Wstrzymanie zwrotu VAT podatnikowi z uwagi na konieczność dodatkowej weryfikacji rozliczeń powinno być wyjątkiem, który wymaga odpowiedniego uzasadnienia – stwierdził WSA w Poznaniu.
Sąd uznał, że w praktyce organy podatkowe nadużywają w tym zakresie swoich uprawnień.
Sprawa dotyczyła spółki, która chciała odzyskać VAT za grudzień 2012 r. w ciągu 180 dni. Termin ten, zgodnie z art. 87 ust. 5a ustawy o VAT, dotyczy podatników, którzy nie wykonali w danym okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych na terenie kraju. Urząd skarbowy może go jednak przedłużyć, jeśli podejrzewa, że zadeklarowana kwota zwrotu jest nieprawidłowa.
Z takiej możliwości urząd skorzystał wobec spółki. Zrobił to jednak już po upływie 180 dni od złożenia przez nią rozliczenia. Argumentował, że przeprowadzona w spółce kontrola wykazała nieprawidłowości mające wpływ na kwotę zwrotu i w związku z tym należało wszcząć postępowanie wymiarowe za grudzień 2012. Do jego zakończenia spółka nie odzyska pieniędzy – stwierdził urząd w wydanym postanowieniu. Stanowisko to podtrzymał po złożeniu przez spółkę wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa.
Sprawa trafiła do Wojewódzkieego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. W skardze do sądu spółka zwróciła uwagę, że przez prawie pięć miesięcy urzędnicy nie podjęli żadnych czynności sprawdzających, a rozpoczęli weryfikację dopiero przed upływem ustawowego terminu. Wtedy też stwierdzili, że nie wystarczy im czasu do upływu 180 dni i że muszą wydłużyć ten termin, mimo że spółka współpracowała z urzędem skarbowym i dostarczała wszelkich wymaganych informacji. Urząd nie sprecyzował nawet, jakie nowe czynności weryfikacyjne musi podjąć – zauważyła spółka.
Poznański WSA zgodził się z tymi argumentami i uchylił zaskarżone postanowienie. Orzekł, że urzędnicy mogli w ustawowym terminie zweryfikować rozliczenia spółki, a przedłużenie terminu po upływie 180 dni było bezprawne.
Sąd przyznał, że ani ustawa o VAT, ani ordynacja podatkowa nie określają, w którym momencie powinny być wszczęte czynności weryfikacyjne. Nie ulega jednak wątpliwości, że zarówno one jak i wydane w ich następstwie postanowienie o przedłużeniu terminu do zwrotu podatku powinny zakończyć się przed upływem tego terminu – stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny. Wskazał, że potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1 października 2008 r. (sygn. akt K 16/07).
Dodatkowo – zdaniem WSA – postanowienie o przedłużeniu terminu powinno zawierać dokładny opis wątpliwości wobec rozliczeń spółki, a nie sprowadzać się do stwierdzenia, że zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania. Z postanowienia musi wynikać przynajmniej, że urzędnicy podjęli działania weryfikacyjne, ale nie dały im one wymaganego rezultatu albo że jest on niejednoznaczny. Sąd powołał się przy tym na prawomocny wyrok WSA w Warszawie z 24 stycznia 2013 r. (sygn. akt III SAB/Wa 32/12).
Poznański sąd zwrócił także uwagę na poglądy doktryny, że nieprecyzyjne sformułowanie ustawowe „dodatkowe zweryfikowanie zasadności zwrotu” sprawia, iż organy podatkowe w praktyce nadużywają swoich uprawnień w tym zakresie.
Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Poznaniu z 29 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Po 1058/13.