Przedstawiciele wolnych zawodów, świadczący usługi w siedzibie Komisji Europejskiej w Luksemburgu, posiadają tam stałą placówkę w rozumieniu konwencji polsko-luksemburskiej i podlegają opodatkowaniu w tym kraju – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny

Chodziło o mężczyznę prowadzącego działalność gospodarczą opodatkowaną w Polsce liniową stawką 19 proc., który zamierzał zrealizować dwuletni kontrakt na usługi doradcze w Luksemburgu. Miały być one świadczone w miejscu wskazanym przez kontrahenta – w siedzibie Komisji Europejskiej.
Na ten czas podatnik miał zamiar wynająć mieszkanie w Luksemburgu. Musiał również zameldować się w lokalnej gminie – po to, aby otrzymać kartę uprawniającą do wejścia na teren KE.
Mężczyzna wyjaśnił, że podczas trwania kontraktu będzie przebywał za granicą powyżej 200 dni kalendarzowych w roku. Po zakończeniu kontraktu zamierzał wrócić do Polski, gdzie ma dom i inwestycje. W kraju miały pozostać jego żona i studiująca dziennie córka.
Podatnik chciał wiedzieć, czy dochody z kontraktu będą opodatkowane w Polsce, czy w Luksemburgu. Wskazał, że według władz luksemburskich meldunek wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego w tym kraju. Mimo to, w jego ocenie, dochody uzyskane ze świadczenia usług powinny być jednak opodatkowane w Polsce liniową stawką 19 proc.
Kwestie te reguluje Konwencja z 14 czerwca 1995 r. między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz.U. z 1996 nr 110, poz. 527 ze zm.). Zgodnie z jej art. 7 ust. 1 o miejscu opodatkowania decyduje prowadzenie przez przedsiębiorstwo zakładu w danym państwie. Artykuł 14 ust. 1 wskazuje z kolei, że dochody osiągane z tytułu wykonywania wolnego zawodu albo z innej działalności o samodzielnym charakterze podlegają opodatkowaniu w kraju, w którym dana osoba ma stałą placówkę.
Mężczyzna argumentował, że będzie realizował kontrakt w ramach działalności gospodarczej, jego centrum interesów życiowych pozostanie w Polsce, a na terenie Luksemburga nie powstanie zakład, ponieważ usługi będzie świadczył w miejscu wskazanym przez kontrahenta.
Będzie zakład
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Wprawdzie zgodził się z przedsiębiorcą, że dla celów podatkowych będzie miał on miejsce zamieszkania w Polsce, ale – jak stwierdził – będzie on również prowadził w Luksemburgu zakład w rozumieniu art. 7 ust. 1 konwencji. Dochody z kontraktu będą zatem opodatkowane w tym kraju.
Dyrektor KIS zwrócił uwagę na art. 5 ust. 1 konwencji, w myśl którego zakład to stała placówka, przez którą przedsiębiorstwo prowadzi całkowicie lub częściowo swoją działalność.
Powołując się na Komentarz do Konwencji modelowej OECD, organ wyjaśnił, że do stwierdzenia placówki „wystarczające jest posiadanie pewnej przestrzeni do własnej dyspozycji”.
W związku z tym dochody mężczyzny będą opodatkowane w Luksemburgu – stwierdził organ.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu przyznał mu rację. Orzekł, że choć dyrektor KIS błędnie oparł swoją argumentację na art. 7 konwencji i pojęciu zakładu (zamiast na art. 14 odnoszącym się do placówki), to jednak doszedł do prawidłowych wniosków.
Powołując się na poglądy doktryny międzynarodowego prawa podatkowego, WSA wskazał, że między terminami „zakład” i „stała placówka” nie ma istotnej różnicy. Skoro więc mężczyzna będzie miał w Luksemburgu stałą placówkę w rozumieniu art. 14 konwencji, to powinien zapłacić podatek w tym kraju – orzekł poznański sąd.
Udostępnione biuro to placówka
Z wyrokiem tym zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny. Nie miał wątpliwości, że dochody z kontraktu będą opodatkowane w Luksemburgu. Wskazał, że sytuację podatnika należy porównać do typowych wolnych zawodów, takich jak architekt czy prawnik.
– Jeśli podatnik świadczy usługi w wynajętym lub udostępnionym mu biurze, to już mówimy o tym, że ma ono walor placówki w rozumieniu art. 14 ust. 1 konwencji polsko-luksemburskiej – podkreślił sędzia Maciej Jaśniewicz, uzasadniając wyrok.
Jeśli podatnik świadczy usługi w wynajętym lub udostępnionym mu biurze, to mówimy już o tym, że ma ono walor placówki w rozumieniu międzynarodowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

orzecznictwo

Wyrok NSA z 1 lutego 2022 r., sygn. akt II FSK 1314/19 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia