Chodziło o spółkę, która miała wybudować dla gminy centrum sportowo-rekreacyjne. W trakcie inwestycji dostrzegła rozbieżności między umową a złożoną ofertą. Działały one na jej niekorzyść. Odstąpiła więc od kontraktu, ale z uwagi na poniesione do tej pory koszty – wniosła pozew przeciwko gminie o zwrot nakładów. Gmina odmówiła i pozwała spółkę o zapłatę kary umownej oraz zwrot innych kosztów.

Z inicjatywy spółki postępowanie zakończyło się ugodą. Firma zobowiązała się zapłacić ok. 1,5 mln zł. Sądziła, że będzie mogła zaliczyć ten wydatek do kosztów uzyskania przychodów.
Przedsiębiorcy chcą kontroli tam, gdzie są księgi
Przedsiębiorcy chcą kontroli tam, gdzie są księgi

Zobacz również
Uważała, że nie jest to odszkodowanie ani kara umowna z tytułu wad wykonanych robót i usług, które są wyłączone z kosztów podatkowych (na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT). Nie taka bowiem – tłumaczyła – była intencja stron ugody. Podkreślała, że spór nie został rozstrzygnięty przez sąd, a więc nie zostało ustalone, kto ma w nim rację i czyje roszczenia mają być zaspokojone.
Przekonywała też, że decydując się na ugodę, uniknęła ryzyka zapłaty pełnego odszkodowania bądź kary na rzecz gminy. Była to więc racjonalna decyzja, dzięki której zaoszczędzone pieniądze można było przeznaczyć na dalsze inwestycje skutkujące powstaniem przychodów – argumentowała.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał jednak, że nie taki cel przyświecał spółce przy zawieraniu ugody (nr interpretacji IPPB3/423-509/14-2/PK1). Nie chodziło jej o zainwestowanie zaoszczędzonych pieniędzy, tylko o uniknięcie CIT od odszkodowania lub kary umownej. Nie był to więc wydatek poniesiony w celu zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów. W przeciwnym razie każda zapłata roszczeń w mniejszym wymiarze niż pierwotnie dochodzone pozwalałaby na zaliczenie takiego wydatku do kosztów podatkowych pod pretekstem zainwestowania zaoszczędzonych pieniędzy w działalność generującą przychody – stwierdził organ.
WSA przyznał jednak rację spółce. Wskazał, że cel ugody został opisany we wniosku jednoznacznie, a tylko organ podatkowy zaczął rozpatrywać różne warianty. Zamiast tego powinien dokonać oceny prawnej – czy wydatek został poniesiony w celu osiągnięcia, zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów i czy działanie spółki było uzasadnione pod względem gospodarczym.
Sąd uznał, że w tym wypadku tak właśnie było. Wyrok jest nieprawomocny.
Cel ugody został opisany jednoznacznie, a tylko organ rozpatrywał różne warianty
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 22 lipca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 3379/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia