Choroba psychiczna nie powstrzyma kontroli podatkowej

Powoływanie się na chorobę psychiczną nie powstrzyma kontroli podatkowej, chyba że chory zostanie ubezwłasnowolniony wyrokiem sądu – orzekł NSA.

Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, u którego urząd wszczął kontrolę skarbową. Mężczyzna spodziewał się, że jej rezultaty nie będą dla niego korzystne. Powołał się więc na kłopoty ze zdrowiem psychicznym i przedstawił dowody na to, że leczy się psychiatrycznie. Uważał, że to wystarczający powód do zawieszenia kontroli. W rzeczywistości grał na zwłokę – liczył na to, że przez ten czas przedawni mu się zobowiązanie podatkowe.

Powoływał się przy tym na art. 201 par. 1 ust. 4 ordynacji podatkowej, z którego wynika, że organy podatkowe zawieszają postępowanie m.in. wtedy, gdy strona traci zdolność do czynności prawnych.

Dyrektor UKS odmówił jednak zawieszenia postępowania. Wyjaśnił, że kontrola ulega zawieszeniu wyłącznie wtedy, gdy utrata zdolności do czynności prawnych zostanie orzeczona prawomocnym wyrokiem sądu o ubezwłasnowolnieniu całkowitym lub częściowym.

Urzędnicy kontynuowali więc kontrolę, wykrywając liczne nieprawidłowości, w tym puste faktury na kwotę 8,5 mln zł. W wyniku tych ustaleń mężczyzna został zobowiązany do zapłaty 2 mln zł zaległego VAT wraz z odsetkami. Organy podatkowe zajęły jego rachunek bankowy. Przez dwa lata udało im się wyegzekwować z konta podatnika zaledwie 200 zł.

Mężczyzna zaskarżył działania urzędników do WSA w Warszawie. Sąd uznał jednak, że organy podatkowe miały prawo prowadzić kontrolę, bo mężczyzna nie był osobą ubezwłasnowolnioną. Miały również prawo zająć jego rachunek bankowy, ponieważ istniało ryzyko niewykonania zobowiązania.

Kapica o planach Ministerstwa Finansów: Odbiurokratyzujemy akcyzę

Tak samo orzekł NSA. Wyjaśnił, że postępowanie podatkowe i kontrola mogą zostać zawieszone jedynie na skutek prawomocnego wyroku sądu o ubezwłasnowolnieniu kontrolowanego, bo tylko tą drogą traci on zdolność do czynności prawnych. Tymczasem ani na dzień wydania decyzji przez organy, ani z chwilą orzekania przez WSA mężczyzna nie był ubezwłasnowolniony – zwróciła uwagę sędzia Beata Cieloch.

Sądu nie przekonała też skarga na decyzję o zabezpieczeniu na majątku podatnika.