Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Małe firmy uzyskają prawo sporządzania uproszczonych sprawozdań finansowych. Z innych ułatwień będzie mogło skorzystać dużo więcej jednostek niż dziś - zapewnia Dorota Podedworna - Tarnowska
/>
/>
Jak wynika z opublikowanego projektu, Ministerstwo Finansów opracowało pakiet kolejnych zmian w ustawie o rachunkowości. Poprzednie dotyczyły jednostek mikro i weszły w życie 5 września tego roku. Tym razem chodzi przede wszystkim o wdrożenie nowych unijnych regulacji dotyczących sprawozdawczości finansowej małych podmiotów (dyrektywa 2013/34/UE). Co przewiduje projekt i jakich konkretnie ułatwień firmy mogą się spodziewać?
Podobnie jak mikropodmioty również małe firmy (patrz ramka – red.) będą mogły sporządzać uproszczone sprawozdania finansowe. Odpowiedni wzór pojawi się w nowym załączniku nr 5 do ustawy o rachunkowości. Sprawozdania takie będą obejmować tylko uproszczony bilans, uproszczony rachunek zysków i strat oraz informacje dodatkowe z ograniczonym zakresem ujawnianych danych. A to oznacza, że więcej podmiotów nie będzie już musiało sporządzać zestawienia zmian w kapitale własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych. Małe przedsiębiorstwa zostaną też zwolnione z obowiązku sporządzania sprawozdania z działalności – pod warunkiem że niektóre treści, które dotychczas były w nim ujęte, zostaną podane w informacji dodatkowej.
Czy przewidywane są jeszcze jakieś zmiany?
Tak. Dla wszystkich podmiotów, w przypadku których przynajmniej dwie z trzech wielkości (przychody, suma aktywów bilansu i zatrudnienie) nie przekroczyły w poprzednim roku obrotowym określonych limitów (patrz ramka – red.), przewidujemy dodatkowe ułatwienia – niezwiązane z unijną dyrektywą. Chodzi m.in. o możliwość klasyfikowania umów leasingu w uproszczony sposób, tj. zgodnie z zasadami określonymi w przepisach podatkowych, oraz możliwość odstąpienia od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Dodatkowo takie jednostki nie będą musiały stosować rozporządzenia ministra finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. nr 149, poz. 1674 ze zm.).
Czyli znacznie większa liczba jednostek będzie mogła skorzystać z tego typu ułatwień niż dziś.
Tak, bo dziś mają do tego prawo tylko te przedsiębiorstwa, których sprawozdania nie podlegają badaniu przez biegłego rewidenta. Po zmianach z uproszczeń skorzystają także np. spółki akcyjne, które spełniają wspomniane kryteria. Zyskają taką możliwość, choć ich sprawozdania podlegają obowiązkowemu badaniu.
Unijna dyrektywa mówi też o sprawozdaniach skonsolidowanych. Czy polskie przepisy, które ich dotyczą, również zostaną zmodyfikowane i czy resort pracuje już nad odpowiednimi zmianami?
Przygotowaliśmy zmiany w tym zakresie i zostały one uwzględnione w omawianym projekcie. Przykładowo, zniknie zwolnienie ze sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych dla małych grup kapitałowych, jeśli którakolwiek z jednostek w takiej grupie jest jednostką zainteresowania publicznego.
Po zmianach sporządzanie skonsolidowanych sprawozdań przez jednostkę dominującą nie będzie konieczne, jeśli dwie z trzech wielkości w przypadku jej grupy kapitałowej nie przekroczyły (zarówno w roku, którego miałoby dotyczyć sprawozdanie, jak i w roku poprzednim – red.) odpowiednich limitów (suma bilansowa 32 mln zł, przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów 64 mln zł oraz średnioroczne zatrudnienie 250 osób). Przy czym te kryteria dotyczą przypadków, gdy uwzględniane będą wyłączenia konsolidacyjne, np. wzajemne należności, zobowiązania, przychody i koszty. W innych przypadkach – gdy wyłączenia konsolidacyjne nie będą uwzględnione – wspomniane limity dotyczące sumy bilansowej i przychodów ze sprzedaży będą wyższe o 20 proc.
Projekt zakłada też wprowadzenie nowych sprawozdań dotyczących płatności na rzecz administracji rządowej. Jakie podmioty będą miały obowiązek ich sporządzania?
Regulują to przepisy wspólnotowe, które implementujemy. Chodzi o działające w przemyśle wydobywczym lub zajmujące się wyrębem lasów pierwotnych jednostki zainteresowania publicznego oraz duże podmioty. Za duże jednostki będą uważane takie, w przypadku których zarówno w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, jak i w roku poprzedzającym ten rok, przynajmniej dwie z trzech wielkości przekroczyły odpowiednie progi: suma bilansowa 85 mln zł, przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów 170 mln zł, średnia liczba zatrudnionych w roku obrotowym 250.
Na jakie jeszcze zmiany prowadzący działalność gospodarczą powinni zwrócić uwagę?
Przykładowo zniesiony zostanie obowiązek publikacji sprawozdań finansowych przez spółdzielnie w Monitorze Spółdzielczym. Dokumenty te trafią tylko do Krajowego Rejestru Sądowego. Umożliwimy też bankom przechowywanie dowodów księgowych, dotyczących poszczególnych rat kredytów i pożyczek, w formie elektronicznej – po upływie 5 lat od początku roku obrotowego następującego po roku obrotowym, w którym nastąpiła spłata raty pożyczki lub kredytu. Oznacza to, że banki nie będą zmuszone do ponoszenia dodatkowych kosztów wynikających z obowiązku gromadzenia, transportowania, przechowywania, odtwarzania oraz identyfikacji dowodów w formie papierowej.
Chcemy też zmienić przepisy mówiące o terminach przeliczania na walutę polską wielkości wyrażonych w euro. Chodzi o wielkości, o których mowa w ustawie o rachunkowości oraz w ustawie o PIT, które zobowiązują osoby fizyczne i spółki osób fizycznych do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Do wszystkich będzie miał zastosowanie średni kurs euro ogłaszany przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy. Dziś w rachunkowości korzysta się z tego ogłoszonego na 30 września.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Planujemy, że ustawa będzie miała zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych, sprawozdań z działalności oraz sprawozdań dotyczących płatności na rzecz administracji rządowej sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 r. lub po tej dacie. Oczywiście, będzie można też wcześniej korzystać z proponowanych uproszczeń (z wyjątkiem przepisów dotyczących ogłaszania sprawozdań finansowych przez spółdzielnie) – tj. w odniesieniu do sprawozdań za rok obrotowy kończący się po dniu wejścia w życie ustawy. Przepisy zaczną obowiązywać po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.
