Jak rozliczyć odsetki od kredytu na zakup akcji

Nasza spółka zamierza nabyć znaczący pakiet akcji innego podmiotu. W ten sposób nie zdobędziemy jednak kontroli. W tym celu zaciągnęliśmy kredyt i ponosimy koszty odsetek oraz prowizji bankowych. Czy te koszty są elementem ceny nabycia? I czy powinniśmy je rozliczać tak samo jak koszty doradztwa przy zakupie czy prowizji pośredników?

Dziennik Gazeta Prawna

Ustawa o rachunkowości wskazuje, że nabyte akcje należy zakwalifikować do inwestycji zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 17 i ująć według zasad określonych w art. 35 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Według tego przepisu nabyte lub powstałe aktywa finansowe oraz inne inwestycje ujmuje się w księgach na dzień nabycia albo powstania według ceny nabycia albo ceny zakupu, jeżeli koszty przeprowadzenia i rozliczenia tych transakcji nie są istotne. Oznacza to, że gdy koszty nabycia udziałów i akcji są w ocenie jednostki istotne, powinny zwiększyć cenę ich nabycia, o której mowa w art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Wartość objętych udziałów i akcji w cenie nabycia (wartość nominalna powiększona o wydatki bezpośrednio związane z ich nabyciem) ujmuje się zapisem: strona Wn konta Długoterminowe aktywa finansowe, strona Ma konta Rachunek bieżący lub Pozostałe rozrachunki.

Kosztami nabycia są wszelkie koszty, które mają bezpośredni związek z zakupem aktywów przez jednostkę. W szczególności są to koszty prowizji pośredników, doradztwa, podatki i koszty obsługi prawnej, koszty czynności notarialnych czy maklerskich powiązane z zakupem. W sprawach podatkowych dotyczących nabycia papierów wartościowych wyraźnie się podkreśla, że należy rozdzielić pojęcie wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) od źródeł finansowania tego rodzaju wydatków. Zdaniem Ministerstwa Finansów dotyczy to w szczególności pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie udziałów. Odsetki od takich pożyczek i kredytów nie stanowią wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji), niewątpliwie jednak pozostają w związku z przychodami podatnika (por. pismo MF z 7 września 2002 r., nr PB4/AK-8214-6905-192/02)

Z kolei dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji podatkowej z 20 maja 2009 r. nr IPPB3/423-107/09-2/AG uznał, że koszty nabycia udziałów lub innych papierów wartościowych stanowią bezpośrednio wydatkowane kwoty przeznaczone na zakup. Nie są nimi koszty pośrednie w postaci odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup lub objęcie tych papierów wartościowych lub udziałów. Identycznie wypowiedział się dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 9 czerwca 2015 r., nr IBPBI/2/423-279/15/BD. Także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 stycznia 2006 r. (sygn. akt II FSK 229/05, POP 2007, z. 2, poz. 32) wskazał, że wydatkami na nabycie papierów wartościowych są jedynie nakłady bezpośrednio związane z nabyciem akcji. Są nimi w szczególności cena nabycia, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Przy takim rozumieniu pojęcia wydatków nie można do nich zaliczyć odsetek od kredytów zaciągniętych przez podatników na nabycie akcji, ponieważ wydatki z tego tytułu nie pozostają w bezpośrednim związku z ich nabyciem. A to oznacza, że naliczone i zapłacone odsetki od udzielonego kredytu bankowego na zakup akcji nie są wydatkami na objęcie lub nabycie akcji, i jako koszty pośrednie działalności powinny być ujęte jako koszty okresu następująco: strona Wn konta Koszty finansowe, strona Ma konta Rachunek bieżący lub Pozostałe rozrachunki. ©?

PRZYKŁAD

Prowizja maklerska

Spółka zaciągnęła kredyt na zakup akcji w wysokości 50 000 zł. Koszty prowizji poniesione przy zaciągnięciu kredytu wyniosły 800 zł. Bank ustalił, że miesięczne odsetki będą wynosiły 250 zł. Zapłacono je na koniec miesiąca, w którym zakupiono akcje za 45 000 zł. Dodatkowo poniesiono koszty prowizji maklerskiej 950 zł oraz opłaty za doradztwo 300 zł.

Objaśnienia:

1. Otrzymanie kredytu bankowego kwota 50 000 zł: strona Wn konta Rachunek bankowy, strona Ma konta Kredyty;

2. Zapłata prowizji bankowej kwota 800 zł: strona Wn konta Koszty finansowe, strona Ma konta Rachunek bankowy;

3. Zakup akcji kwota 45 000 zł: strona Wn konta Inwestycje długoterminowe, strona Ma konta Rachunek bankowy;

4. Zapłata prowizji maklerskiej i opłaty za doradztwo kwota 1250 zł (950 zł + 300 zł): strona Wn konta Inwestycje długoterminowe, strona Ma konta Rachunek bankowy;

5. Wb zapłata odsetek od zaciągniętego kredytu kwota 250 zł: strona Wn konta Koszty finansowe, strona Ma konta Rachunek bankowy.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).