Podatnik będący osobą fizyczną prowadzi szpital, w którym oferuje usługi medyczne zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie, w ramach kontraktu z NFZ. Podpisał on z firmą farmaceutyczną umowę darowizny, której przedmiotem ma być innowacyjny produkt leczniczy do zastosowania u chorych z marskością wątroby na tle zakażenia HCV, u których wszelkie dostępne w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego formy lecznicze zostały wyczerpane. Planowana terapia produktem leczniczym pochodzącym z darowizny ratuje zdrowie, a nawet życie tych chorych zagrożonych poważnymi konsekwencjami marskości. Zgodnie z zapisami umowy darowizny produkt leczniczy o łącznej wartości ok. 2,5 mln zł jest stosowany u pacjentów nieodpłatnie. Czy taka darowizna spowoduje konieczność rozliczenia z fiskusem?
Ekspert radzi
Z tytułu otrzymania bezpłatnych leków podatnik będzie zobowiązany do uiszczenie podatku od spadków i darowizn. Fakt, że nabyty w drodze darowizny produkt leczniczy podatnik przekaże następnie pacjentom, w żaden sposób nie wpłynie na opodatkowanie.
Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny. W związku z tym, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna”, należy odwołać się do odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego. Z regulacji tych wynika, że przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Jednak nie od każdej otrzymanej rzeczy należy uiścić podatek.
Opodatkowaniu podlega otrzymanie od jednej osoby własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną, czyli 4902 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej, a do tej grupy zalicza się osoby, których nie łączy żaden stopień pokrewieństwa.
W konsekwencji podatnik będzie zobowiązany do wyliczenia i zapłaty podatku. Jako podstawę opodatkowania powinien przyjąć wartość otrzymanych leków. Potwierdza to również dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 16 lutego 2015 r., nr IBPBII/1/436-359/14/MCZ.
Podstawa prawna
Art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.). Art. 888 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).