Średnie ceny skupu żyta w tym roku są na nieco wyższym poziomie niż w roku 2011. Oznacza to, że w przyszłym roku wzrosną stawki podatku rolnego.
W przyszłym roku będzie obowiązywał podatek rolny w dotychczasowym kształcie. Zmiana systemu podatkowego dla rolników ma bowiem nastąpić dopiero w 2014 r. Oznacza to, że w 2013 r. stawki będą zależały od średniej ceny skupu żyta za trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Wskaźnik ten publikuje prezes Głównego Urzędu Statystycznego 20 października, ale biorąc pod uwagę ceny skupu żyta w tym roku, już teraz można przewidzieć, że wzrosną one niewiele w stosunku do cen zeszłorocznych.
GUS podaje ceny produktów rolnych w podziale na dwie kategorie: ceny stosowane przez osoby prawne i samodzielne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej (bez osób fizycznych) oraz ceny na targowiskach, a więc te, które stosują osoby fizyczne.
Z danych wynika, że w 2011 r. firmy skupowały zboże po ok. 73 – 76 zł, a na targowiskach ceny kształtowały się na poziomie ok. 78 zł. W tym roku ceny wzrosły. W czerwcu firmy i inne podmioty płaciły ok. 85 zł, a w lipcu prawie 78 zł za 1 decytonę (dawniej: kwintal). Z kolei na targowiskach ten gatunek zboża można było kupić za odpowiednio 83 zł i 79 zł. Średnia cena z tych miesięcy wyniosła więc ok. 81 zł. Gdyby taka była średnia cena za trzy kwartały tego roku, to stawka podatku od 1 ha przeliczeniowego (od gruntów gospodarstw rolnych) wyniosłaby w przyszłym roku 202,5 zł i byłaby wyższa od obecnie obowiązującej (185,45 zł) o 17,05 zł. Z kolei stawka dla tzw. gruntów pozostałych wyniosłaby 405 zł, co oznacza wzrost o 34 zł od 1 ha.
Wzrost cen żyta nie oznacza jednak automatycznie wzrostu stawek podatkowych w przyszłym roku. Jak wyjaśnia dr Bogumił Pahl, adiunkt w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz członek Zespołu Eksperckiego ds. Lokalnego Prawa Podatkowego, rada gminy może obniżyć średnią cenę skupu żyta, przyjmowaną jako podstawa obliczania podatku rolnego (ogłaszaną przez prezesa GUS – przyp.red.) na obszarze gminy. Obniżenie średniej ceny skupu żyta spowoduje obniżenie stawek podatku rolnego.
Bogumił Pahl zwraca jednak uwagę, że jest to uprawnienie rady gminy, a nie jej obowiązek. W praktyce gminy uchwalają niższe ceny skupu żyta. Mogą też różnicować wysokość średniej ceny skupu żyta w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej.
Jeśli jednak rada gminy nie podejmie uchwały obniżającej ceny skupu żyta, to na terenie gminy będą obowiązywały stawki wynikające z komunikatu prezesa GUS. Bogumił Pahl wyjaśnia, że ustawa o podatku rolnym nie przewiduje rozwiązania na wzór ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, pozwalającego na zastosowanie stawek z roku poprzedniego.
Ceny żyta
Średnia cena skupu 1 kwintala żyta za trzy pierwsze kwartały roku
2010 – 37,64 zł
2011 – 74,18 zł
2012 – 81* zł
* prognoza DGP