Subskrybuj nas na Youtube
Jesteśmy spółką z o.o., która prowadzi stadninę koni. W jaki sposób wycenić do bilansu posiadane w stadninie zwierzęta?
Zwierzęta hodowlane stanowiące stado podstawowe zalicza się do środków trwałych. Jako środki trwałe w jednostkach zajmujących się hodowlą i produkcją zwierzęcą traktuje się w szczególności: konie i inne zwierzęta pociągowe, konie hodowlane, zarówno ogiery, jak i klacze, bydło hodowlane, trzodę – maciory i knury.
Zwierzęta młode przeznaczone na sprzedaż zalicza się do rzeczowych składników majątku obrotowego, a w szczególności młode zwierzęta w odchowie, jak np. źrebaki, zwierzęta w tuczu – jak konie rzeźne.
Na dzień bilansowy należy dokonać wyceny posiadanych zwierząt w zależności od sposobu ich zaliczenia do danej grupy aktywów.
Zaliczone do środków trwałych...
Zwierzęta w jednostkach zajmujących się produkcją zwierzęcą zaliczane do stada podstawowego, reproduktory, zwierzęta robocze wycenia się na dzień bilansowy zgodnie z art. 281 pkt 1 tak jak środki trwałe, albo według:
● cen nabycia,
● kosztów wytworzenia,
● wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych)
pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Zwierzęta zaliczane do środków trwałych mogą być amortyzowane zgodnie z art. 32 ustawy o rachunkowości. Jednostka sama powinna ustalić stawkę amortyzacji dla konia, uwzględniając okres jego użytkowania. Zastosowanie naliczenia amortyzacji może nie odzwierciedlać zmian zachodzących w wartości inwentarza żywego. Zgodnie bowiem z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości nr 41 „Rolnictwo” aktywa biologiczne przechodzą przemianę biologiczną. Przemiana biologiczna obejmuje procesy wzrostu, umniejszenia (degeneracji), produkcji i prokreacji, które powodują jakościowe lub ilościowe zmiany składnika aktywów biologicznych. Wycena inwentarza żywego powinna obejmować również utratę wartości inwentarza żywego, np. na skutek starzenia się zwierząt, choroby. Jednak ustawa o rachunkowości nie przewiduje możliwości wyceny składników majątku zaliczanych do środków trwałych w wartości godziwej, jak np. MRS 41.
...i do wyrobów gotowych
Inwentarz żywy zaliczany do produktów gotowych i źrebaki na odchowie wycenia się według ogólnych zasad wyceny, czyli albo w koszcie wytworzenia, jeżeli dotyczy to zwierząt z własnej hodowli, albo w cenie nabycia lub zakupu, jeżeli zwierzęta zostały zakupione przez jednostkę.
Jednostka może nie prowadzić kalkulacji kosztów hodowli poszczególnych rodzajów zwierząt i wtedy nie ma możliwości wyceny w koszcie wytworzenia. Wtedy do wyceny stosuje się cenę sprzedaży netto pomniejszoną o średnio osiągany zysk i ewentualne koszty sprzedaży czy zarządu.
Jednostka przy wycenie inwentarza żywego zaliczanego do wyrobów gotowych musi ustalić zmianę stanu. Koszty hodowli poniesione w ciągu roku koryguje się o różnicę pomiędzy stanem inwentarza wykazanym na koniec okresu (BZ) a stanem inwentarza z bilansu otwarcia, zmniejszając albo zwiększając koszty sprzedanych zwierząt. [przykłady 1 i 2]
PRZYKŁAD 1
Źrebięta
W jednostce w 2015 r. koszty produkcji zwierzęcej – źrebiąt przeznaczonych do sprzedaży wyniosły 3 498 365 zł. Wartość źrebiąt wykazana w bilansie otwarcia wynosiła 754 823 zł. Wartość źrebiąt na koniec okresu, ustalana jako iloczyn wagi i ceny sprzedaży netto pomniejszona o średnio osiągany zysk, wynosi 921 738 zł. Koszty produkcji zwierzęcej nie obejmują kosztów sprzedaży i kosztów zarządu, które są ewidencjonowane na oddzielnych kontach.
/>
Objaśnienia:
1. Ujęcie kosztów produkcji zwierzęcej – źrebiąt przeznaczonych do sprzedaży w 2015 r. kwota 3 498 365 zł.
2. Jednostka, dokonując wyceny inwentarza żywego zaliczanego do wyrobów gotowych ustaliła zmianę stanu na kwotę 166 915 zł (921 738 zł – 754 823 zł. Jest to różnica pomiędzy stanem inwentarza wykazanym na koniec okresu a stanem inwentarza z bilansu otwarcia).
* Suma obrotów pochodzi z zaksięgowanych w ciągu okresu kosztów związanych z hodowlą źrebiąt takich jak np. koszty paszy, usług weterynaryjnych, wynagrodzeniem prawników stajni, amortyzacja budynków itp.
PRZYKŁAD 2
Bilans
Przedsiębiorstwo rolne zajmujące się hodowlą koni posiada 24 zwierzęta w stadzie podstawowym (klacze i ogiery) o wartości w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia 480 000 zł. Dotychczasowe umorzenie stada podstawowego to kwota 96 000 zł.
W przedsiębiorstwie sprzedaje się klacze i ogiery (źrebaki) z własnej hodowli. Na dzień bilansowy stadnina posiada konie w wieku od pięciu miesięcy do dwóch lat. Jest to 10 klaczy i 8 ogierów, których wartość księgowa wynosi 54 980 zł. Koszty hodowli źrebaków w 2015 r. wyniosły 63 368 zł.
Prezentacja w bilansie:
Rzeczowe aktywa trwałe
Środki trwałe – 384 000 zł
Zapasy
Produkty gotowe – 118 348 zł.
Podstawa prawna
Art. 28 ust. 1 pkt 1, art. 32 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 41 „Rolnictwo”.