ikona lupy />
Tomasz Michalik, partner, doradca podatkowy w MDDP / DGP / Wojtek Górski
Jakie warunki trzeba obecnie spełnić, żeby odliczyć VAT od samochodu z homologacją ciężarową N1?
Nabycie pojazdu ze stosowną homologacją daje prawo do potrącenia całej kwoty podatku naliczonego – oczywiście po spełnieniu zwykłych warunków umożliwiających odliczenie. Chodzi w szczególności o przeznaczenie samochodu do prowadzenia działalności innej niż zwolniona z podatku.
Jak wiadomo Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt nowelizacji ustawy o VAT, w którym ogranicza prawo do odliczenia. Może ona zacząć obowiązywać od marca 2014 r. Producenci samochodów mogą więc nie zdążyć z dostarczeniem auta z homologacją N1 przed zmianami. Co może zrobić podatnik, aby w takiej sytuacji odliczyć cały VAT?
Podatnik będzie miał prawo do odliczenia podatku na dzisiejszych zasadach, wtedy gdy zapłaci zaliczkę na poczet przyszłej dostawy samochodu i otrzyma od sprzedawcy fakturę. Dostarczenie samochodu po ewentualnej zmianie przepisów nie zmieni tego uprawnienia. Zgodnie z nowymi zasadami VAT obowiązującymi od 1 stycznia 2014 r. prawo do odliczenia podatku naliczonego w takim przypadku wymaga spełnienia dwóch warunków – powstania obowiązku podatkowego (a ten wynika z dokonanej płatności) oraz otrzymania faktury dokumentującej tę płatność.
Jeśli podatnik ma fakturę i zapłacił całą należność sprzedawcy, to może odliczyć cały VAT, nawet gdy dostawa samochodu N1 nastąpi po nowelizacji ustawy o VAT?
Tak, ponieważ prawo do odliczenia wynika z faktu dokonania zapłaty za towar, który zostanie dopiero dostarczony, oraz otrzymania faktury.
A jak będzie wyglądała sytuacja z odliczeniem, jeśli nabywca zapłaci 40-proc. zaliczkę przed zmianą ustawy o VAT, samochód zostanie dostarczony po zmianach i wtedy też kupujący uiści pozostałe 60 proc. należności?
Jeżeli nie będziemy mieli przepisów przejściowych, które regulowałyby taką sytuację, to w przypadku gdy wpłacimy zaliczkę na nabycie samochodu, który spełnia przesłanki do odliczenia całego VAT według zasad obowiązujących dziś, to mamy prawo do potrącenia całej kwoty podatku od tej zaliczki. Jeśli drugą część zapłaty (60 proc.) zapłacimy po zmianie przepisów, to wtedy będziemy do niej stosowali nowe regulacje.
VAT 2014: Kto odliczy część, a kto cały podatek przy zakupie samochodu
Czy od leasingu operacyjnego samochodów N1 można obecnie odliczyć cały VAT?
Tak. Zgodnie z projektem po jej wejściu w życie prawo do odliczenia VAT od rat leasingowych na zasadach obecnie obowiązujących zostanie zachowane, o ile spełnione będą następujące warunki. Umowa leasingu musi być zawarta przed wejściem w życie nowych przepisów i zarejestrowana w urzędzie skarbowym nie później niż w terminie 30 dni od tego momentu, a samochód powinien zostać wydany leasingobiorcy przed wejściem w życie nowelizacji. A zatem nie wystarczy podpisać umowę, trzeba również otrzymać auto przed wejściem w życie nowych przepisów.
Leasingobiorcy są więc w trudniejszej sytuacji niż kupujący.
Tak. Ustawodawca chciał zapewne zabezpieczyć się przed sytuacją masowego podpisywania umów leasingowych na samochody, które zostaną wyprodukowane i dostarczone w przyszłości.
Co więc pan radzi podatnikom – kupować teraz auto z homologacją N1 czy czekać na nowelizację ustawy o VAT?
Samochody z homologacją dają nam obecnie prawo do pełnego odliczenia VAT na takich samych zasadach, jak inne towary. W nowym stanie prawnym (mówimy ciągle o projekcie zmian) będziemy mogli kupić jakikolwiek samochód – osobowy, sportowy etc. – i odliczyć cały VAT naliczony, ale pod warunkiem, że będziemy wykorzystywali auto wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej i nie będzie możliwości innego wykorzystania go oraz spełnimy dodatkowe wymogi (złożenie oświadczenia do US, prowadzenie szczególnej ewidencji etc.). Jeżeli potrafimy zapewnić spełnienie nowych warunków, to nie ma powodów do pośpiechu.
Czy od paliwa do samochodów po nowelizacji odliczymy VAT?
Zgodnie z projektem od zakupu paliwa do samochodów wykorzystywanych wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej będzie można odliczać całą kwotę podatku. Z kolei w przypadku pojazdów, dla których ustawodawca przewiduje pewne ograniczenia w odliczaniu podatku, będzie można potrącić 50 proc. podatku naliczonego, ale dopiero od 1 lipca 2015 r. W odniesieniu do okresu od wejścia w życie ustawy do 30 czerwca 2015 r. projekt zakłada brak możliwości odliczania podatku przy nabyciu paliw do samochodów osobowych oraz wybranych innych pojazdów.
Czy przesunięcie terminu odliczania VAT od paliwa do niektórych aut do 30 czerwca 2015 r. jest zgodne z derogacją (zgodą na stosowanie wyjątku od unijnych zasad), na którą zgodziła się Rada UE?
To rozwiązanie jest wątpliwe, ponieważ zgoda Rady dotyczy całego pakietu proponowanych zmian, a nie poszczególnych jej fragmentów. Tym samym wszelkie przesunięcia w czasie niektórych rozwiązań są oczywistą nieprawidłowością.
Rząd przyjął projekt zmian
Na wczorajszym posiedzeniu Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o VAT, który przewiduje zmiany dotyczące odliczania VAT od samochodów wykorzystywanych do działalności gospodarczej oraz celów prywatnych. Po zmianach jedynie od zakupu aut wykorzystywanych wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej będzie można odliczyć cały VAT. Od zakupu samochodów wykorzystywanych również do celów prywatnych (wystarczy raz pojechać służbowym autem do domu) będzie można odliczyć 50 proc. podatku.