Nasza czytelniczka została poinformowana, że urząd skarbowy wszczął postępowanie, którego celem jest ustalenie osób odpowiedzialnych za długi podatkowe jej zmarłego ojca. Jednocześnie formalności dotyczące nabycia spadku nie zostały dopełnione i nie wiadomo, kto ostatecznie będzie spadkobiercą.
Zdaniem Marcina Srogi, eksperta z kancelarii CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta, przepisy podatkowe nie udzielają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy należy wszcząć postępowanie w sprawie odpowiedzialności za długi spadkowe, w szczególności nie wskazują, czy niezbędne jest uprzednie ustalenie, kto jest spadkobiercą.
– Odpowiedzialność podatkową mogą ponieść wyłącznie spadkobiercy. Zatem kluczową kwestią jest rozstrzygnięcie, od którego momentu osobie z kręgu dziedziczących przysługuje status spadkobiercy. Przepisy podatkowe nakazują w tym zakresie stosować przepisy kodeksu cywilnego – podkreśla Marcin Sroga.
Zgodnie z ich brzmieniem status spadkobiercy uzyskuje się z chwilą śmierci spadkodawcy. Sąd, wydając później postanowienie, lub notariusz, sporządzając akt, jedynie stwierdzają, kto uzyskał ten status, począwszy od chwili śmierci spadkodawcy.
W rezultacie wszczęcie postępowania podatkowego wobec osoby z kręgu dziedziczących jest dopuszczalne.
– Trudno jednak zgodzić się z poglądem, zgodnie z którym organ podatkowy miałby prawo wydać decyzję o odpowiedzialności podatkowej jeszcze przed ustaleniem rzeczywistego, ostatecznego kręgu spadkobierców, uwzględniającym np. odrzucenie spadku. W takiej sytuacji rozsądniej byłoby zawiesić postępowanie podatkowe i wezwać stronę do wystąpienia do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. W razie braku reakcji strony organ może sam złożyć taki wniosek – podkreśla nasz rozmówca.