Data ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do domu jednorodzinnego wyznacza termin jego nabycia. Podatnik nie może twierdzić, że doszło do tego wcześniej, jeśli przydział nieruchomości nie jest udokumentowany na piśmie – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła małżonków, którzy w 1992 r. wprowadzili się do wybudowanego przez spółdzielnię szeregowca. W 2001 r. spółdzielnia w akcie notarialnym ustanowiła na ich rzecz spółdzielcze własnościowe prawo do domu. Niedługo potem małżonkowie sprzedali go. Wiedzieli, że zgodnie z art. 10 ust. 8 ustawy o PIT należy zapłacić podatek dochodowy od odpłatnego zbycia nieruchomości, jeśli do transakcji dochodzi przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość została nabyta. Uważali jednak, że w ich wypadku do nabycia doszło w 1992 r., więc 5-letni okres minął i nie muszą regulować PIT.
Uważali, że spółdzielnia, zgadzając się na zamieszkanie przez nich w budynku dokonała jego przydziału i że w rezultacie uzyskali prawo do domu – zgodnie z ówczesnymi przepisami dziedziczne, zbywalne i podlegające egzekucji. Akt notarialny podpisany niemal 10 lat później sprawił tylko, że zostało ono przekształcone w spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że do nabycia nieruchomości (własności gruntu i spółdzielczego własnościowego prawa do domu) doszło dopiero z chwilą podpisania aktu notarialnego. Wcześniej przydział nie nastąpił, ponieważ czynność taka wymagała formy pisemnej pod rygorem nieważności – wyjaśnił.
WSA w Warszawie nie podzielił tego stanowiska. Orzekł, że spółdzielnia mogła wyrazić zgodę na zamieszkanie małżonków w domu dopiero po dokonaniu jego przydziału. I chociaż nie ma dokumentu, który by to potwierdzał, to tak właśnie należy rozumieć jej działanie. Co za tym idzie, małżonkowie nabyli nieruchomość w 1992 r.
NSA uchylił ten wyrok. Zgodził się z fiskusem, że zgodnie z przepisami przydział domu wymagał formy pisemnej. Jej niezachowanie oznacza, że do przydziału nie doszło. Spółdzielcze prawo własnościowe zostało ustanowione dopiero w akcie notarialnym z 2001 r., i to ono było potem przedmiotem zbycia. W związku z tym podatnicy muszą zapłacić podatek.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 24 września 2014 r. w połączonych sprawach, sygn. akt II FSK 2570/12 i II FSK 2569/12.