Tegorocznym priorytetem dla resortu finansów ma być wsparcie procesów inwestycyjnych, a także wprowadzenie dalszych ułatwień w rozliczeniu VAT. Resort ma też zaproponować kolejne obniżenie stawek ryczałtu i umożliwić stosowanie estońskiego CIT przez spółdzielnie.

Część z tych zapowiedzi (mówił o nich Jan Sarnowski, wiceminister finansów, na jednej z konferencji prasowych przeprowadzonych online) została zapisana w Planie działalności ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej na 2021 r.

Wsparcie innowacji

Jednym z ważniejszych projektów jest wprowadzenie w połowie roku kompletu ulg wspomagających produkcyjność i innowacyjność. Chodzi o wsparcie na wszystkich etapach produkcyjnych, czyli współdziałanie ulg:
  • na badania i rozwój, tj. B+R (ważna przy pracach koncepcyjnych),
  • na prototyp,
  • na robotyzację, która ułatwi otwarcie linii produkcyjne,
  • IP Box.
Przypomnijmy, że podatnicy mogą już korzystać z dwóch z nich, tj. B+R i IP Box. Pierwsza obowiązuje od kilku lat i pozwala ponownie odliczyć od dochodu wydatki (tzw. koszty kwalifikowane) uwzględnione już w kosztach podatkowych. Z kolei IP Box to ulga, która została wprowadzona z początkiem 2019 r. Polega na objęciu 5-proc. stawką dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP), czyli m.in. z patentów, praw ochronnych na wynalazek, na wzór użytkowy, praw z rejestracji wzoru przemysłowego, a nawet autorskiego prawa do programu komputerowego.
Obecnie podatnik nie może skorzystać w jednym roku w tym samym zakresie z obu tych ulg. W tym samym roku można zastosować obie preferencje, ale nie do tej samej działalności. Wynika to z objaśnień podatkowych ministra finansów z 15 lipca 2019 r.
Teraz ma to się zmienić. Jak poinformował Jan Sarnowski, ulgi te mają działać wspólnie, łącznie z dwiema pozostałymi, które mają być dopiero wprowadzone.
Przypomnijmy, że w połowie 2020 r. zakładano, iż ulga na robotyzację (tj. na zautomatyzowanie stanowisk pracy) zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2021 r. Nad projektem pracowało Ministerstwo Rozwoju we współpracy z resortem finansów. O szczegółach tego rozwiązania pisaliśmy m.in. w artykule „Ulga tylko na nowe roboty” (DGP nr 179/2020). Projekt do tej pory nie został jednak opublikowany. Nie został też upubliczniony projekt ulgi na prototyp.
Z planu działalności wynika natomiast, że mają być wprowadzone preferencje dla podatników osiedlających się w Polsce i zmieniających rezydencję podatkową.

Estoński CIT

Resort zapowiedział też prace nad zmianami, które umożliwią stosowanie estońskiego CIT również przez spółdzielnie. Chodzi o rozwiązanie, które obowiązuje od początku 2021 r. i polega na tym, że podatek jest płacony dopiero w momencie wypłaty zysku.
Obecnie estoński CIT to rozwiązanie jedynie dla spółek kapitalowych (tzw. ryczałt od przychodów spółek kapitałowych). Już na etapie prac nad zmianami w przepisach w tym zakresie pojawiały się postulaty o objęcie tym rozwiązaniem spółdzielni. Nie zgodziła się jednak na to strona rządowa, którą reprezentował wiceminister Sarnowski. Tłumaczył wówczas, że pierwszy rok funkcjonowania w Polsce systemu estońskiego będzie traktowany jak pilotaż i że najpierw zmiany obejmą podmioty, które najbardziej potrzebują kapitału dłużnego. Wyjaśniał, że spółdzielnie rządzą się swoimi prawami i chcąc je uwzględnić w modyfikacjach, trzeba byłoby bardzo rozbudować obecny projekt, co też wymaga czasu. Zapewnił jednak, że w pierwszych miesiącach 2021 r. rozpoczną się prace nad tymi zmianami, tak aby spółdzielnie mogły korzystać z estońskiego CIT od 2022 r.

Ryczałtowy podatek

Podatnicy mogą też liczyć na kolejne obniżki stawek w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych. To byłyby kolejne korzystne dla podatników zmiany po tych wprowadzonych z początkiem 2021 r. Przypomnijmy, że dzięki nim znacznie więcej podatników może wybrać tę uproszczoną formę opodatkowania. Przede wszystkim do 2 mln euro (z 250 tys. euro) wzrósł limit przychodów umożliwiający jej stosowanie.
Uchylony został też załącznik nr 2 do ustawy, który zawierał wykaz usług wykluczających podatnika z prawa do ryczałtu. Dotyczył on m.in. usług: pośrednictwa, finansowych i ubezpieczeniowych, prawnych, rachunkowo księgowych, doradztwa podatkowego, kulturalnych i rozrywkowych, związanych ze sportem, rozrywką i rekreacją, reklamowych, związanych z obsługą nieruchomości.
Oprócz tego uchylony został przepis, który ograniczał stosowanie ryczałtu przez wolne zawody. Zostały też obniżone stawki ryczałtu, np. dla wolnych zawodów z 20 proc. do 17 proc.
Teraz MF ma przejrzeć obowiązujące stawki i we współpracy z rzecznikiem małych i średnich firm zaproponować kolejne obniżki.

SLIM VAT

Ministerstwo szykuje też kolejne uproszczenia w rozliczeniu podatku od towarów i usług, tzw. SLIM VAT 2 (od angielskich słów: simple, local and modern). Jak informował wiceminister Sarnowski, projekt został już przygotowany i obecnie jest w konsultacjach wewnętrznych. Ma on być opublikowany na przełomie stycznia i lutego.
Projekt nie przewiduje jednak zmian dla restauratorów odnośnie do stawki VAT na dania z owocami morza (obecnie objęte 23-proc. VAT). O postulacie zrównania tej stawki z pozostałymi daniami (8 proc.) pisaliśmy w artykule „Restauratorzy wyrzucają krewetki z dań” (DGP nr 233/2020).
Szykowane zmiany mają być kontynuacją tych, które zostały wprowadzone od 1 stycznia br. pierwszą ustawą zwaną SLIM VAT. Wprowadziła ona m.in.:
  • przy zaliczkach w eksporcie dłuższy czas na wywóz towarów poza Polskę dla celów zastosowania stawki 0 proc. VAT. Teraz jest to sześć miesięcy, a wcześniej były na to dwa miesiące;
  • dla podatników rozliczających się miesięcznie cztery miesiące na odliczanie VAT naliczonego (wcześniej były trzy miesiące),
  • możliwość odliczenia VAT naliczonego przy zakupie usług noclegowych w celu ich odsprzedaży,
  • wyższy limit prezentów o małej wartości. Teraz jest to 20 zł, a wcześniej było to 10 zł.
Ustawa SLIM VAT wprowadziła też wiele zamieszania, m.in. odnośnie do korekt faktur. Pisaliśmy o tym w artykule „Sejm znacznie ograniczył prawo do korekty VAT” (DGP nr 236/2020). Już na etapie prac nad zmianami Jan Sarnowski mówił, że do tej zmiany zostaną wydane objaśnienia podatkowe. Wiceminister na jednej z ostatnich konferencji poinformował, że ich projekt ukaże się w pierwszych tygodniach 2021 r.

Inne plany

To nie wszystkie nowości, które czekają podatników. Trwają prace nad wdrożeniem Krajowego Systemu e-Faktur do przesyłania i odbierania ustrukturyzowanych faktur (na początku korzystanie z niego ma być dobrowolne). Ma zostać uruchomiony pod koniec roku.
Ma też zacząć działać unijny pakiet VAT e-commerce, którego celem jest uszczelnienie poboru podatku od transgranicznego handlu elektronicznego pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami. Projekt tych zmian jest nadal konsultowany. Zakłada on, że nowe przepisy wejdą w życie od 1 lipca br.
Na etapie projektu w konsultacjach są też zmiany dotyczące projektu e-Urząd Skarbowy, który ma ułatwić komunikację podatników z fiskusem.
Zmiany nie ominą również przepisów o akcyzie. Projekt, który trafił do Sejmu (druk nr 860), zakłada, że obrót skażonym alkoholem, suszem tytoniowym, wyrobami energetycznymi, paliwami opałowymi i żeglugowymi zostanie jeszcze bardziej uszczelniony. Trudniej będzie też uniknąć akcyzy od auta sprowadzonego z zagranicy.
OPINIA

Opóźniona ulga na robotyzację

Jakub Makarewicz, doradca podatkowy
Pierwsze sygnały dotyczące wprowadzenia ulgi na robotyzację pojawiły się pod koniec 2019 r. w wypowiedziach przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju, które pierwotnie odpowiadało za ten projekt. Zgodnie z Krajowym Programem Reform na lata 2020–2021 jej przyjęcie przez rząd było planowane na III kw. 2020 r. Jeszcze w sierpniu 2020 r. ze strony Ministerstwa Finansów mogliśmy usłyszeć, że ustawa trafi do Sejmu jesienią, a ulga wejdzie w życie z początkiem bieżącego roku. Dotychczas nie poznaliśmy jednak projektu (poza kilkoma prezentacjami na zamkniętych spotkaniach).
Niektórzy przedsiębiorcy planujący duże inwestycje na ten rok rozważali możliwość korzystania z ulgi na robotyzację. Niestety, brak pewności co do terminu wejścia w życie ulgi oraz brzmienia nowych przepisów miał wpływ na te plany. Jeżeli projekt jest gotowy, a tego można spodziewać się po prawie roku prac nad kształtem ulgi na robotyzację, warto, aby został przedstawiony jak najszybciej, tak aby firmy mogły uwzględniać ją w swoich planach. Nadal też nie znamy szczegółów dotyczących możliwości łącznego stosowania ulgi B+R oraz IP Box i ulgi na prototyp. Pozostaje mieć nadzieję, że projekt nowelizacji w powyższym zakresie zostanie przedstawiony tym razem zgodnie z planem, tj. na przełomie stycznia i lutego br., a przepisy zaczną być stosowane jak najszybciej.