Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Sprawa dotyczyła spółki handlującej artykułami spożywczymi. Chcąc zachęcać kontrahentów do zawierania umów handlowych, firma postanowiła wypłacać im jednorazowo pewną kwotę, zwaną opłatą motywacyjną.
Spór toczył się o to, w jaki sposób ujmować ten wydatek w kosztach podatkowych. Zarówno spółka, jak i dyrektor izby skarbowej zgadzali się co do tego, że opłata motywacyjna jest kosztem pośrednim. Mieli jednak inne zdanie co do momentu, w którym należało pomniejszyć o nią przychód.
Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT koszty uzyskania przychodów, inne niż bezpośrednio związane z przychodami, są potrącane w dacie ich poniesienia. Jeżeli jednak dotyczą one okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, wówczas stanowią one koszty proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Spółka uważała, że powinna móc ujmować wydatek jednorazowo w kosztach. Tłumaczyła, że rozliczanie opłaty proporcjonalnie do okresu obowiązywania umowy będzie trudne, a wręcz niemożliwe, bo zawierane przez nią umowy handlowe mogą być zarówno zrywane przed terminem, jak i przedłużane na dalszy okres.
Argument ten nie przekonał jednak dyrektora izby skarbowej. Stwierdził on, że opłata motywacyjna powinna być ujmowana w kosztach proporcjonalnie przez czas obowiązywania umowy handlowej, bez względu na trudności z prognozowaniem tego okresu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylił tę interpretację. Stwierdził, że sposób ujęcia kosztu zależy od kwalifikacji opłaty motywacyjnej dla celów VAT. Jeśli jest ona usługą, a tym samym podlega opodatkowaniu VAT, to rację ma dyrektor izby, że powinno się ją rozliczać proporcjonalnie – wyjaśnił sąd. Jeśli jednak okazałoby się, że nie jest ona opodatkowana VAT, to rację – zdaniem WSA – należy przyznać spółce, która będzie mogła zaliczyć opłatę jednorazowo do kosztów. Z tego powodu rzeszowski WSA przekazał sprawę dyrektorowi izby do ponownego rozpoznania.
Z wyrokiem tym nie zgodził się NSA. Sędzia Tomasz Zborzyński wyjaśnił, że o sposobie rozliczenia kosztu dla celów CIT nie może decydować opodatkowanie VAT lub jego brak. Przypomniał, że NSA już dawno przesądził, iż opłata motywacyjna jest usługą opodatkowaną VAT i wcale nie oznacza to, że trzeba ją ujmować w kosztach proporcjonalnie. – Decydujące jest to, czy można precyzyjnie określić okres obowiązywania umowy – powiedział sędzia. Według NSA, skoro umowa może zostać wypowiedziana przed terminem albo przedłużona, to wydatek powinien być ujmowany jednorazowo w dacie jego poniesienia.
Sędzia Zborzyński dodał, że podobne wątpliwości dotyczyły sposobu ujmowania w kosztach opłaty wstępnej przy umowach leasingu. Dziś już wiadomo, że można ją zaliczać do kosztów jednorazowo w dacie poniesienia.
Decydujące jest to, czy można precyzyjnie określić okres obowiązywania umowy
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 6 października 2015 r., sygn. akt II FSK 1980/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
