Odszkodowanie nie wchodzi do masy spadkowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jeśli było dochodzone i wypłacone po śmierci spadkodawcy – orzekł WSA w Warszawie.
Chodziło o nieruchomość, która za życia spadkodawcy przeszła na własność Skarbu Państwa na podstawie dekretu z 26 października 1945 r., zwanego potocznie dekretem Bieruta. Prawa i roszczenia do niej odziedziczyli następcy prawni spadkodawcy, ale ich wniosek o przyznanie im prawa własności czasowej do nieruchomości został oddalony. Dopiero po latach samorządowe kolegium odwoławcze stwierdziło nieważność tej decyzji.
Gdyby od początku była ona prawidłowa, to spadkobiercy uzyskaliby prawo do użytkowania wieczystego nieruchomości. Jednak nieodwracalne skutki decyzji z 1959 r. spowodowały, że prawo to zostało im odebrane. Spadkobiercy wnieśli do sądu pozew o odszkodowanie. Zostało im ono przyznane wraz z odsetkami w 2012 r.
Sądzili, że odszkodowanie to wraz z odsetkami wejdzie do masy spadkowej, a z racji upływu terminu przedawnienia nie będzie już opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. Wskazywali, że zgodnie z art. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.) obowiązek podatkowy powstał z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o nabyciu spadku, a termin przedawnienia się prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego upłynął z końcem 5 lat, na podstawie art. 68 ordynacji podatkowej. Skoro zatem do stwierdzenia nabycia spadku (prawomocnym orzeczeniem sądu) doszło w 1996 r., to prawo do ustalenia zobowiązania podatkowego w stosunku do kwoty odszkodowania wygasło z końcem 2001 r.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Stwierdził, że zasądzone na rzecz spadkobierców odszkodowanie (wraz z odsetkami) nie zostało nabyte w drodze spadku, ponieważ w tej dacie jeszcze nie istniało. Spadkobiercy otrzymali w spadku tylko roszczenie, a nie samo odszkodowanie, które zostało im przyznane później. Tym samym nie podlega ono opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę spadkobierców. Potwierdził stanowisko fiskusa, że strony w drodze nabycia spadku uzyskały tylko roszczenie uprawniające do wystąpienia z pozwem o odszkodowanie. Samo odszkodowanie nie zalicza się do masy spadkowej, ponieważ zostało zasądzone na rzecz spadkobierców znacznie później.
Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyroki WSA w Warszawie z 30 czerwca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 3387/14, III SA/Wa 3388/14, III SA/Wa 3386/14.