Małymi podatnikami VAT mogą zostać osoby, których limit obrotów w poprzednim roku nie przekroczył równowartości 1,2 mln euro w przeliczeniu na złote. Mają prawo rozliczać się metodą kasową i składać deklaracje kwartalne zamiast miesięcznych.
Czy na fakturze musi być specjalne oznaczenie
Pan Jacek chce rozliczać się jako mały podatnik metodą kasową. Czy faktury musi oznaczać w jakiś specjalny sposób?
TAK
Osoby rozliczające się metodą kasową muszą wystawiać faktury, tak jak pozostali podatnicy. Jak wynika jednak z art. 106 e ust. 1 pkt 16, trzeba je również oznaczać wyrazami „metoda kasowa”. Pozostałe elementy na fakturze reguluje art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.
Podstawa prawna
Art. 106e ust. 1 pkt 16 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Czy mogę być małym podatnikiem
Pan Wiesław rozpoczął w zeszłym roku działalność gospodarczą, jego obroty wyniosły 100 tys. zł. Słyszał od znajomych, że na nieco korzystniejszych zasadach VAT mogą rozliczać się tzw. mali podatnicy. Czy spełnia wymogi pozwalające uznać go za małego podatnika?
TAK
Definicja małego podatnika została określona w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT. Zgodnie z nią jest nim podmiot, u którego w zeszłym roku wartość sprzedaży wraz z kwotą podatku nie przekroczyła równowartości 1,2 mln euro, czyli 5 mln 15 tys. 40 zł. Inny limit obowiązuje jedynie podatników VAT prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, będących agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami świadczącymi usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu. W tych przypadkach (z wyjątkiem komisu) małym podatnikiem będzie taki, u którego kwota prowizji lub innego rodzaju wynagrodzenia za wykonane usługi nie przekroczyła w poprzednim roku kwoty odpowiadającej 45 tys. euro, czyli 188 tys. 64 zł.
Co roku limity ulegają zmianie. Kwoty w euro przelicza się na złotówki po kursie ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski z pierwszego dnia roboczego października (i zaokrągla się do pełnego 1000 zł). A zatem kurs z 1 października tego roku pozwoli ustalić limity na rok 2016.
Niewątpliwie obroty pana Wiesława mieszczą się w tegorocznym limicie, a więc spełnia on wymogi małego podatnika.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 25 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Czy muszę składać deklaracje miesięczne
Pani Jadwiga spełniła wymogi dotyczące małego podatnika VAT. Czy musi składać w urzędzie skarbowym deklaracje miesięczne?
NIE
Przepisy wprost wskazują, że mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Nie ma więc przeszkód, aby osoba, która spełnia wymogi, rozliczała się co kwartał, składając deklaracje na formularzu VAT-7K.
Osoby posiadające status małego podatnika, ale nierozliczające się metodą kasową, mogą składać również deklaracje miesięczne. Muszą jednak złożyć pismo do naczelnika urzędu skarbowego do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który złożą pierwszą deklarację kwartalną. Przykładowo, jeśli pierwszym kwartałem, za który podatnik złoży deklarację, będzie III kwartał roku, to deklarację VAT-7K trzeba złożyć do 25 września, ale zawiadomienie należało dostarczyć do 25 sierpnia.
Trzeba również pamiętać o ograniczeniach związanych z dokonaniem dostaw towarów objętych tzw. solidarną odpowiedzialnością, czyli wykazanych w załączniku nr 13 do ustawy o VAT.
Podstawa prawna
Art. 99 ust. 2 i 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Czy będę mógł odliczyć VAT
Pan Andrzej zamierza przejść z czasem na metodę kasową. Czy będzie mógł odliczać VAT, tak jak przy rozliczaniu podatku na zasadzie memoriałowej?
TAK
Przejście na zasadę kasową nie oznacza utraty prawa do odliczenia podatku. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do nabytych przez małego podatnika towarów i usług, w okresie stosowania przez niego metody kasowej, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał zapłaty za te towary i usługi. Jak wynika z art. 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Oznacza to, że metoda kasowa działa w obie strony. Podatnik rozlicza VAT po otrzymaniu zapłaty od kontrahentów, ale również może odliczać daninę, gdy sam uiści należności.
Podstawa prawna
Art. 86 ust. 10e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Czy mogę wybrać metodę kasową
Pani Ada prawdopodobnie spełni w tym roku wymogi dotyczące małego podatnika. Czy w takim przypadku będzie mogła rozliczać się metodą kasową?
TAK
Jednym z dobrodziejstw dotyczących małych podatników jest możliwość rozliczania metodą kasową, a nie memoriałową. Różnica polega na tym, że co do zasady przy metodzie kasowej obowiązek podatkowy powstaje dopiero z dniem otrzymania zapłaty, natomiast przy memoriałowej zapłata nie ma znaczenia – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy lub świadczenia usług.
Podatnik musi spełnić jednak pewne wymogi. Jak wynika z art. 21 ust. 1 ustawy o VAT, mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:
● z dniem otrzymania całości lub części zapłaty – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz czynnego podatnika VAT,
● z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi przy dostawie towarów lub świadczeniu usług na rzecz podmiotu innego, czyli np. osoby fizycznej nieprowadzającej działalności gospodarczej.
W obu przypadkach wcześniej – do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował metodę kasową – musi na piśmie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego.
Przepisy przewidują również, że jeśli otrzyma część zapłaty, to w tej części powstanie obowiązek podatkowy.
Co istotne, mały podatnik może zrezygnować z metody kasowej, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy, w trakcie których rozliczał się w ten sposób. Wcześniej – do końca kwartału, w którym stosował metodę kasową – musi zawiadomić na piśmie naczelnika urzędu skarbowego.
Mały podatnik traci z kolei prawo do rozliczania podatku metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym przekroczył dopuszczalny limit obrotów.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Czy zachowam dotychczasowy status
Pan Grzegorz prowadzi działalność gospodarczą i jest podatnikiem VAT. W zeszłym roku rozliczał się jako mały podatnik VAT, składał deklaracje kwartalne. W tym roku rozlicza się tak samo, ale przewiduje, że może w grudniu przekroczyć limit pozwalający traktować go jako małego podatnika. – A jeśli limit na 2016 r. będzie wyższy i moje obroty będą się w nim mieściły? Czy pozostanę małym podatnikiem – pyta.
TAK
Podobną sytuację rozpatrywał już dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu. W interpretacji indywidualnej z 4 czerwca 2014 r. (nr ILPP2/443-249/14-2/EN) przyznał, że podmiot nie traci statusu małego podatnika, jeśli przekroczył limit w grudniu, ale nie przekroczył nowego limitu, który będzie obowiązywał od stycznia. Interpretacja dotyczyła przypadku, gdy podatnik w grudniu 2013 r. przekroczył limit 4,922 mln zł. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT w miesiącu następnym po kwartale, w którym został przekroczony limit, podatnik musi przejść na rozliczenie miesięczne. Skoro więc przekroczył limit w grudniu, to miał obowiązek rozliczać się na zasadzie miesięcznej od stycznia. Tyle że w styczniu nowy limit wyniósł 5,068 mln zł, a jego obroty mieściły się w tej kwocie. Dyrektor izby skarbowej przyznał, że podatnik powinien od stycznia rozliczać się w formie comiesięcznej, ale ponieważ w styczniu mieścił się w limicie, to może dalej rozliczać się kwartalnie. Nie utracił bowiem statusu małego podatnika.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 25, art. 99 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).