To pierwszy z tzw. obszarów ryzyka, jakie wymienia dokument „Strategiczny plan kontroli” opracowany przez departament kontroli celno-akcyzowej i kontroli gier Ministerstwa Finansów.
Kolejne, którym celnicy będą się w tym roku szczególnie bacznie przyglądać, to:
● cygara i cygaretki,
● oleje opałowe,
● benzyny, oleje napędowe i smarowe,
● gry na automatach, w tym gry urządzane z wykorzystaniem internetu oraz gry w karty,
● alkohol etylowy skażony oraz wyroby na jego bazie,
● loterie audiotekstowe, loterie promocyjne, zakłady wzajemne.





Sprawdzą, bo spodziewają się nieprawidłowości

Umieszczenie na liście priorytetów Służby Celnej oznacza większą liczbę kontroli wśród firm i osób działających we wskazanych branżach. Komórki kontrolne Służby Celnej mają na nie poświęcać minimum połowę swoich sił i czasu (dla porównania jeszcze w 2010 r. było to 70 procent).
– Chodzi po prostu o miejsca i dziedziny działalności, gdzie spodziewamy się ujawnić najwięcej nieprawidłowości – tłumaczy Beata Downar-Zapolska z Izby Celnej w Rzepinie (Lubuskie).
Nielegalny obrót papierosami niezmiennie stanowi kluczowy problem – z powodu, jak wyjaśniają celnicy, utrzymujących się dysproporcji w ich cenie między państwami Unii Europejskiej a krajami takimi jak Rosja, Białoruś czy Ukraina. Zauważają, że przemyt i handel nadal są dla przestępców opłacalne, ale czarny rynek się zmienia.
Odnotowane przez Służbę Celną zmiany to rozdrobnienie przemytu (w celu minimalizacji strat w przypadku wykrycia kontrabandy), widoczny podział ról na osoby organizujące proceder, przyjmujące zamówienia na bazarach i targowiskach oraz realizujące sprzedaż, a także wyraźna dominacja na nielegalnym rynku papierosów z Białorusi (w poprzednich latach raczej z Ukrainy).
Pozostawienie papierosów z przemytu w obszarze zagrożeń uzasadniają badania rynkowe. Z analiz międzynarodowej sieci doradztwa podatkowego i gospodarczego KPMG wynika, że udział w polskim rynku papierosów nielegalnego pochodzenia w 2011 r. wyniósł 12,9 proc. Te same badania pokazały, że w 2009 r. skonsumowano w Polsce 7,1 mld sztuk nielegalnych papierosów, w 2010 r. – 5,8 mld, a w 2011 r. znów więcej – 6,7 mld sztuk.
Lista priorytetów na 2013 r. jest jednak krótsza od ubiegłorocznej. W tym roku nie znalazły się na niej m.in. gaz płynny, środki odurzające i substancje psychotropowe. Jak stwierdzają urzędnicy w nowym „Strategicznym planie kontroli”, zatwierdzonym już przez szefa służby celnej Jacka Kapicę, poziom ryzyka spadł w tych obszarach z wysokiego do średniego.

Ryzyko z samochodami można ograniczyć

Tak samo natomiast jak w ubiegłym roku priorytety kontrolne celników nie dotyczą samochodów osobowych, choć – jak przyznaje Służba Celna – ich sprowadzanie do Polski pozostaje obszarem wysokiego ryzyka. Departament kontroli celno-akcyzowej i kontroli gier MF wyjaśnia, że ryzyko w tym przypadku można skutecznie ograniczać w ramach postępowań podatkowych bez konieczności każdorazowego angażowania komórek kontrolnych (sprawy w większości dotyczą pojedynczych pojazdów).
Społeczeństwo jest świadome swoich praw
Maciej Turżański, ekspert podatkowy w KPMG
Można oczekiwać, że również w 2014 r. kontrola obrotu wyrobami akcyzowymi będzie głównym obszarem zainteresowania organów podatkowych. Najprawdopodobniej celnicy będą w dalszym ciągu kontrolować szczególnie obrót papierosami, alkoholem, paliwami czy olejami opałowymi, z uwagi na fakt, że w handlu tymi wyrobami występuje ryzyko unikania opodatkowania podatkiem akcyzowym, a co za tym idzie uszczuplania przychodów Skarbu Państwa. Trudno natomiast przewidzieć, jakie obszary, poza wymienionymi powyżej, mogą być przedmiotem zwiększonego zainteresowania Służby Celnej w następnych latach. Wzmożenie kontroli podatkowych w przypadku konkretnej branży może być skutkiem nasilenia się zjawisk negatywnych, takich jak obchodzenie przepisów podatkowych lub uchylanie się podatników od płacenia podatków, co z kolei może być związane ze zmianami przepisów.

Nielegalny obrót papierosami niezmiennie stanowi w Polsce kluczowy problem