Subskrybuj nas na Youtube
Wykonawca robót, który wniósł zabezpieczenie należytego wykonania umowy w postaci pieniężnej na okres rękojmi, został zlikwidowany. Czy wniesione zabezpieczenie może zostać wykorzystane na usunięcie usterek przez innego wykonawcę? A może powinno się je zwrócić na rachunek dochodów jednostki i jednocześnie wystąpić o zabezpieczenie środków w planie wydatków z przeznaczeniem na usunięcie usterek?
EKSPERT RADZI
Postępowanie z zabezpieczeniem należytego wykonania umowy w opisanym przypadku zależy od tego, czy usterki powstały w okresie rękojmi, czy też po jej zakończeniu.
Zgodnie z postanowieniami art. 147 ust. 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: p.z.p.) zamawiający może żądać od wykonawcy zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Zabezpieczenie to służy pokryciu roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zarówno na etapie jej realizacji, jak i w okresie rękojmi. Jeżeli więc usterki, o których mowa w pytaniu, ujawniły się w okresie obowiązywania rękojmi, to jednostka może moim zdaniem dokonać ich usunięcia w ramach środków zdeponowanych na wyodrębnionym rachunku pomimo że wykonawca, który wniósł to zabezpieczenie, uległ likwidacji. Należy przy tym pamiętać, że zlecenie usunięcia usterek powinno być dokonane z uwzględnieniem prawa zamówień publicznych. W przypadku wykorzystania środków w niepełnej wysokości pozostała część podlega zwrotowi w sposób opisany poniżej.
Natomiast w przypadku gdy przedmiotowe usterki ujawniły się już po upływie okresu rękojmi, środki stanowiące zabezpieczenie nie mogą być wykorzystane przez jednostkę na usunięcie usterek, jak również nie będą stanowiły dochodów podlegających przekazaniu do budżetu gminy. Należy zwrócić uwagę, że sytuacja, w której wykonawca po wykonaniu umowy i upływie okresu rękojmi nie odebrał wniesionego zabezpieczenia umowy z uwagi na likwidację swojej firmy, nie skutkuje nabyciem prawa przez jednostkę do tego zabezpieczenia, a tym samym do jego wykorzystania na usunięcie usterek. W trakcie likwidacji firmy wierzytelność z tytułu zabezpieczenia należytego wykonania umowy, która w tamtym czasie była niewymagalna, mogła być przekazana na rzecz osób trzecich. Bezsporny jest zatem fakt, że jednostka, u której złożono zabezpieczenie należytego wykonania umowy, jest nadal dłużnikiem, co skutkuje obowiązkiem jego zwrotu, o ile nie zaistniały wcześniej przesłanki do jego wykorzystania oraz jeśli roszczenie to nie uległo przedawnieniu. W przypadku gdy nie wiadomo, komu zwrócić środki z tytułu wniesionego zabezpieczenia należytego wykonania umowy w związku z likwidacją firmy, właściwym postępowaniem pozwalającym na uwolnienie się jednostki z długu będzie wniesienie środków z tego tytułu do depozytu sądowego uregulowanego w art. 467 kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim dłużnik może złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego m.in. jeżeli na skutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności, nie wie, kto jest wierzycielem, albo nie zna miejsca zamieszkania lub siedziby wierzyciela. Ważne złożenie świadczenia do depozytu sądowego ma takie same skutki jak spełnienie świadczenia oraz zobowiązuje wierzyciela do zwrotu dłużnikowi kosztów złożenia świadczenia do depozytu (art. 470 k.c.).
Podstawa prawna
Ustawa z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.). Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).
