- W 2023 r. podwyżki wynikające z modernizacji to przeciętnie na etat 759,60 zł dla członków korpusu służby cywilnej, 500 zł dla pozostałych pracowników oraz 699,60 zł dla funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej - wskazuje mł. insp. Bartosz Zbaraszczuk, wiceminister finansów, szef Krajowej Administracji Skarbowej.

Jaki plan ma resort na modernizację KAS w latach 2023–2025? Czy przewidziane są podwyżki wynagrodzeń i uposażeń?

Realizujemy uchwałę Rady Ministrów w sprawie modernizacji KAS. Program na lata 2023–2025 jest kompleksowy. Nasze działania są ukierunkowane na wzrost konkurencyjności zatrudnienia w KAS, modernizację wyposażenia technicznego oraz rozwój infrastruktury.

Z programu skorzystają zarówno pracownicy, jak i funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej. W 2023 r. podwyżki wynikające z modernizacji to przeciętnie na etat 759,60 zł dla członków korpusu służby cywilnej, 500 zł dla pozostałych pracowników oraz 699,60 zł dla funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. W kolejnych dwóch latach wyniosą one odpowiednio 559,60 zł, 300 zł i 499,60 zł. Przypomnę, że pracownicy i funkcjonariusze KAS w 2023 r. otrzymali również podwyżki wynikające ze wzrostu kwoty bazowej w sferze budżetowej o 7,8 proc.

Na czym jeszcze będzie polegała modernizacja?

Zakres tego programu jest bardzo szeroki. Będziemy inwestować m.in. w sprzęt do kontroli np. urządzenia RTG czy środki transportu oraz szkolenia. Realizowane będą różne inwestycje budowlane i remonty budynków oraz infrastruktury technicznej, zakupy nieruchomości na potrzeby jednostek KAS. Naszym celem jest zapewnienie odpowiedniego zaplecza lokalowego pracownikom i funkcjonariuszom oraz obniżenie kosztów funkcjonowania organizacji np. przez rezygnację z umów najmu i korzystanie z własnych obiektów. Planujemy również dalszą rozbudowę i modernizację sieci LAN, rozwój systemów i infrastruktury teleinformatycznej KAS. Realizacja programu niewątpliwie przyczyni się do poprawy warunków pracy i obsługi podatników w jednostkach nim objętych.

Czy w związku z tym pracownicy mogą liczyć na wymianę komputerów na nowsze i z nowszym systemem?

Chciałbym podkreślić, że KAS jest nowoczesną administracją i służbą, ale staramy się przez cały czas modernizować m.in. w obszarze IT. W latach 2020–2022 zakupiliśmy sprzęt komputerowy i oprogramowanie na łączną kwotę ok. 93 mln. zł. Zrealizowaliśmy zakup ok. 5 tys. komputerów, 6,5 tys. zestawów mobilnych i 5 tys. monitorów oraz ponad 13 tys. różnych licencji. Oczywiście to nie jest koniec inwestycji w sprzęt informatyczny, bo w ramach realizacji uchwały modernizacyjnej w latach 2023–2025 planujemy dostarczyć dla jednostek KAS 23,5 tys. komputerów, 8 tys. zestawów mobilnych i ponad 3 tys. monitorów, a także ok. 12 tys. pakietów biurowych. Stanowiska komputerowe zostały poddane standaryzacji i podziałowi na kategorie. Ma to na celu zoptymalizowanie kosztów oraz dostarczenie sprzętu dopasowanego pod kątem specyfikacji i wymagań dla konkretnych grup użytkowników. Przyjmujemy za standard, że pracownik wyposażony jest w jedno stanowisko komputerowe, które jest dopasowane do warunków, w jakich realizuje zadania służbowe. Łącznie na zakup sprzętu i oprogramowania IT przewidziana została kwota 222 mln zł z uchwały modernizacyjnej.

Co z awansami, czy będą one przysługiwały na równi funkcjonariuszom oraz cywilom?

Jako szef KAS dążę do tego, aby każdy pracownik i funkcjonariusz miał możliwość rozwoju zawodowego i jeżeli jest to uzasadnione to również szybkiego awansu.

Naszym założeniem jest też zwiększenie transparentności w zakresie awansów zarówno w służbie cywilnej, jak i w Służbie Celno-Skarbowej. W uzgodnieniu z organizacjami związkowymi przygotowana została m.in. Instrukcja awansowania. Opracowany dokument jest o tyle istotny dla pracowników oraz funkcjonariuszy, że przedstawia docelową siatkę płac oraz siatkę stanowisk, a w przypadku funkcjonariuszy także siatkę stopni służbowych. Stopniowe osiągnięcie mnożników wynagrodzeń i uposażeń z siatki płac będzie powiązane z realizacją programu modernizacji. Instrukcja awansowania była tak projektowana, aby dotyczyła awansów stanowiskowo-płacowych wszystkich statusów zatrudnienia w KAS. Zwracam jednak uwagę, że stopnie służbowe funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej są wyrazem hierarchii w służbie i ich wiązanie z awansami stanowiskowymi pracowników nie jest zasadne.

Pojawiają się postulaty funkcjonariuszy, aby wyłączyć ich z KAS. Co na to szefostwo KAS?

Podobnie jak moi poprzednicy na tym stanowisku, ja również postrzegam KAS jako organizację jednorodną, składającą się z pracowników, członków korpusu służby cywilnej i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. W mojej ocenie KAS realizuje swoje zadania skutecznie i efektywnie właśnie dzięki bliskiej współpracy pracowników z funkcjonariuszami. To nasz atut i obecnie nie widzę żadnego powodu do wydzielenia Służby Celno-Skarbowej z KAS. Tak jak wspomniałem, to właśnie połączenie w jednej organizacji specjalistów z różnych obszarów powoduje, że jesteśmy tak skuteczni. Wystarczy spojrzeć chociażby na dane dotyczące wpływów podatkowych. Na ich wysokość ma wpływ zarówno efektywny system poboru, jak i skuteczne zwalczanie przestępczości oraz ograniczanie szarej strefy. Dodatkowo autorzy tego pomysłu nie wskazują w żaden sposób, że wydzielenie Służby Celno-Skarbowej wpłynęłoby na poprawę efektywności i skuteczności realizowanych zadań.

U podstaw tego postulatu jest obawa dotycząca nierównego traktowania…

W KAS funkcjonują dwa główne, odmienne statusy zatrudnienia. Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej i członkowie korpusu służby cywilnej wykonują różne zadania, a ich uposażenia i wynagrodzenia opierają się na różnej wysokość kwoty bazowej. Interes płacowy każdej z tych grup jest odpowiednio zabezpieczony przepisami prawa.

W piśmie szefa KAS (znak DBM4.105.8.2023) zostało zawarte stwierdzenie: „kierownictwo Krajowej Administracji Skarbowej pracuje także nad wdrożeniem nowych i korzystnych rozwiązań, skierowanych do członków korpusu służby cywilnej”. Na czym konkretnie mają polegać te rozwiązania i od kiedy planuje się ich wdrożenie?

Uchwała modernizacyjna przewiduje m.in. wprowadzenie dodatku stołecznego. Przeznaczony zostanie dla pracowników – członków korpusu służby cywilnej i funkcjonariuszy z jednostek KAS na terenie Warszawy, powiatów wchodzących w skład aglomeracji warszawskiej (otwockiego, legionowskiego, piaseczyńskiego, pruszkowskiego, wołomińskiego) oraz Portu Lotniczego Warszawa-Modlin. Dodatek stołeczny będzie łącznie dotyczył ok. 5,9 tys. pracowników i funkcjonariuszy Izby Administracji Skarbowej w Warszawie. Jego wysokość wyniesie 500 zł miesięcznie. Obecnie prowadzimy prace legislacyjne związane z jego wdrożeniem. Zastosowanie takiego specjalnego, płacowego rozwiązania pozwoli podnieść konkurencyjność KAS jako pracodawcy w aglomeracji warszawskiej. Poziom wynagrodzeń na tym rynku pracy wymaga od nas niestandardowych działań, jeżeli chcemy pozyskać nowych wartościowych specjalistów i utrzymać w naszych szeregach doświadczonych ekspertów. Podkreślam również, że dążymy do stałej poprawy warunków zatrudnienia w KAS. Prowadzimy analizy prawne i finansowe dotyczące możliwości wprowadzenia nowych rozwiązań adresowanych do członków korpusu służby cywilnej, związanych z wykonywaniem określonych zadań. Ewentualne wprowadzenie nowych rozwiązań dla tej grupy osób wymagać będzie uzgodnień i ścisłej współpracy z szefem służby cywilnej.

Resort planuje działania jakości merytorycznej w obsłudze podatników?

Tak, będziemy kontynuować działania umożliwiające podatnikom uzyskiwanie takiej samej informacji dotyczącej stosowania prawa zarówno w Krajowej Informacji Skarbowej (KIS), jak i w dowolnym urzędzie skarbowym. Jednym z naszych priorytetów są również działania na rzecz organów podatkowych służące jednolitemu stosowaniu prawa. Jednolitość stosowania przepisów podatkowych to też jednolite orzecznictwo i poprawa jego jakości.

Na poziomie Ministerstwa Finansów monitorujemy prawidłowość interpretacji indywidualnych i wiążących informacji stawkowych wydawanych przez dyrektora KIS. Wyjaśniamy też wątpliwości dotyczące stosowania prawa podatkowego zgłaszane przez KIS i izby administracji skarbowej.

Jakie wsparcie dostają pracownicy skarbówki, aby lepiej wypełniać swoje zadania?

Organizujemy webinary i telekonferencje, przygotowujemy materiały informacyjne dla pracowników KAS. Przykładowo w 2022 r. zorganizowaliśmy szkolenia i webinary, w których uczestniczyło ok. 25 tys. pracowników z jednostek terenowych KAS. Co roku udzielamy naszym jednostkom wsparcia merytorycznego w zakresie rozliczenia zeznań PIT. Pracownicy urzędów skarbowych, w razie problemów interpretacyjnych dotyczących stosowania prawa mają możliwość zwrócenia się z zapytaniem do izb administracji skarbowej, które w przypadku wątpliwości, mogą wystąpić o wyjaśnienia do Ministerstwa Finansów. Rozwiązanie to jest praktykowane od lat i bardzo dobrze się sprawdza.

Inwestujemy w rozwój kompetencji naszych pracowników i funkcjonariuszy. Krajowa Szkoła Skarbowości (KSS) zajmuje się kształceniem i doskonaleniem zawodowym naszych kadr. W 2022 r. KSS zorganizowała i przeprowadziła 1643 szkolenia merytoryczne. Część szkoleń skierowana była do ogółu pracowników i funkcjonariuszy KAS, ale niektóre zostały zorganizowane z myślą wyłącznie o pracownikach komórek obsługi podatnika.

Ważnym narzędziem wsparcia pracowników KAS jest System Informacji Celno-Skarbowej EUREKA, który w swoich zasobach ma kompleksowy zbiór aktualnych informacji na temat prawa podatkowego i celnego. Mogą z niego korzystać pracownicy i funkcjonariusze organów KAS, ale również podatnicy. Zachęcamy do regularnego korzystania z tej bazy wiedzy.

Dodam też, że na podstawie badań jakościowych z klientami KAS, którzy reprezentowali wszystkie grupy podatników i płatników oraz na podstawie warsztatów z pracownikami urzędów skarbowych zostały przygotowane i wdrożone Standardy Multikanałowej Obsługi Klienta.

W 2022 r. pracownicy komórek wsparcia obsługi klienta wraz z innymi trenerami z izb administracji skarbowej przeszkolili ponad 7 tys. pracowników urzędów skarbowych z praktycznego stosowania tych standardów w codziennej pracy.

KAS bada satysfakcję klientów. Jakie są tego wyniki?

Nasze działania w tym obszarze są zauważane i dobrze oceniane przez podatników. Ponad 200 tys. respondentów, którzy wypełnili ankiety satysfakcji po wizycie w urzędzie skarbowym oraz wyniki badania tajemniczego klienta prowadzone przez zewnętrzną agencję badawczą potwierdzają, że jakość obsługi podatników w urzędach w całej Polsce systematycznie rośnie. Poziom satysfakcji to wypadkowa kilku czynników, niemniej w przypadku interesariuszy administracji państwowej kluczowym czynnikiem są kompetencje pracowników. Prowadzone w 2022 r. działania w zakresie wsparcia i obsługi podatników przyniosły wiele korzyści dla KAS m.in. w obszarze obsługi bezpośredniej – gdzie w ciągu dwóch lat satysfakcja podatników po wizycie w urzędach wzrosła z 78 proc. do 92 proc., a odsetek załatwiania spraw podczas jednej wizyty w urzędzie z 77 proc. do 86 proc. Zwracam uwagę, że osiągane w badaniach wartości poszczególnych kryteriów były wysokie, a zdołaliśmy je jeszcze poprawić. Ten aspekt badań satysfakcji podatników najlepiej świadczy o przyjęciu prawidłowych kierunków rozwoju kompetencji kadr KAS.

Wzmacnianie wiedzy i umiejętności pracowników i funkcjonariuszy nadal będzie dla nas jednym z priorytetów. Jednocześnie oczekujemy, że nasi pracownicy i funkcjonariusze będą aktywnie korzystać z różnorodnych możliwości podniesienia kompetencji, jakie stwarza im KAS. Biorąc pod uwagę znaczącą liczbę słuchaczy i uczestników wydarzeń kierowanych do pracowników, chyba się nie pomylę, twierdząc, że oczekiwanie kierownictwa KAS w tym zakresie są spełniane.

A jakie jeszcze zmiany czekają funkcjonariuszy i pracowników KAS?

W bieżącym roku przewidujemy wprowadzenie kolejnych instrumentów, które poprawią warunki pracy i służby w KAS. Mam tu na myśli wspomniany już dodatek stołeczny, ale również dodatek mentorski dla mentorów i opiekunów wdrażających nowo zatrudnionych pracowników i przyjętych do służby funkcjonariuszy. Zakładamy, że dodatek ten wyniesie średnio ok. 500 zł miesięcznie i będzie dotyczyć ok. 3 tys. mentorów i opiekunów w KAS. Program mentoringowy przyczyni się do podnoszenia kwalifikacji osób o mniejszym stażu zawodowym, pozwoli zmaksymalizować potencjał pracowników i funkcjonariuszy.

Odnosząc się jeszcze do zmian, przypomnę, że funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, tak jak funkcjonariusze innych służb, po osiągnięciu 15 lat służby otrzymają świadczenie za długoletnią służbę, które wynosi 5 proc. uposażenia zasadniczego. Maksymalna wysokość tego świadczenia to 15 proc. dla funkcjonariusza z 25-letnim stażem.

Ponadto funkcjonariuszom Służby Celno-Skarbowej przyznawane będzie świadczenie motywacyjne po osiągnięciu 25 lat służby w wysokości 1,5 tys. zł miesięcznie, a po 28 latach i 6 miesiącach służby w wysokości 2,5 tys. zł miesięcznie.©℗

Rozmawiała Agnieszka Pokojska