O zmianach wprowadzanych do Polskiego Ładu, czyli nowelizacji z 29 października 2021 r. ustaw podatkowych (Dz.U. poz. 2105) pisaliśmy szczegółowo w artykule „Polski Ład trzeci raz poprawiany” (DGP nr 243/2021).
Wówczas jednak wszystkie trzy nowelizacje były w trakcie procedowania w Senacie. Teraz prace parlamentarne zostały zakończone. Jedna ustawa została już opublikowana i weszła w życie. Dwie pozostałe czekają na podpis prezydenta i publikację w Dzienniku Ustaw. Chodzi o nowelizacje:
  • ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (druki: sejmowy nr 1795, senacki nr 592),
  • – ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw zwana ustawą antyinflacyjną (druki: sejmowy nr 1811, senacki nr 591), opublikowana w Dz.U. z 2021 r. poz. 2349,
  • ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (druki: sejmowy nr 1631, senacki nr 572).
Polski Ład zmieniany po raz trzeci. I za późno
Polski Ład zmieniany po raz trzeci. I za późno

Zobacz również
We wszystkich tych nowelizacjach zmieniane są przy okazji przepisy Polskiego Ładu. On sam zacznie obowiązywać już od Nowego Roku.
Naprawianie błędów
W nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (druki: sejmowy nr 1795, senacki nr 592) Senat chciał wykreślenia całego art. 9, czyli przepisu wprowadzającego zmiany do Polskiego Ładu. Uznał bowiem, że już na nie za późno. Posłowie jednak się na to nie zgodzili się. Dlatego zmiany wejdą życie zgodnie z planem. Część z nich jest korzystna dla podatników, a część nie.
Przykładowo doprecyzowano przepisy o uldze dla klasy średniej odnośnie do podatników prowadzących działalność gospodarczą i opodatkowujących swoje dochody według skali podatkowej (tylko ci przedsiębiorcy mogą korzystać z ulgi). W celu wyliczenia, czy mają oni prawo do ulgi, będą oni mogli pomniejszyć przychody tylko o „koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia działalności”.
W opublikowanym już Polskim Ładzie mowa jest o „kosztach prowadzenia tej działalności”, co jest pojęciem znacznie szerszym i niestosowanym w ustawie o PIT. Wymagało więc ono doprecyzowania.
Inny przepis tej nowelizacji wychodzi naprzeciw samotnym rodzicom. Umożliwi im wspólne rozliczenie z dzieckiem dochodów za 2021 r., nawet jeśli równocześnie w mijającym roku prowadzili oni działalność gospodarczą, dla której wybrali liniowy PIT lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (co do zasady obie te formy wykluczają preferencję dla samotnych rodziców). Warunkiem preferencyjnego rozliczenia z dzieckiem za 2021 r. będzie, aby samotny rodzic nie miał z tej działalności żadnych przychodów ani kosztów.
Przypomnijmy, że od Nowego Roku w ogóle nie będzie już dotychczasowej preferencji dla samotnych rodziców. Zastąpi je nowa ulga – odliczenie 1500 zł rocznie.
Nowelizacja akcyzowa koryguje też przepisy Polskiego Ładu dotyczące m.in.: przekształceń spółek, podatku od przerzuconych dochodów, podatku u źródła.
Naprawiono też błąd, który wdarł się do przepisów Polskiego Ładu odnoszących się do wysokości składki zdrowotnej u przedsiębiorców, którzy wybiorą liniową stawkę 19 proc. PIT.
W opublikowanym już Polskim Ładzie napisano, że w 2022 r. będzie ona wynosić u nich 4,9 proc. podstawy wymiaru, ale nie mniej niż 9 proc. „minimalnego wynagrodzenia obowiązującego z 1 stycznia roku składkowego”, a to by oznaczało, że w 2022 r. należałoby wziąć pod uwagę minimalną pensję z 1 stycznia 2023 r. (bo rok składkowy zacznie się 1 lutego 2022 r. i potrwa do 31 stycznia 2023 r.). Na problem ten zwróciliśmy uwagę w artykule „Minimalna składka zdrowotna. Kolejna luka w Polskim Ładzie” (DGP nr 220/2021).
Z przegłosowanej poprawki wynika, że pod uwagę będzie brane minimalne wynagrodzenie obowiązujące „w pierwszym dniu roku składkowego”. To oznacza, że w przyszłym roku pod uwagę będzie brane minimalne wynagrodzenie z 1 lutego 2022 r. (3010 zł).
Tak więc u przedsiębiorców liniowych składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. dochodu, lecz nie mniej niż 270,90 zł.
Przesunięcie terminów
W drugiej z wymienionych nowelizacji ustawy akcyzowej (druki: sejmowy nr 1811, senacki nr 591) znalazły się poprawki do tych przepisów Polskiego Ładu, które dotyczą:
  • obniżki limitu płatności gotówkowych między firmami z 15 tys. zł do 8 tys. zł (czyli w relacjach B2B), oraz
  • nowego obowiązku polegającego na bezgotówkowej zapłacie przez konsumentów kwot powyżej 20 tys. zł (czyli w relacjach przedsiębiorca–konsument).
Uchwalona nowelizacja odracza o rok, tj. z 1 stycznia 2022 r. na 1 stycznia 2023 r., wejście w życie tych zmian.
Naprawione błędy
Z kolei nowelizacja ustawy o zdrowiu publicznym (druk sejmowy nr 1631) naprawia błąd, na którym pisaliśmy w artykule „Luka w przepisach. PIT zero to także 0 zł składki zdrowotnej” (DGP nr 213/2021).
Wskazaliśmy wówczas, że osoby objęte nowymi zwolnieniami z PIT nie zapłacą również składki zdrowotnej. Chodzi o: rodziców co najmniej czwórki dzieci, aktywnych zawodowo seniorów, którzy zrezygnują z pobierania emerytury lub renty rodzinnej, oraz powracających z zagranicy.
Wskutek uchwalonej właśnie nowelizacji podatnicy ci będą w 2022 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości hipotetycznej zaliczki na PIT (art. 83 ust. 2a ustawy zdrowotnej). Z tym że pod uwagę trzeba będzie brać zaliczkę na podatek dochodowy obliczoną zgodnie z przepisami ustawy o PIT „w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r.” (art. 83 ust. 2b ustawy zdrowotnej).
Zmiany w akcyzie
Obie nowelizacje akcyzowe wprowadzają też zmiany w zakresie samego podatku akcyzowego. Szczegółowo opisywaliśmy je w artykule „Podwyżki i obniżki akcyzy coraz bliżej” (DGP nr 240/2021).
Pierwsza zakłada przede wszytym podwyżki akcyzy na wyroby alkoholowe i tytoniowe w okresie od 2022 r. do 2027 r. Senatorowie chcieli przesunięcia wejścia w życie nowelizacji – z 1 stycznia na 1 lutego 2022 r. Zarówno jednak ta, jak i pozostałe poprawki, zostały odrzucone przez Sejm.
Druga nowelizacja obniży czasowo stawki podatku akcyzowego od energii elektrycznej i paliw. Najdalej idące obniżki będą obowiązywać w okresie od 20 grudnia do 31 grudnia br., gdy stawki daniny spadną m.in. dla benzyn silnikowych z 1542 zł do 1369 zł od 1 tys. litrów. Senat zaproponował jeszcze dalej idące zmiany, ale Sejm się na to nie zgodził.
Etap legislacyjny
Nowelizacje:
– z 9 grudnia 2021 r. ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw – opublikowana w Dz.U. poz. 2349,
– z 9 grudnia 2021 r. ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (nr podstawowego druku sejmowego 1795),
– z 17 grudnia 2021 r. ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (nr podstawowego druku sejmowego 1631)
Dwie ostatnie czekają na podpis prezydenta i opublikowanie w Dz.U.