Organy podatkowe – jak wynika z wydawanych interpretacji – są jednak innego zdania. Według nich kapitalizacja odsetek, chociaż skutkuje zwiększeniem kwoty głównej pożyczki, nie stanowi nowego długu. W konsekwencji w momencie faktycznej spłaty pożyczki walutowej w części przypadającej na skapitalizowane odsetki nie dochodzi do powstania podatkowych różnic kursowych.

Opinie fiskusa są jednoznaczne

Tak uznał m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 7 sierpnia 2012 r. (sygn. IBPBI/2/423-959/12/JD). Problem dotyczył spółki, która nie spłaciła w terminie rat pożyczki udzielonej w euro. W związku z tym – zgodnie z umową – kwota długu została zwiększona o skapitalizowane odsetki. W kolejnych miesiącach naliczane były odsetki od zwiększonej podstawy pożyczki.
Jednak zdaniem organu podatkowego spółka mogła ustalić różnice kursowe wyłącznie od tej części pożyczki, która nie jest związana z kapitalizacją odsetek. Wcześniej podobnie wypowiedział się dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (interpretacja z 4 marca 2011 r., sygn. IPPB5/423-824/10-3/IŚ).
W ocenie ekspertów Ernst & Young takie podejście jest jednak błędne i nie ma uzasadnienia ekonomicznego.

Powstają dodatnie i ujemne

Michał Thedy, dyrektor w dziale doradztwa transakcyjnego Ernst & Young, tłumaczy, że zgodnie z art. 15a ustawy o CIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.) różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe.
Firmy rozliczą jednolicie różnice kursowe
Firmy rozliczą jednolicie różnice kursowe

Zobacz również
– Ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość kredytu lub pożyczki w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest niższa od wartości w dniu spłaty, przeliczonych według faktycznie zastosowanych kursów waluty z tych dni – mówi Michał Thedy.
Z kolei przy dodatnich różnicach kursowych wartość kredytu w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest wyższa od wartości w dniu spłaty (również przeliczonych według faktycznie zastosowanych kursów waluty z tych dni).
– Organy podatkowe za dzień otrzymania pożyczki nie uznają jednak dnia, w którym doszło do kapitalizacji odsetek naliczonych od kwoty głównej pożyczki – podkreśla Łukasz Kupryjańczyk, menedżer w dziale doradztwa transakcyjnego Ernst & Young.



Konsekwencje zwiększenia długu

Według fiskusa kapitalizacja odsetek polega bowiem na przekształceniu zobowiązania z tytułu spłaty odsetek w zobowiązanie z tytułu spłaty części kapitałowej pożyczki.
– Efektem kapitalizacji odsetek jest powiększenie kapitału pożyczki o wartość skapitalizowanych odsetek, a zdarzenie to – jak podkreślają urzędnicy fiskusa – jest czymś różnym od udzielenia nowej pożyczki – stwierdza Łukasz Kupryjańczyk. W jego ocenie jest to błędne rozumowanie.
– Odsetki zwiększają przecież kwotę, która ma zostać zwrócona pożyczkodawcy – przekonuje Michał Thedy. Nie ma zatem podstaw do tego, aby kwota odsetek powiększająca część kapitałową długu nie była uwzględniana przy wyliczaniu różnic kursowych.
– Do ich powstania faktycznie dochodzi, gdyż kurs walutowy w dniu dokonania kapitalizacji jest przecież inny od kursu faktycznie zastosowanego w momencie zapłaty długu – argumentuje ekspert.

Potrzebna zmiana interpretacji

W ocenie naszych rozmówców w pojęciu otrzymania kredytu (pożyczki) zawiera się również zwiększenie kwoty głównej poprzez kapitalizację odsetek.
– Tym samym w momencie spłaty skapitalizowanej kwoty odsetek powinno dochodzić do realizacji różnic kursowych dla celów podatkowych – tłumaczy Łukasz Kupryjańczyk.
Wydaje się zatem, że podatnik, spłacający dług uwzględniający skapitalizowane odsetki, powinien ustalić różnice kursowe opierając się na kursach walutowych faktycznie zastosowanych z dni: zaciągnięcia długu, dokonania kapitalizacji oraz zwrotu długu.
Zdaniem ekspertów minister finansów powinien więc zmienić interpretację przepisów stosowaną obecnie przez organy podatkowe.

Zdaniem ekspertów minister powinien zmienić interpretację przepisów stosowaną przez organy podatkowe