Nie ma podstaw do przyjęcia, że wyrażenie „wspólne przedsięwzięcie” jest niejasne i nieprecyzyjne w stopniu naruszającym konstytucyjne standardy określoności prawa podatkowego – orzekł wczoraj Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał badał zgodność z konstytucją art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o PIT, ale tylko w zakresie, w jakim te przepisy odnoszą się do pojęcia wspólnego przedsięwzięcia. Tego bowiem dotyczyła skarga.
Złożył ją mężczyzna, który jako właściciel nieruchomości prowadził inwestycję z inną osobą (przedsiębiorcą). Przedsięwzięcie polegało na budowie budynków wielorodzinnych oraz miejsc postojowych i ich sprzedaży. Mężczyzna udostępnił nieruchomość, a w zamian miał otrzymać udział w zyskach ze sprzedaży.
W 2010 r. organy podatkowe zakwestionowały jego rozliczenie. Za nieprawidłowe uznały to, że mężczyzna nie ujął po stronie przychodów wartości sprzedaży wybudowanych lokali mieszkalnych i miejsc postojowych oraz nie uwzględnił kosztów ich budowy. Fiskus uznał, że inwestycja była wspólnym przedsięwzięciem, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o PIT. Przepis ten mówi, że przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali PIT. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. To samo dotyczy rozliczania: kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących podatkowych kosztów, strat oraz ulg podatkowych związanych z działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.
Fiskus zażądał więc od mężczyzny podatku dochodowego wraz z odsetkami za zwłokę. Po przegranej w sądach administracyjnych mężczyzna złożył skargę do Trybunału Konstytucyjnego. Twierdził, że art. 8 ust. 1 ustawy o PIT posługuje się pojęciem wspólnego przedsięwzięcia, które nie spełnia wymagań dotyczących określoności przepisów prawa podatkowego. To – jak uzasadniał – jest naruszeniem art. 2 i art. 217 konstytucji.
Rosja uznana za raj podatkowy
Rosja uznana za raj podatkowy

Zobacz również
Twierdził też, że wskutek legislacyjnej wadliwości podatkowego przepisu musi dwukrotnie zapłacić podatek od dochodów ze wspólnego przedsięwzięcia, bo dochodzi do dwukrotnego opodatkowania tego samego zdarzenia podatkowego. Tym samym – jak przekonywał – doszło do bezpodstawnej ingerencji we własność, a w konsekwencji do naruszenia art. 64 ust. 1 konstytucji.
Trybunał nie zgodził się wczoraj z tymi zarzutami. Jak uzasadnił sędzia Bogdan Święczkowski, ustawodawca wprawdzie nie zdefiniował w przepisach podatkowych pojęcia wspólnego przedsięwzięcia, ale dopuszczalność zawierania umów o wspólne przedsięwzięcie wynika wprost z zasady swobody umów wyrażonej w kodeksie cywilnym.
– Termin „wspólne przedsięwzięcie” jest, wbrew twierdzeniom skarżącego, jasny. Nie ma podstaw do przyjęcia, że wyrażenie to jest niejasne i nieprecyzyjne w stopniu naruszającym konstytucyjne standardy określoności prawa daninowego – tłumaczył sędzia Święczkowski.
Trybunał powołał się tu na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, w tym wyrok z 1 października 2019 r. (sygn. akt II FSK 3061/18). W ocenie NSA zwrot „wspólne przedsięwzięcie” należy postrzegać jako wszelkiego rodzaju projekty, których realizacja wiąże się z udziałem co najmniej dwóch podmiotów niezwiązanych formalnie strukturą organizacyjną. Wspólne przedsięwzięcie charakteryzuje się wspólnym działaniem podejmowanym w celu realizacji zamierzonego celu. ©℗

orzecznictwo

Wyrok TK z 15 lutego 2023 r., sygn. akt SK 71/201/20 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia