Od nowego roku obowiązuje nowe rozporządzenie ministra finansów w sprawie faktur elektronicznych (rozporządzenie z 20 grudnia 2012 r., Dz.U. poz. 1528), które przewiduje ułatwienia w stosowaniu e-faktur. Przedsiębiorcy i biura rachunkowe zwracają jednak uwagę, że przeszkodą w przejściu na e-faktury są procedury obowiązujące w sądach.
– Jak mam przejść na e-fakturowanie, jeśli na potrzeby postępowania sądowego muszę dokument wydrukować? – pytają księgowi. Wskazują, że jest tak np. w postępowaniach dotyczących pozwów o zapłatę należności wynikających z faktur, które rozpoznają sądy gospodarcze. Do pozwu należy dołączyć faktury. Niestety, w praktyce może to być jedynie dokument papierowy. Od 1 stycznia 2013 r. w tych sądach nic się nie zmieniło.
Jak informuje Aneta Rębisz z biura prasowego Sądu Okręgowego w Krakowie, zasadą jest, że faktury dołączone do pozwu powinny mieć formę papierową.
Podobnie uważa Michał Tomala, sędzia i rzecznik Sądu Okręgowego w Szczecinie. Przyznaje, że w obecnym stanie prawnym jako dowód mogą być składane wydrukowane e-faktury. Jako załącznik można dołączyć np. płytę CD z e-fakturami, ale sama płyta CD nie wystarczy. Michał Tomala tłumaczy, że dopuszczalne jest to zwłaszcza w postępowaniu upominawczym.
Marcin Górniak, doradca podatkowy w KPMG, wyjaśnia, że w takim postępowaniu powód składa pozew w formie elektronicznej, nie załączając do pozwu dowodów na podstawie art. 50532 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego (dotyczy to również m.in. faktur). Ekspert dodaje, że przedstawienie sądowi faktur będzie więc konieczne dopiero w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, uchylenia nakazu zapłaty lub wniesienia sprzeciwu przez pozwanego.
– Jeżeli strona pozwana będzie kwestionować rzetelność takiej e-faktury, to powód będzie musiał dowieść, że łączył go z pozwanym stosunek prawny, czego dowodem jest właśnie ta wydrukowana e-faktura – potwierdza sędzia Michał Tomala.
Mirosława Zugaj, doradca podatkowy i menedżer w Grant Thornton, uważa, że w takim postępowaniu e-faktura może być potraktowana jako dokument prywatny, o którym mowa w art. 245 kodeksu postępowania cywilnego (potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lipca 2007 r., sygn. II CNP 129/07). Zgadza się więc, że nośnik zawierający e-fakturę może być załącznikiem do pozwu elektronicznego.
Marcin Górniak, doradca podatkowy w KPMG, zwraca z kolei uwagę, że w postępowaniu ogólnym samo okazanie pliku elektronicznego zawierającego faktury i wykazującego dochodzone roszczenie może okazać się nieskuteczne. Z kolei w postępowaniach sądowoadministracyjnych (przed WSA i NSA) postępowanie toczy się na podstawie akt zebranych przez organy podatkowe. A zatem sporne faktury powinny zostać zgromadzone już w toku postępowania podatkowego czy kontroli podatkowej, a organy powinny akceptować faktury dostarczone przez podatnika w formie elektronicznej.