Nie można oddzielić wniesienia wkładu niepieniężnego lub pieniężnego od zmiany umowy spółki. W rezultacie taka transakcja do 21 kwietnia 2010 r. była objęta zwolnieniem z PCC, o ile jedna ze stron opodatkowała ją podatkiem od towarów i usług.
Obecnie nie ma już wątpliwości, do których odnosi się wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, ponieważ zmieniony został art. 2 pkt 4 lit. a ustawy o PCC (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 z późn. zm.).
Jeśli VAT, to nie PCC
Sąd rozpatrywał sprawę spółki komandytowej (SK), do której w październiku 2009 r. wniesiono aport. W związku z tym zmieniono też jej umowę. Podatek od czynności cywilnoprawnych nie został wtedy uregulowany. Firma wzięła bowiem pod uwagę art. 2 pkt 4 lit. a ustawy o PCC w ówczesnym brzmieniu (obecnie jest ono inne). Zgodnie z nim czynność cywilnoprawna nie podlegała podatkowi, jeżeli przynajmniej jedna ze stron była z tytułu tej czynności opodatkowana VAT.
Urząd odmówił zwrotu
Po pewnym czasie, w związku z wątpliwościami interpretacyjnymi dotyczącymi tego przepisu i aby uniknąć ewentualnych negatywnych konsekwencji, spółka uiściła PCC wraz z odsetkami. Ponieważ jednak nadal uważała, że wniesienie wkładu niepieniężnego do spółki osobowej było zwolnione z tej daniny (ponieważ podlegało podatkowi od towarów i usług), złożyła do urzędu skarbowego wniosek o stwierdzenie i zwrot nadpłaty. Urząd odmówił. Twierdził, że zmiana umowy spółki to czynność odrębna od wniesienia wkładu i w związku z tym podlegała PCC.
Przesądziła uchwała
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zgodził się z fiskusem, ale NSA uchylił jego wyrok. Wskazał, że kluczowa jest w tej sprawie uchwała siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 listopada 2012 r. (sygn. akt II FPS 1/12). Zgodnie z nią art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o PCC nie dawał i nie daje możliwości rozdzielenia dwóch czynności (faktycznego wniesienia aportu i zmiany umowy spółki). Opodatkowaniu podlega tylko efektywne, czyli potwierdzone wpisem w rejestrze przedsiębiorców (a więc skutkujące zmianą umowy spółki), zwiększenie kapitału – stwierdził w uchwale NSA.
Można żądać nadpłaty
Paweł Fabianowski, doradca podatkowy GWW Tax, wyjaśnia, że wyrok ma znaczenie dla tych podatników, którzy w okresie do 21 kwietnia 2010 r. wnieśli do spółki wkład niepieniężny, jedna ze stron tej czynności była opodatkowana VAT, a mimo to został pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych – właśnie ze względu na stanowisko prezentowane przez organy podatkowe.
– W takiej sytuacji podatnik powinien rozważyć wystąpienie do urzędu skarbowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty – mówi ekspert. Podkreśla, że do 21 kwietnia 2010 r., jeśli czynność cywilnoprawna (tu wniesienie aportu i zmiana umowy spółki) podlegała VAT, to automatycznie istniała możliwość skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 2 pkt 4 lit. a ustawy o PCC.
22 kwietnia 2010 r. weszła w życie nowelizacja tego przepisu. Zgodnie z nią lista czynności, które nie podlegają PCC w przypadku opodatkowania VAT, nie obejmuje już zmiany umowy spółki.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 22 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 526/12, prawomocny.