Od 2015 r. złagodnieją wymogi dotyczące oświadczeń o przeznaczeniu oleju do celów opałowych. Zmiany przyjął już Sejm. Ministerstwo Finansów proponuje kolejne.
Stawki akcyzy na oleje / Dziennik Gazeta Prawna
Dziś nadal jeszcze wystarczy jeden błąd na oświadczeniu o przeznaczeniu oleju do celów opałowych, by sprzedawca musiał zapłacić akcyzę według dziesięciokrotnie wyższej stawki. Prawidłowość dokumentów ma być gwarancją, że olej nie zostanie zużyty w innych celach, np. napędowych.
Wymóg jest uciążliwy i powoduje, że cały ciężar odpowiedzialności za błędy oświadczenia spada na sprzedającego. Uchwalona już przez Sejm ustawa o wykonywaniu działalności gospodarczej zakłada, że oświadczenie o przeznaczeniu oleju do celów opałowych będzie można wpisać wprost do umów z kontrahentami.

Nie wiadomo, kto kupił

Niezależnie od tego w Ministerstwie Finansów powstały założenia do nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym, w których resort zapisał kolejne zmiany. Proponuje, aby wyższa stawka akcyzy była stosowana dopiero wówczas, gdy nie tylko w oświadczeniu nabywcy będą błędy, ale jednocześnie urzędy ustalą (np. w trakcie kontroli), że paliwa nie zostały użyte do celów opałowych albo nie zostanie ustalony nabywca. Projekt założeń przyjął w zeszłym tygodniu Stały Komitet Rady Ministrów i rekomendował go rządowi.
Nowością – w porównaniu z poprzednią wersją projektu – jest warunek, że nie będzie można ustalić nabywcy. Słowem, jeśli nie zostanie on spełniony, to sprzedawca będzie musiał zapłacić wyższą akcyzę. Ustalenie nabywcy może jednak zależeć od działań samych organów.

Mieszane oceny

Dlatego eksperci są podzieleni w ocenie tej propozycji. Wojciech Kotala, doradca podatkowy w kancelarii DLA Piper, zwraca uwagę, że w końcu będzie jasne, iż dla zastosowania sankcyjnej stawki akcyzy nie wystarczy już sama wadliwość oświadczenia. Na tę zmianę sprzedawcy czekali od dawna i na to również wskazywały sądy.
Krytycznie ocenia ją Mirosław Kulak, wiceprzewodniczący Komitetu Koordynacyjnego Dystrybutorów Lekkiego Oleju Opałowego przy Polskiej Izbie Paliw. Zwraca uwagę, że pozostawienie systemu oświadczeń oznacza, iż urzędnicy nadal będą mogli kwestionować niższą stawkę akcyzy. Tak, jak to robią obecnie.

Lepszy system u rolników

Zdaniem Mirosława Kulaka lepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie systemu analogicznego do zwrotu akcyzy rolnikom, którzy mogą odzyskać część podatku po zakupie paliwa. To pozwoliłoby zdjąć ze sprzedawców oleju opałowego odpowiedzialność za postępowanie nabywcy.
Problem polega jednak na tym, że w takim systemie nabywcy musieliby płacili cenę uwzględniającą wyższą stawkę akcyzy (taką jak dla oleju napędowego), a dopiero później występowaliby o zwrot do urzędu skarbowego.
Mirosław Kulak wskazuje też na inne możliwe rozwiązanie – system zaświadczeń (rejestracji uprawnionych do zakupu) dla kupujących olej opałowy. Organy podatkowe miałyby wydawać takie zaświadczenia nabywcom na podstawie składanych przez nich oświadczeń dokumentujących m.in. ilość, rodzaj i miejsce położenia urządzeń grzewczych napędzanych olejem opałowym. Przedsiębiorca sprzedawałby produkt z preferencyjną stawką po przedłożeniu przez kupującego kopii zaświadczenia. Jednocześnie po stronie sprzedawców pozostałby obowiązek rejestrowania sprzedaży wyrobów akcyzowych z obniżoną stawką podatku i przekazywania do urzędu celnego comiesięcznych zestawień wskazujących nabywców tych towarów.

Ułatwienia od 2015 r.

Przesądzone są już zaś zmiany zaproponowane w ustawie o wykonywaniu działalności gospodarczej (ustawa została przyjęta przez Sejm, czeka na rozpatrzenie przez Senat). Przewidują one, że od 1 stycznia 2015 r. oświadczenia o przeznaczeniu olejów do celów opałowych będzie można wpisać wprost do umów z kontrahentami. Dziś trzeba je odbierać za każdym razem, gdy dochodzi do sprzedaży.
Po zmianach kopię umowy sprzedawca będzie musiał przekazać przed pierwszą transakcją naczelnikowi urzędu celnego. Będzie też musiał potwierdzać każdą sprzedaż fakturą.
Ułatwienia będą dotyczyły również miesięcznych zestawień oświadczeń. Nie trzeba będzie umieszczać na nich: daty złożenia oświadczenia, liczby urządzeń grzewczych posiadanych przez nabywców, wynikającej ze złożonych przez nich oświadczeń oraz miejsca (adresu), gdzie znajdują się urządzenia grzewcze wskazane w oświadczeniach.
Co ważne, sprzedawcy nie będzie grozić wyższa stawka akcyzy za spóźnienie w przekazaniu zestawienia urzędowi celnemu. Jeśli spóźni się z nim, to konsekwencje będą podobne, jak za niezłożenie deklaracji, a więc będą mu grozić sankcje karne skarbowe.
Etap legislacyjny
Projekt założeń nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw – przed przyjęciem przez Radę Ministrów. Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej (druk sejmowy nr 2606) – uchwalona przez Sejm i przekazana do rozpatrzenia przez Senat