Przy wniesieniu do spółki kapitałowej wkładu niepieniężnego w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego część podstawą opodatkowania jest wartość nominalna obejmowanych udziałów, a nie ich wartość rynkowa. Tak wynika z postanowienia składu siedmiu sędziów NSA.
Wprawdzie NSA zajął się nieobowiązującym już dziś art. 29 ustawy o VAT (został uchylony 1 stycznia 2014 r.), ale przedstawiony przez sąd pogląd odnosi się również do aktualnych przepisów.
Wydając postanowienie, NSA odmówił podjęcia w tej sprawie uchwały. Wnioskowała o to rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz. Jako powód wskazywała rozbieżność w orzecznictwie.
Niektóre składy sędziów przyjmowały, że zgodnie z obowiązującym wówczas art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania aportu przy jego wniesieniu jest suma nominalnej wartości udziałów. Inne, powołując się na przepisy szczególne wyrażone w art. 29 ust. 9 ustawy, twierdziły, że jest nią wartość rynkowa wniesionych towarów pomniejszona o VAT.
NSA odmówił podjęcia uchwały z dwóch powodów. Po pierwsze, w ocenie sędziów przytoczone przez RPO wyroki nie potwierdzają istotnych rozbieżności w orzecznictwie. Po drugie, o odmowie podjęcia uchwały zadecydowało to, że w momencie, gdy rzecznik kierowała swój wniosek o podjęcie uchwały, znany był już projekt nowelizacji ustawy o VAT, który wprowadzał zmiany w zakresie powstania obowiązku podatkowego. W projekcie tym został dostrzeżony problem opodatkowania aportów i przepisy od 1 stycznia 2014 r. zostały dostosowane do przepisów dyrektywy Rady 2006/112/WE. Ostatecznie w wyniku nowelizacji uchylony został art. 29 ustawy o VAT. Zamiast niego kwestię powstania obowiązku podatkowego reguluje nowy art. 29a. Zgodnie z nim podstawą opodatkowania jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę.
NSA w składzie siedmiu sędziów stwierdził, że na gruncie obecnych przepisów właściwa pozostaje wykładnia zaprezentowana w wyroku z 14 sierpnia 2012 r. (sygn. I FSK 1405/11). Skoro więc aport jest wkładem niepieniężnym wnoszonym do spółki w celu pokrycia udziałów, to odzwierciedleniem wartości wkładów wnoszonych do spółki jest suma wartości nominalnej udziałów. Stanowi ona kwotę należną z tytułu wniesienia aportu i obejmuje całość świadczenia należnego sprzedawcy (wspólnikowi) od nabywcy (spółki).
ORZECZNICTWO
Postanowienie NSA z 31 marca 2014 r., sygn. akt I FPS 6/13.