Gminy powinny być zwolnione z podatku od nieruchomości od gruntów, budynków i budowli będących własnością gminy – uważają autorzy senackiego projektu
Projekt nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w tym zakresie przedstawił Michał Seweryński, przewodniczący senackiej komisji praw człowieka, praworządności i petycji. Ma on na celu wyeliminowanie przypadków, gdy gmina występująca w roli podmiotu prawa publicznego musi pobierać podatek od siebie samej, czyli podmiotu cywilnoprawnego. Chodzi o sytuacje, gdy np. dana jednostka nie wynajęła lub nie wydzierżawiła posiadłości, której jest właścicielem. To, że gmina w takich sytuacjach musi płacić podatek od nieruchomości od własnych gruntów, budynków i budowli, potwierdzały sądy administracyjne (np. wyroki NSA z 15 listopada 2012 r., sygn. akt II FSK 1755 i 1756/12). Na ten problem zwracała uwagę Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych w sprawozdaniu ze swojej działalności za 2013 r. Jej zdaniem obecne przepisy nakazujące gminie przekładanie pieniędzy z kieszeni do kieszeni nie są ani uzasadnione, ani celowe.
Mimo że przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849) są jasne, to praktyka gmin w tym zakresie jest różna. Część z nich uznaje, że nie musi sama sobie płacić podatku, inne stosują zwolnienie na mocy uchwały rady gminy.
Senatorowie chcą, aby gminy były zwolnione z płacenia daniny od nieruchomości, które są w ich posiadaniu i nie zostały przekazane w posiadanie zależne (np. nie zostały wynajęte). Zwolnienie nie będzie jednak przysługiwało w przypadku nieruchomości gminy, na których będzie ona prowadzić działalność gospodarczą.
W dalszym ciągu opodatkowane miałyby być nieruchomości gminne, którymi zarządzają samorządowe zakłady budżetowe (są one odrębnymi podatnikami od gminy) oraz spółki komunalne.
Projektowane zwolnienie z podatku oznaczałoby, że gminy będą musiały same sobie składać deklaracje na podatek od nieruchomości w zakresie nieruchomości zwolnionych z opodatkowania (nie musiałyby składać dokumentów, gdyby nieruchomości były wyłączone z daniny). Projekt może też wpłynąć na kwotę janosikowego, które otrzymuje gmina. Podatek od nieruchomości wpływa bowiem na podstawę obliczenia subwencji wyrównawczej. Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2016 r.
Opodatkowane pozostałyby nieruchomości, którymi zarządzają samorządowe zakłady budżetowe