W 2012 r. do 7500 zł zwiększył się ustawowy próg między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym stosowany w przypadku niektórych czynów zabronionych. Dotyczy to m.in. uchylania się od opodatkowania, zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek, nierzetelnego prowadzenia ksiąg czy niewystawiania faktur. Jeśli czyn podatnika kwalifikowany jest jako wykroczenie, grozi mu grzywna. W przypadku przestępstwa karą może być nawet pozbawienie wolności. Kara za czyny zabronione jest jednak ograniczona czasowo. Jak wyjaśnia Mariusz Gumola, doradca podatkowy w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy, karalność za wykroczenie ustaje, jeżeli od momentu jego popełnienia upłynął rok.
– W przypadku czynu polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej bieg przedawnienia rozpoczyna się nie z chwilą jego popełnienia, lecz dopiero z końcem roku, w którym upłynął termin płatności podatku – wyjaśnia ekspert.
Ponadto, jeśli w okresie roku od popełnienia wykroczenia (lub końca roku, w którym upływał termin płatności uszczuplonej należności) zostanie wszczęte postępowanie przeciwko sprawcy, wówczas termin przedawnienia karalności wykroczenia ulega przedłużeniu o kolejne 2 lata.
Pamiętać należy, że przedawnienie karalności nie jest tożsame z przedawnieniem zobowiązania podatkowego, które następuje z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
– Mimo że karalność wykroczenia przedawnia się, to fiskus może dochodzić zapłaty nieprzedawnionej należności podatkowej – mówi Anna Kaźmierczak, konsultant w kancelarii doradcy podatkowego Initium Krzysztof Biernacki.
Jeżeli zatem podatnik narazi fiskusa na uszczuplenie podatku w kwocie nieprzekraczającej 7500 zł, to zasadniczo po roku nie grozi mu już grzywna za wykroczenie karne skarbowe.

3000 zł wynosi w 2012 roku maksymalny mandat za wykroczenie skarbowe

– Może być jedynie zmuszony do zapłaty zaległości podatkowej z odsetkami za zwłokę – podkreśla Mariusz Gumola.
Natomiast, gdy uszczuplenie podatku jest kwalifikowane jako przestępstwo skarbowe, podatnik nie może liczyć na to, że karalność czynu przedawni się szybciej niż zobowiązanie podatkowe.
– Karalność przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynie 5 lub 10 lat w zależności od wagi czynu – wyjaśnia Anna Kaźmierczak.
Czyli w przypadku przestępstw termin przedawnienia karalności wynosi minimum 5 lat.
– Wobec przestępstw istnieje odwrotna zależność, tj. karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności – mówi Anna Kaźmierczak.
Dlatego też bez względu na przewidziany w kodeksie karnym skarbowym (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 z późn. zm.) termin przedawnienia karalności, możliwość ukarania sprawcy wygaśnie również wtedy, gdy wcześniej przedawni się zobowiązanie podatkowe.