Poważne problemy stwarza obowiązek poboru podatku od usług niematerialnych. Artykuł 21 ustawy o CIT jest nieprecyzyjny, co z premedytacją wykorzystują organy podatkowe. W jaki sposób?
/>
Pierwotnie spór dotyczył zakresu materialnego, czyli sformułowania „oraz świadczeń o podobnym charakterze”. Urzędnicy skarbowi uważali, że katalog usług, które podlegają opodatkowaniu, jest całkowicie otwarty, i nakazywali pobierać podatek nawet od usług tłumaczy czy pośredników, o czym w ogóle ten przepis nie stanowi. Tę batalię wygrali podatnicy.
Wygranie bitwy nie oznaczało jednak wygrania wojny. Zaraz bowiem pojawił się problem terytorialności. Organy podatkowe uznawały, że podatek u źródła należy pobierać od wszystkich świadczeń z art. 21, za które płatność jest dokonywana z Polski, i to bez względu na miejsce ich fizycznego wykonania. Wydawało się, że i tu sprawa została rozstrzygnięta na korzyść podatników. Już w 2011 r. zapadł pierwszy korzystny wyrok NSA, wskazujący, iż podatek powinien być pobierany wyłącznie od świadczeń wykonanych na terytorium RP. Po nim zapadały kolejne, podobne wyroki WSA oraz NSA.
Zwrot nastąpił w 2014 r., kiedy NSA wydał trzy orzeczenia (dotyczące jednej sprawy), powracając do linii sprzed 2011 r. Uznał, że za osiąganie dochodów na terytorium Polski należy uznać każdą sytuację, w której zapłaty dokonuje polski podatnik. Również wyrok WSA w Krakowie z 5 marca 2015 r. (sygn. akt I SA/Kr 1864/14) wskazuje, że nie ma znaczenia miejsce fizycznego wykonania usługi, a jedynie to, że płatność jest z Polski. W przeciwnym razie – jak uzasadnił sąd – prowadziłoby to do sytuacji, w której każda usługa realizowana poza obszarem Polski nie podlegałaby opodatkowaniu w kraju, co de facto prowadziłoby do podważenia istoty uregulowań dotyczących ograniczonego obowiązku podatkowego.
Cóż poradzić podatnikom? Przede wszystkim zbieranie certyfikatów rezydencji od podatników, na których rzecz jest dokonywana płatność. To w większości przypadków zwolni z obowiązku pobierania podatku u źródła (oczywiście jeśli z danym krajem jest zawarta umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania). Sugeruję też składać wnioski o podjęcie uchwały NSA, ponieważ rozbieżność orzecznictwa to uzasadni.