Resort finansów odpowiedział na apele samorządowców i przedstawił, we współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki, wyjaśnienia dotyczące prawidłowej kwalifikacji środków z Funduszu Pomocy na dodatkowe zadania oświatowe.

Fundusz został utworzony na mocy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583). Artykuł 14 ust. 11 stanowi, że finansowanie lub dofinansowanie może być udzielone m.in. jednostkom sektora finansów publicznych (w tym również jednostkom samorządu terytorialnego). Dotychczas samorządy zgłaszały jednak wątpliwości dotyczące właściwej kwalifikacji budżetowej przyznawanych pieniędzy. – Rzeczywiście takie kwestie się pojawiły, głównie dotyczące edukacji, jak mamy księgować środki z tego tytułu – potwierdza Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Pierwsze pieniądze na ten cel zostały przekazane samorządom za okres od 24 lutego br. do końca marca.
Na początku kwietnia, jako pierwsza, stanowisko w sprawie całości środków z Funduszu Pomocy zajęła KR RIO. Urzędnicy przyznali, że w obecnym stanie prawnym niemożliwe jest zastosowanie jednoznacznej klasyfikacji budżetowej tych kwot w ramach planów dochodów i wydatków jednostek samorządu terytorialnego. – Za celowe wydaje się stosowanie rekomendacji dysponentów przekazujących te środki – urzędów wojewódzkich – wskazała rada. – Nie wpłynęły do nas żadne wnioski w tej sprawie – usłyszeliśmy jednak w urzędach wojewódzkich dolnośląskim i łódzkim. Z kolei biuro wojewody lubuskiego stwierdziło, że nie wydaje rekomendacji w tym zakresie. Co w takiej sytuacji? KR RIO zasugerowała ujmowanie środków po stronie dochodowej w par. 097 lub par. 270 (pieniądze na dofinansowanie własnych zadań bieżących gmin). Wskazała również, że wydatki powinny być ujmowane w paragrafach zgodnych z ich charakterem ekonomicznym. Rada przypomniała też, że w Ministerstwie Finansów prowadzone są prace nad zmianą rozporządzenia w sprawie klasyfikacji budżetowej, polegające na wprowadzeniu nowych paragrafów dochodowych i wydatkowych.
Dla samorządów ważne było m.in. rozstrzygnięcie kwestii prowadzenia specjalnych rachunków dla przekazywanej pomocy. – Jest np. zaskakująca interpretacja rzeszowskiej RIO, z której wynika, że powinniśmy prowadzić wydzielone rachunki bankowe do poziomu jednostki organizacyjnej. A ustawa w tej sprawie mówi, że do poziomu jednostki samorządu terytorialnego – mówi Marek Wójcik.
O korzystnej dla gmin interpretacji zapewniał samorządowców wiceszef resortu finansów Sebastian Skuza podczas posiedzenia KWRiST pod koniec kwietnia. Znalazło to odzwierciedlenie w opublikowanych przez ministerstwo wyjaśnieniach. – Obowiązek ich wyodrębnienia (ale w ramach budżetu samorządowego) dotyczy jednostek samorządu terytorialnego, a nie ich jednostek budżetowych, tj. szkół, przedszkoli, czy jednostek dotowanych – czytamy w dokumencie.
MF potwierdziło wcześniejsze rekomendacje KR RIO i wskazało, że – do czasu wprowadzenia zmian w rozporządzeniu w sprawie klasyfikacji budżetowej – pieniądze z funduszu przekazane na zadania oświatowe powinny być klasyfikowane w par. 270 – po stronie dochodów, oraz w dziale i rozdziale właściwym dla danego rodzaju wydatków i w paragrafie zgodnym z ich charakterem ekonomicznym – po stronie wydatków.
Resort zwrócił uwagę, że samorządy, które do końca danego kwartału nie wykorzystają w całości pieniędzy z Funduszu Pomocy na dodatkowe zadania oświatowe, będą musiały poinformować o tym ministra finansów w ciągu 15 dni. Pomóc ma w tym specjalny formularz, który – jak zapewnia ministerstwo – zostanie wkrótce udostępniony samorządowcom. – Informacje (najbliższy termin to do 15 lipca br.), według stanu na koniec każdego kwartału, składają wyłącznie JST, które nie wykorzystały przekazanych środków, przy czym obowiązek poinformowania dotyczy jednostek samorządu terytorialnego, a nie ich szkół, przedszkoli – podkreśla MF. Zwrot pieniędzy będzie konieczny, jeśli nie zostaną one w całości wykorzystane na zadania związane z kształceniem, wychowaniem i opieką nad dziećmi ukraińskimi lub w przypadku otrzymania kwoty z funduszu na podstawie nieprawidłowych danych z systemu informacji oświatowej. ©℗