Rozliczenie PIT za 2022 rok. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest jedną z form opodatkowania możliwych do wyboru przez osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą lub prowadzących działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej albo jawnej – po spełnieniu odpowiednich warunków.

Podobnie jak osoby fizyczne opodatkowane PIT według skali podatkowej lub liniowo podatnicy, którzy wybrali w 2022 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych muszą złożyć zeznanie roczne i rozliczyć się z zaliczek opłacanych w trakcie roku. Formularzem właściwym dla tych podatników jest PIT-28. W tym formularzu podatnicy wykazują przychody uzyskane w 2022 r.:

• z pozarolniczej działalności gospodarczej (m.in. jednoosobowa działalność gospodarcza, działalność prowadzona w formie spółki),

ale również:

• z umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie były zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
• ze sprzedaży przetworzonych produktów rolnych pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu,
• w ramach rolniczego handlu detalicznego.

Termin rozliczenia za 2022 r.

Polski Ład 2.0 wydłużył termin na złożenie zeznania rocznego PIT-28. Począwszy od rozliczenia za 2022 r. deklarację PIT-28 należy złożyć w terminie od dnia 15 lutego 2023 r. do dnia 2 maja 2023 r. (30 kwietnia 2023 r. wypada w dzień wolny od pracy). We wcześniejszych latach wspomniana deklaracja musiała zostać złożona do końca lutego roku następującego.

UWAGA! Wydłużony został wyłącznie termin na złożenie deklaracji PIT-28. Termin zapłaty podatku wynikającego z PIT-28 pozostał bez zmian, o czym mowa poniżej.

Termin wpłaty zaliczki i podatku za cały rok

Ostatnia zaliczka za 2022 r. (za grudzień 2022 r. – w przypadku zaliczek miesięcznych; za IV kwartał 2022 r. – w przypadku zaliczek kwartalnych) powinna zostać uregulowana do końca lutego 2023 r.

Natomiast termin zapłaty podatku wynikającego z PIT-28 pozostał bez zmian – termin ten upłynął 28 lutego 2023 r. Zapłata podatku wraz ze złożeniem zeznania rocznego po tym terminie (np. 2 maja 2023 r.) może zatem spowodować powstanie zaległości podatkowej.

W kolejnych latach - począwszy od rozliczenia za 2023 r. - ryczałt będzie już płatny do 20. stycznia następnego roku podatkowego.

Ulgi i odliczenia

Po spełnieniu warunków określonych w przepisach, w zeznaniu PIT-28 można skorzystać z następujących odliczeń:

• składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne;
• składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne;
• straty z działalności gospodarczej;
• darowizn przekazanych m.in. na cele pożytku publicznego, kultu religijnego, krwiodawstwa (krew i jej składniki), przeciwdziałania COVID-19;

oraz ulg:

• ulgi rehabilitacyjnej;
• ulgi na Internet;
• ulgi termomodernizacyjnej;
• ulgi z tytułu wpłaty na IKZE;
• ulgi abolicyjnej;
• ulg mieszkaniowych na prawach nabytych, np. ulgi odsetkowej;
• ulgi na powrót;
• ulgi dla rodzin 4+;
• ulgi dla pracujących seniorów.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest formą opodatkowania chętnie wybieraną przez informatyków, w szczególności programistów. Zwracamy jednak uwagę, że podatnicy, którzy wybrali tę formę opodatkowania, nie mogą skorzystać z preferencyjnego opodatkowania kwalifikowanych praw własności intelektualnej (tzw. ulga „IP Box”), która pozwala na zastosowanie 5-procentowej stawki podatku dochodowego po spełnieniu określonych warunków.

Ograniczenia

Co do zasady, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie mają prawa do wspólnego rozliczenia z małżonkiem. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy podatnik złoży tzw. „zerowy PIT-28” t.j.:

• przez cały rok podatkowy nie osiągał przychodów z prowadzonej działalności, ani nie ponosił kosztów uzyskania przychodów, ani
• nie był obowiązany lub nie korzystał z uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, ani
• nie był obowiązany albo nie korzystał z uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Osoby fizyczne opodatkowane ryczałtem nie mogą również z korzystać z ulgi dla samotnych rodziców.

1,5 proc. podatku dla OPP

Polski Ład podwyższył wartość podatku, jaką można przekazać w zeznaniu rocznym na rzecz OPP. Ryczałtowcy mogą przekazać od 1 stycznia 2023 r. 1,5 proc. podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego.

Sposób złożenia zeznania rocznego

PIT-28 można złożyć

• w formie elektronicznej za pośrednictwem usługi e-PIT lub przez system e-Deklaracje - deklaracja podpisywana jest w takim wypadku za pomocą podpisu kwalifikowanego albo danymi autoryzacyjnymi,
• formie papierowej.

Zeznanie w formie papierowej należy złożyć w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania lub przesłać pocztą – wówczas istotna jest data nadania deklaracji w placówce pocztowej.

PIT-28 może złożyć w imieniu podatnika również pełnomocnik. Wymaga to oczywiście wcześniejszego udzielenia pełnomocnictwa – w przypadku deklaracji elektronicznych UPL-1, w przypadku deklaracji papierowych UPL-1P.

Zwrot ewentualnej nadpłaty podatku

Termin zwrotu nadpłaty PIT wynikającej z zeznania rocznego zależy od daty oraz sposobu jego złożenia:

• w przypadku zeznań złożonych w formie papierowej – nadpłata podlega zwrotowi w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania,
• w przypadku zeznań złożonych w formie elektronicznej – nadpłata zwracana jest w terminie do 45 dni od dnia złożenia zeznania.

Zmiana formy opodatkowania w trakcie roku

W związku z zamieszaniem jakie w 2022 r. wprowadził Polski Ład i jego kolejne wersje podatnicy, którzy wybrali na początku 2022 r. ryczałt jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej otrzymali szansę zmiany tej formy opodatkowania, ale tylko na opodatkowanie według skali podatkowej. Decyzję trzeba było podjąć do 22 sierpnia 2022 r. Miało to związek z obniżeniem podstawowej stawki PIT w skali podatkowej z 17 proc. na 12 proc. Podatnicy, którzy zdecydowali się na taką zmianę stosowali w 2022 r. dwie formy opodatkowania

• dla dochodów osiągniętych od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 r. – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych;
• dla dochodów osiągniętych od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. – skala podatkowa.

Tacy podatnicy są zobowiązani złożyć dwie deklaracje w ramach zeznania rocznego za 2022 r.:

• PIT-28 za okres od stycznia do czerwca 2022 roku,
• PIT-36 za okres od lipca do grudnia 2022 roku.

Zmiana formy opodatkowania w trakcie 2022 r. wciąż nie uprawnia takich podatników do rozliczenia się w sposób preferencyjny wspólnie z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dzieci.

Ponadto, podatnicy, którzy byli opodatkowani ryczałtem ewidencjonowanym przez cały 2022 r. otrzymali szansę zmiany tej formy opodatkowania, ale tylko na opodatkowanie według skali podatkowej – z mocą wsteczną za cały 2022 r. Podatnicy mogą to zrobić wyłącznie przy okazji rozliczenia rocznego za 2022 r. W takim wypadku, w ramach rozliczenia rocznego należy złożyć PIT-36 zamiast PIT-28.

W przypadku zmiany formy opodatkowania z ryczałtu na skalę, podatnik musi dodatkowo uzupełnić księgę przychodów i rozchodów za 2022 r. przed złożeniem zeznania.

UWAGA! Złożenie zeznania na formularzu PIT-28 zamyka drogę do zmiany formy podatkowania za 2022 r. Innymi słowy, decyzję o ewentualnej zmianie formy opodatkowania z ryczałtu na skalę należy podjąć przy okazji złożenia zeznania za 2022 r. Wybór formularza PIT-28 lub PIT-36 jest ostateczny.

Ponadto należy pamiętać, że zmiana formy opodatkowania w zeznaniu rocznym za 2022 r. odnosi się wyłącznie do dochodów/przychodów osiągniętych w tym okresie rozliczeniowym. Ewentualna zmiana formy opodatkowania dla 2023 r. i lat następnych wymaga dodatkowego poinformowania naczelnika urzędu skarbowego na zasadach określonych w ustawie o PIT.

Bartosz Gotowała, doradca podatkowy, wspólnik, BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy sp.k.

Sylwia Antoniak, konsultantka podatkowa, BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy sp.k.

Rozlicz swój PIT już dziś