Przedsiębiorca nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować, musi być czynnym podatnikiem VAT – przypomniał dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Spytał o to mężczyzna, który w 2019 r. kupił apartament z przeznaczeniem na wynajem krótkoterminowy. Do czasu zakończenia inwestycji przez dewelopera (tj. od 2019 r. do końca 2021 r.) kupujący wpłacał zaliczki, a każda z nich była dokumentowana fakturą. Wtedy jednak on sam nie był jeszcze podatnikiem VAT.
Dopiero teraz zamierzał zarejestrować się dla celów tego podatku i wystąpić o zwrot VAT zapłaconego w kwocie zaliczek na apartament. Chciał się upewnić, czy jest to w ogóle możliwe.
Dyrektor KIS to potwierdził. Wyjaśnił, że warunkiem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Zarazem jednak – jak podkreślił organ – w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT ustawodawca nie uzależnił prawa do odliczenia podatku naliczonego od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczy, że z okoliczności towarzyszących nabyciu wynika, iż zakupy dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej – wyjaśnił dyrektor KIS.
Dodał, że również z art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika, aby nieodzownym warunkiem nabycia prawa do odliczenia podatku naliczonego było posiadanie statusu czynnego podatnika VAT w momencie otrzymania faktury. Status ten jest natomiast potrzebny, aby uprawnienie to zrealizować – wyjaśnił dyrektor KIS, podkreślając, że „należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa”.
Nawiązał do wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-400/98. TSUE stwierdził wówczas, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od wcześniejszej rejestracji dla celów VAT.
Potwierdzeniem tej tezy były również wyroki TSUE w sprawach C-268/83, C-110/94 oraz C-385/09. Trybunał orzekł w nich, że powstanie prawa do odliczenia VAT naliczonego nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe.
W najnowszej interpretacji dyrektor KIS przypomniał, że rejestracja powinna nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej.
Możliwość odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych przed rejestracją dla celów VAT fiskus potwierdzał już wielokrotnie, m.in. w interpretacji z 21 września 2021 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.216. 2021.2.MBN).©℗
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 8 kwietnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.62.2022.2.KP