Uproszczona procedura w wewnątrzwspólnotowych transakcjach trójstronnych przysługuje wyłącznie wtedy, gdy na fakturze znalazła się adnotacja „odwrotne obciążenie” – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.
Dodał, że nie można później skorygować braku takiej wzmianki.
Sprawa dotyczyła austriackiej spółki, ale ma znaczenie także dla polskich przedsiębiorców, bo przepisy o VAT są ujednolicone w całej Unii Europejskiej.
Chodziło o wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne, w których przyjmuje się, że VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru płaci końcowy nabywca. Dzięki temu uproszczeniu pośrednik nie musi rejestrować się dla celów VAT w pozostałych dwóch państwach.
Takim właśnie pośrednikiem była spółka austriacka. Kupiła ona luksusowe auta w Wielkiej Brytanii (wtedy jeszcze kraj ten należał do UE), by następnie odsprzedać je spółce z Czech. Samochody trafiły do nabywcy bezpośrednio z Wysp Brytyjskich.
Na fakturach dokumentujących transakcję spółka austriacka wskazała numery identyfikacyjne wszystkich uczestników transakcji i dodała wzmiankę „zwolniona z podatku wewnątrzwspólnotowa transakcja trójstronna”. Następnie złożyła informację podsumowującą, w której podała czeski numer identyfikacyjny nabywcy i poinformowała, że zrealizowała trójstronną transakcję wewnątrzwspólnotową.
Austriackie organy podatkowe uznały jednak, że nie doszło do transakcji trójstronnej, bo z faktur, które wystawiła spółka, nie wynikało, że doszło do przeniesienia zobowiązania podatkowego na nabywcę. Austriacki fiskus zażądał więc podatku z tytułu WNT.
Chcąc uniknąć tych konsekwencji, spółka skorygowała sporne faktury, dodając wzmiankę o przeniesieniu zobowiązania podatkowego na czeskiego kontrahenta. Nie wykazała jednak, że otrzymał on noty korygujące.
Organ odwoławczy uznał, że korekta faktury była bezskuteczna i spółce nie przysługują uproszczenia w transakcji trójstronnej, powinna rozliczyć podatek w Austrii.
Gdy spór trafił do sądu, ten zawiesił postępowanie i spytał TSUE, czy ostateczny nabywca towaru w transakcji trójstronnej musi rozliczyć VAT nawet, jeśli na fakturze nie ma kwoty podatku, bo znajduje się informacja „Zwolniona z podatku wewnątrzwspólnotowa transakcja trójstronna”.
Padło też pytanie, czy w celu skorzystania z uproszczeń można skutecznie skorygować niewłaściwie oznaczoną fakturę. TSUE przyznał rację fiskusowi. Przypomniał, że uproszczenia w transakcjach trójstronnych wynikające z art. 42 i art. 141 unijnej dyrektywy VAT są fakultatywne i wymagają spełnienia określonych warunków. Jednym z nich jest prawidłowe oznaczenie faktury. Zgodnie z art. 226 pkt 11a dyrektywy powinna ona zawierać wzmiankę „odwrotne obciążenie”. Ma to na celu poinformowanie adresata o odpowiedniej kwalifikacji prawnej transakcji dokonanej przez wystawcę faktury – wyjaśnił unijny trybunał.
TSUE orzekł też, że prawidłowe oznaczenie musi znaleźć się już na fakturze pierwotnej. Nie da się jej potem skorygować, by można było skorzystać z uproszczeń. ©℗
orzecznictwo
Wyrok TSUE z 8 grudnia 2022 r., sygn. akt C-247/21 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
