Zwolnienie z VAT usług świadczonych przez spółdzielnie jest zgodne z unijną dyrektywą, w związku z tym nie mają one szans na odliczenie podatku naliczonego – wynika z wyroku NSA.
Spór dotyczył art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT, który zwalnia z podatku odpłatne usługi świadczone przez spółdzielnie. Art. 135 ust. 1 lit. l dyrektywy VAT zwalnia natomiast wyłącznie usługi najmu i dzierżawy.
Polski przepis zakwestionowała jedna z poznańskich spółdzielni mieszkaniowych. Uważała, że po wejściu do UE usługi świadczone przez spółdzielnie powinny być opodatkowane. Argumentowała, że ustawodawca popełnił błąd i w tej sytuacji spółdzielnie mogą same zdecydować, czy będą stosowały zwolnienie, czy wybiorą opodatkowanie zgodne z unijną regulacją.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu był innego zdania. Wyjaśnił, że dyrektywa o VAT nie odnosi się wprost do spółdzielni, bo te są specyficznym tworem, charakterystycznym tylko dla polskich realiów. Dyrektywa mówi ogólnie o usługach najmu i dzierżawy, a usługi świadczone przez spółdzielnie do takich z pewnością należą – uznał fiskus.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu orzekł na korzyść spółdzielni. Stwierdził, że zwolnienie w polskich przepisach jest niezgodne z prawem wspólnotowym. Wyjaśnił, że dyrektywa zawiera zamknięty katalog czynności objętych zwolnieniem i nie przewidziano w niej zwolnienia dla czynności związanych z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych świadczonych przez spółdzielnie.
NSA nie zgodził się z tym wyrokiem. Powołał się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 22 lipca 2008 r. (sygn. akt C-184/06). Unijny trybunał wyjaśnił w nim, że zasada ścisłej wykładni przepisów dyrektywy nie może oznaczać, że terminy będą interpretowane w sposób uniemożliwiający osiągnięcie zamierzonego skutku.
Sędzia Adam Bącal wyjaśnił, że pojęcia najmu i dzierżawy w każdym kraju UE mają nieco inne znaczenie, dlatego trzeba je rozumieć szeroko, a nie dosłownie, a już na pewno nie przez pryzmat kodeksu cywilnego.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 19 lutego 2015 r., sygn. akt I FSK 199/14, I FSK 200/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia