Podatnikiem VAT jest gmina jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną. Urząd gminy jest jedynie aparatem pomocniczym gminy, a nie podatnikiem VAT.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA: Numer identyfikacji podatkowej (NIP) posiada gmina oraz urząd gminy. Kto jest podatnikiem podatku od towarów i usług: gmina czy urząd gminy?
ODPOWIEDŹ IZBY: Nie uznaje się za podatnika VAT organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy. Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) są jednostkami podziału terytorialnego, posiadają osobowość prawną, a zatem i zdolność do działania we własnym imieniu i na własny rachunek. Nie mają jednak własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urzędy te, realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w VAT, występują wyłącznie jako jednostki organizacyjne działające w imieniu i na rzecz tych osób prawnych. Urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej VAT dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.
Wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia NIP sporządzane przez urząd dotyczące czynności przypisanych prawnie gminom powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, czyli numerem NIP gminy.
W konsekwencji podatnikiem VAT w stosunku do całej działalności (gminy i urzędu gminy) jest wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną. Dlatego też dla celów VAT gmina i urząd powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP nadanego gminie oraz składać jedną deklarację VAT.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 października 2008 r. (nr ILPP1/443-667/08-2/AI)