Dopóki spółka komandytowo-akcyjna była spółką osobową, dopóty nie dotyczyły jej przepisy o przychodach z udziału w zyskach osób prawnych. Także w zakresie przesunięć kapitału – orzekł NSA.
Od 1 stycznia 2014 r. stan prawny się zmienił, bo od tej daty SKA jest traktowana dla celów podatku dochodowego jako spółka kapitałowa, a nie osobowa.
Sąd orzekł w sumie w sześciu sprawach. Dotyczyły one stanu prawnego obowiązującego do końca 2013 r. Chodziło o podatników, którzy posiadali akcje spółki komandytowo–akcyjnej (SKA). Walne zgromadzenie w tej spółce miało podjąć uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego poprzez emisję nowych akcji lub podwyższenie wartości nominalnej akcji dotychczasowych. Na ten cel spółka chciała przekazać zyski z lat poprzednich (zgromadzone na kapitale zapasowym) lub środki z agio z poprzednich emisji akcji (czyli nadwyżki ceny emisyjnej akcji nad ich wartością nominalną). Agio powstało w związku z wniesieniem do SKA wkładów pieniężnych i niepieniężnych.
Zakładano, że akcje przydzielone wskutek podwyższenia kapitału będą przysługiwały akcjonariuszom w stosunku do ich udziałów w dotychczasowym kapitale zakładowym. Spór dotyczył tego, czy na skutek tego u akcjonariuszy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził, że tak, bo – jak tłumaczył – nowe akcje będą stanowiły dywidendę rzeczową.
Nie zgodził się ani WSA w Opolu, ani Naczelny Sąd Administracyjny. Oba sądy nie zgodziły się ze stanowiskiem organu, że przyznanie akcjonariuszom akcji jest rodzajem dywidendy rzeczowej.
Sędzia Maciej Jaśniewicz wyjaśnił, że do końca 2013 r. kluczowy w tej sprawie art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o PIT, dotyczący dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych, nie obejmował przesunięć kapitałowych w spółce komandytowo-akcyjnej. W tym czasie bowiem nie była ona traktowana dla celów podatkowych jako osoba prawna.
SKA została objęta tymi przepisami dopiero od 1 stycznia 2014 r., ponieważ dopiero od tego dnia SKA uznawana jest za spółkę będącą podatnikiem CIT. Przed 2014 r. przepisy te były stosowane tylko do wewnętrznego podwyższenia kapitału zakładowego spółki z o.o. lub akcyjnej.
Dr Jowita Pustuł, doradca podatkowy i radca prawny w J. Pustuł, M. Przywara Doradztwo podatkowe, wyjaśnia, że od 2014 r. do SKA należy stosować art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem do przychodów z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej zalicza się dochód spółki przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej spółki.
Ekspertka dodaje, że w obecnym stanie prawnym, jeżeli dochodzi do wewnętrznego podwyższenia kapitału zakładowego SKA i akcjonariusz w wyniku emisji obejmuje dodatkowe akcje (mimo że nie wnosi do spółki wkładów), to taka operacja podlega opodatkowaniu 19-proc. stawką podatku, zarówno na gruncie ustawy o PIT, jak i ustawy o CIT (w zależności od tego, czy akcjonariusz jest osobą prawną, czy fizyczną).
Mirosław Siwiński, doradca podatkowy i radca prawny w Kancelarii Prawnej prof. Witolda Modzelewskiego, dodaje, że takie świadczenie nie będzie dla akcjonariusza dochodem z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną (art. 8 ustawy o PIT), tylko dochodem akcjonariusza z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 5a pkt 28 lit. c).
Eksperci zgadzają się z NSA, że objęcie akcji zarówno w starym, jak i w nowym stanie prawnym nie mogło być i nie jest dywidendą rzeczową, tylko objęciem akcji w kapitale.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 24 listopada 2015 r., sygn. akt II FSK 3996-3998/13, II FSK 3443-45/13.