka zaspokaja wspólnika i tym samym wykonuje wobec niego zobowiązanie. Podobnie orzekł NSA w wyroku z 26 lutego 2015 r. (sygn. akt II FSK 3296/12).©?
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 8 marca 2016 r., sygn. akt II FSK 3928/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia