Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
/>
Na razie mało kto o tym pamięta. Uproszczenia wynikają z nowelizacji ustawy o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1100 ze zm.), która weszła w życie 5 wrześ- nia tego roku i będzie miała zastosowanie już do sprawozdań sporządzanych za rok 2014.
Nowe przepisy wprowadziły kategorię podmiotów mikro, które mogą sporządzać uproszczony raport składający się tylko z bilansu z informacjami uzupełniającymi oraz z rachunku zysków i strat.
Podmiotami mikro mogą być nie tylko małe spółki, lecz także nieprowadzące działalności gospodarczej: stowarzyszenia, związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, fundacje itp. Jednak warunkiem stosowania uproszczeń jest decyzja w tej sprawie organu zatwierdzającego sprawozdanie finansowe, czyli np. w stowarzyszeniu – walnego zgromadzenia jego członków.
Jeżeli taka decyzja nie zapadnie, to wymienione organizacje, mimo że nie działają dla osiągnięcia zysku, nie tylko nie zastosują nowych uproszczeń, lecz nawet nie będą mogły stosować tych, z których korzystały dotychczas. Do tej pory bowiem prowadziły ewidencje zgodnie z rozporządzeniem z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz.U. nr 137, poz. 1539 ze zm.). Przepisy te zostały uchylone 5 września 2014 r.
Do kiedy decyzja
Przepisy nie precyzują, do kiedy organ zatwierdzający ma podjąć decyzję pozwalającą na skorzystanie z ułatwień już przy sporządzaniu sprawozdań finansowych za 2014 r.
Zdaniem Macieja Czapiewskiego, biegłego rewidenta i partnera w HLB M2 Audyt, decyzja może zapaść w dowolnym czasie, ale przed sporządzeniem sprawozdania finansowego, czyli w przypadku raportów za 2014 r. – najpóźniej do końca marca (tj. trzy miesiące od dnia bilansowego). Do tego czasu sprawozdanie musi zostać podpisane przez właściwe osoby (tj. kierownika jednostki i osobę odpowiedzialną za rachunkowość) z informacją, kiedy to nastąpiło.
Korzyści z wyboru
Jeżeli nie zostanie podjęta decyzja o zakwalifikowaniu danego podmiotu do kategorii mikro, to będzie on musiał sporządzić sprawozdanie finansowe tak jak duża firma, czyli według wzoru określonego w załączniku nr 1 ustawy o rachunkowości. Nie będzie też mógł zastosować nowego art. 7 ust. 2a. Przewiduje on możliwość rezygnacji przez niektóre jednostki mikro (tj. nieprowadzące działalności gospodarczej) z zachowania zasady ostrożności przy wycenie aktywów i pasywów. W praktyce przepis ten zwalnia z obowiązku dokonywania odpisów aktualizujących wartość składników aktywów oraz tworzenia rezerw.
Problem z zyskiem
Arkadiusz Kwieciński z biura rachunkowego ARCO podkreśla, że brak decyzji organu zatwierdzającego będzie oznaczał konieczność stosowania (od 1 stycznia 2014 r.) zupełnie innego niż dotychczas sposobu grupowania operacji, zasad wyceny i tworzenia rezerw. Trzeba będzie też zapewnić porównywalność danych pomiędzy sprawozdaniami za lata 2013 i 2014.
– Może się to wiązać z dodatkowymi kosztami dla tych jednostek – podkreśla ekspert.
Problem może być też z przeznaczeniem zysku. Zasadniczo, jeśli statut tego nie przesądza, to sposób postępowania zarówno z dodatnim, jak i ujemnym wynikiem nie jest uregulowany i zależy wyłącznie od organu zatwierdzającego.
– Dotychczas nie sprawiało to problemu, ponieważ dotychczasowe rozporządzenie (uchylone we wrześniu 2014 r.) jasno określało sposób postępowania w sytuacji, gdy organ zatwierdzający nie podjął żadnych decyzji w tej sprawie, a jedyną jego kompetencją było przeznaczenie zysku na fundusz statutowy – wyjaśnia Arkadiusz Kwieciński. Takie rozwiązanie gwarantowało, że ewentualny zysk nie mógł być wyprowadzony z fundacji.
Obecnie, jeżeli fundacja nie uzyska statusu jednostki mikro, organ zatwierdzający będzie miał nieskrępowaną możliwość dysponowania zyskiem fundacji, gdy jego przeznaczenie nie zostało uregulowane w statucie (a często nie jest). Co więcej, jeżeli organ zatwierdzający nie podejmie żadnej decyzji (przywykły do tego, że regulują to przepisy), to powstanie problem co z tym zyskiem bądź stratą zrobić – mówi ekspert.
– Ważne jest więc, by organ zatwierdzający sprawo- zdanie finansowe jednostki, o ile wcześniej nie podejmie decyzji przyznającej organizacji status jednostki mikro, wskazał w uchwale, po zatwierdzeniu sprawozdania rocznego, sposób postępowania z wynikiem finansowym jednostki – podkreśla Arkadiusz Kwieciński.
Wyłącznie od jego intencji zależy, jaka to będzie decyzja.
– Niestety, godzi to w pożądaną przejrzystość organizacji pozarządowych – uważa ekspert.
Jeżeli organ zatwierdzający nie podejmie żadnej decyzji, będzie problem, co zrobić z zyskiem
