- Wiążące informacje stawkowe są wydawane w formie decyzji, a każda decyzja wiąże zarówno organ, który ją wydał, jak i podatnika, którego dotyczy - mówi Elżbieta Banaszewska-Miałkowska dyrektor departamentu orzecznictwa podatkowego w Ministerstwie Finansów.

ikona lupy />
Elżbieta Banaszewska-Miałkowska, dyrektor departamentu orzecznictwa podatkowego w Ministerstwie Finansów / Materiały prasowe / fot. Michal Grubka/MF/Materiały prasowe
Już w sobotę 1 lipca br. wejdą w życie zmiany dotyczące m.in. wiążących informacji stawkowych. Najwięcej kontrowersji budzi wprowadzenie zasady, że WIS wiąże nie tylko organy podatkowe, lecz także podmiot (np. podatnika), dla którego została wydana. Z uzasadnienia do projektu wynika, że tak jest również obecnie, ale w takim razie – po co byłaby ta zmiana?

WIS są wydawane przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w formie decyzji, a każda decyzja wiąże zarówno organ, który ją wydał, jak i podatnika, którego dotyczy. To właśnie różni wiążące informacje od interpretacji indywidualnych, które nie są wydawane w formie decyzji. Związanie WIS adresata obowiązuje już od dnia wejścia w życie instytucji WIS i wynika z zasad ogólnych prawa podatkowego – decyzja administracyjna wiąże bowiem również podmiot, do którego jest skierowana.

Dlatego stoimy na stanowisku, że nowelizacja tylko doprecyzowuje przepisy w zakresie mocy wiążącej, a nie, że wprowadza zmianę merytoryczną. Tym samym w stanie prawnym obowiązującym zarówno do 30 czerwca 2023 r., jak i po tej dacie podatnik – nie zgadzając się z rozstrzygnięciem WIS – nie może jej zignorować.

Dotychczas jednak wielu podatników uważało, że jeżeli nie zgadzają się z otrzymaną WIS, to nie muszą jej stosować…

W takim przypadku podatnicy powinni skorzystać z możliwości złożenia odwołania, jak od każdej innej decyzji, a następnie skierować sprawę do sądu. Dopóki dyrektor KIS nie zmieni albo nie uchyli swojej decyzji, albo nie zapadnie prawomocny wyrok sądu uchylający WIS, ta jest wiążąca dla podatnika.

Co w sytuacji, jeżeli ktoś nie zdecydował się na spór z fiskusem, ale też nie zastosował WIS?

W przypadku gdy organ podatkowy przeprowadzi czynności sprawdzające lub rozpocznie kontrolę i stwierdzi, że wydana WIS nie została zastosowana, to podatnik musi liczyć się z koniecznością zapłaty zaległego podatku.

Od 1 lipca br. rozszerzony zostanie również katalog podmiotów, które będą mogły występować o WIS…

Tak, wniosek o jej wydanie będą mogły złożyć podmioty publiczne w rozumieniu przepisów o partnerstwie publiczno-prywatnym i zamawiający, o którym mowa w przepisach ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.

Z przepisów wynika jednak, że te podmioty nie będą związane otrzymaną WIS?

WIS dla nowych podmiotów, dodanych od 1 lipca 2023 r., jest wydawana na potrzeby obliczenia kwoty wynagrodzenia w związku z zawieraną umową o partnerstwie publiczno-prywatnym albo zawieraną umową koncesji. Podmioty te nie będą podatnikami VAT w związku z wystąpieniem o WIS w tym trybie, ponieważ będą nabywcą towarów lub usług. Rozpatrywanie związania w tym przypadku jest więc bezprzedmiotowe. Natomiast podatnik (wykonawca) realizujący umowę będzie mógł skorzystać z ochrony WIS wydanej dla zamawiającego lub podmiotu publiczno-prywatnego.

Inna zmiana przewidziana w SLIM VAT3 zakłada, że WIS nie będzie musiał zawierać stawki VAT.

Tak, to jest zmiana ważna dla tych, którzy występują z wnioskiem na potrzeby stosowania przepisów o VAT innych niż dotyczące określenia stawki podatku (np. zastosowania zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących). Jeżeli podatnik złoży wniosek o WIS w tym zakresie, to dyrektor KIS nie będzie podawał w WIS stawki VAT.

A jak to się będzie miało do nowej, planowanej w projekcie ordynacji podatkowej wiążącej informacji klasyfikacyjnej (WIK)?

WIK mają być wydawane w szczególności z myślą o podatkach dochodowych, głównie dla podatników, którzy stosują ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Projekt zakłada natomiast, że wskazaną w WIK klasyfikację przedsiębiorca będzie mógł zastosować również do celów VAT, jeżeli równocześnie będzie podatnikiem tego podatku. Podobnie jest już dziś w przypadku wiążącej informacji akcyzowej, na którą podmiot, na rzecz którego została wydana, może się powołać do celów VAT i skorzystać z ochrony (brak związania WIA, gdy wykorzystywana jest dla celów VAT).

Proszę natomiast pamiętać, że projektowane regulacje dotyczące WIK są obecnie na etapie prekonsultacji. Mogą się więc jeszcze znacząco zmienić.

Od 1 lipca br. już nie tylko WIS będą wydawane przez dyrektora KIS, lecz także wiążące informacje: akcyzowe (WIA), taryfowe (WIT) i o pochodzeniu (WIP). Co jeżeli podatnik się pomyli i wyśle wniosek do innego organu?

Planujemy szeroką akcję informacyjną i publikację komunikatów na naszych stronach internetowych. Jeżeli podatnik się pomyli, to nie musi się tym martwić. Organ, który otrzyma wniosek, przekaże go do dyrektora KIS zgodnie z właściwością.

Czy nie wpłynie to na czas wydania informacji?

Nie, wnioski będą przekazywane do dyrektora KIS bez zbędnej zwłoki. Należy dodać, że czas na wydanie WIS to trzy miesiące. W praktyce dyrektor KIS wydaje je znacznie krócej (średnio poniżej ok. 54 dni).

Od 1 lipca br. zmienia się system odwołań od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego. Odwołania nie będą już składane do tego samego organu, ale do dyrektorów izb administracji skarbowej. Natomiast odwołania od wszystkich wiążących informacji będą składane do tego samego organu, czyli dyrektora KIS. Dlaczego nie zdecydowano się na pełną dwuinstancyjność, jak w przypadku decyzji naczelnika UCS?

Faktycznie, od 1 lipca br. zmieni się system odwołań od decyzji naczelników UCS. Nie będą składane do tego samego organu. Teraz będą wnoszone do dyrektorów izb administracji skarbowej, tak jak dotychczas było to w przypadku odwołań od decyzji naczelników US. Takie rozwiązanie jest podyktowane względami organizacyjnymi w zakresie postępowań odwoławczych od decyzji naczelników UCS.

Natomiast inne doświadczenia mamy z odwołaniami składanymi od decyzji w zakresie WIS. To rozwiązanie sprawdziło się i teraz będzie stosowane również do pozostałych wiążących informacji. Na etapie prac legislacyjnych badano, czy nie dojdzie w tym zakresie do naruszenia zasady dwuinstancyjności. Nie stwierdzono żadnych problemów natury prawnej.

Składanie odwołań od otrzymanych wiążących informacji do dyrektora KIS będzie też ułatwieniem dla samych podatników – dziś bowiem WIA jest wydawana przez dyrektora IAS we Wrocławiu, a organem odwoławczym jest dyrektor IAS w Warszawie. WIP i WIT wydaje dyrektor IAS w Warszawie, a odwołania rozpatruje szef KAS, z kolei w przypadku WIS I i II instancją jest dyrektor KIS. Zmiany pozytywnie wpłyną na jednolitość orzeczniczą KAS. ©℗

Rozmawiała Agnieszka Pokojska