Wyrok dotyczy nieaktualnego już brzmienia art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, w którym mowa była o czynnościach dokonywanych sporadycznie. Obecnie nie zawiera on już takiego określenia, właśnie ze względu na wątpliwości, które ono budziło.
Treść orzeczenia NSA jest jednak istotna również dla interpretacji aktualnego brzmienia art. 90 ust. 6, ponieważ obecnie mowa jest w nim o transakcjach o charakterze pomocniczym.
Wyrok dotyczy spółki akcyjnej z branży usług telekomunikacyjnych, której – wraz z przekształceniem w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością – miał się zmienić przedmiot działalności. Miał on obejmować także „pozostałe formy udzielania kredytów”. Po przekształceniu spółka miała cyklicznie udzielać oprocentowanych pożyczek podmiotowi powiązanemu.
Spółka spytała Izbę Skarbową w Warszawie, czy obrót związany z pożyczkami (kwota uzyskanych odsetek) może być uznany za czynności dokonywane sporadycznie w rozumieniu ówczesnego art. 90 ust. 6 ustawy VAT.
Uznanie pożyczek za sporadyczne pozwoliłoby spółce nie stosować proporcji udziału obrotu opodatkowanego VAT w całości obrotu. Dzięki temu mogłaby ona odliczać całość podatku naliczonego, a nie według proporcji.
Spółka argumentowała, że w przepisach nie ma definicji terminu „sporadyczności”. Wskazywała, że działalność pożyczkowa nie jest podstawowym przedmiotem jej działalności gospodarczej (usług telekomunikacyjnych), ani nie jest konieczna do jej prowadzenia. Wynika ze struktury inwestowania podmiotu powiązanego w jej akcje. Tym samym jej charakter jest jedynie pomocniczy, poboczny – twierdziła spółka.
Z jej stanowiskiem nie zgodził się dyrektor warszawskiej izby. Uznał, że udzielanie pożyczek przez spółkę jest działalnością planową i przez to stałą.
Innego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, uchylając interpretację izby. Stwierdził, że przy ponownej ocenie, czy działalność pożyczkowa ma charakter sporadyczny, izba powinna wziąć pod uwagę m.in. to, jaki jest główny rodzaj działalności gospodarczej spółki i jaki jest udział przychodów z tytułu udzielania pożyczek w jej przychodach ogółem.
Wyrok ten uchylił w całości Naczelny Sąd Administracyjny. Z dwóch powodów. Po pierwsze uznał, że opisany we wniosku o interpretację mechanizmu udzielania pożyczek jest na tyle powtarzalny, że nie można czynności tych uznać za sporadyczne. Po drugie – zdaniem NSA – usługi finansowe nie mają charakteru czysto pomocniczego, skoro zapewnienie finansowania jest równie ważne, co podstawowa działalność spółki.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 28 maja 2014 r., sygn. akt I FSK 952/13.