Wyrok WSA może się przyczynić do katastrofy budżetowej gminy Ornontowice. Sąd uznał, że gmina niesłusznie pobrała od Jastrzębskiej Spółki Węglowej 8 mln zł podatku od nieruchomości za podziemne wyrobiska górnicze.
Zaplanowane na ten rok dochody gminy wynoszą prawie 19 mln zł. Jeśli więc gmina musiałaby zwrócić spółce kwotę podatku, będzie miała duże problemy ze zgromadzeniem takich środków. Niewykluczone, że będzie musiała w tym celu zaciągnąć kredyt.

Niekorzystny wyrok

Kazimierz Adamczyk, wójt gminy Ornontowice, nie chce na razie komentować wyroku WSA w Gliwicach. Chętnie wypowiada się natomiast prezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej Janusz Olszowski. Jego zdaniem wyrok ma bardzo pozytywne skutki ekonomiczne dla górnictwa.

Budżet gminy Ornontowice na 2011 r. wynosi: dochody – 18,7 mln zł, wydatki – 26,3 mln zł, deficyt – 7,6 mln zł

Wyjaśnijmy, że WSA orzekł, iż gmina Ornontowice niesłusznie wyegzekwowała od Jastrzębskiej Spółki Węglowej podatek od nieruchomości za 2003 r. w wysokości 8 mln zł, który spółka zapłaciła w maju 2008 r. Sąd wziął pod uwagę wrześniowe orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt P 33/09), zgodnie z którym przestrzeni wyrobiska nie można uznać za budowlę w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 z późn. zm.) i w rozumieniu prawa budowlanego. Nie można jej więc opodatkować podatkiem od nieruchomości. Trybunał nie wykluczył jednak, że za budowle będzie można uznać urządzenia i obiekty znajdujące się w wyrobisku. Stwierdził, że mogą o tym przesądzić organy podatkowe lub sądy administracyjne.
Gliwicki sąd uznał, że zakresem opodatkowania nie może być objęte wyrobisko postrzegane w sposób kompleksowy, czyli łącznie z odwiertem i z powiązanymi obiektami budowlanymi, bezpośrednio z nim związanymi. Sąd za trybunałem, powtórzył że nie można wykluczyć że w wyrobiskach są obiekty budowlane i urządzenia, które mogą być opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Ma to jednak dopiero ustalić organ podatkowy.

Problemy finansowe

W przypadku uprawomocnienia wyroku WSA w Gliwicach, gmina Ornontowice będzie miała finansowe trudności związane z jego realizacją, ponieważ problemem będzie zwrot tak wysokiej nadpłaty podatku. Dr Mariusz Popławki z Katedry Prawa Podatkowego ocenia, że gmina będzie musiała zmienić budżet na 2011 r. lub zaplanować odpowiednie środki na rok 2012.
– Ponieważ wyrok jest nieprawomocny, strony mogą również złożyć od niego skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego – przyznaje Mariusz Popławski.
Niewykluczone, że gmina będzie musiała wypłacić również odsetki spółce. Ekspert wyjaśnia, że istotny jest zastosowany tryb zapłaty podatku przez spółkę. Mogła ona sama uiścić należność i wystąpić o stwierdzenie i zwrot nadpłaty podatku od nieruchomości. Mogła również otrzymać decyzję określającą wysokość podatku.
Biorąc pod uwagę, że spór trwał bardzo długo, odsetki prawdopodobnie się pojawią.
Podobne kłopoty mogą mieć wszystkie gminy w Polsce, na terenie których znajdują się wyrobiska górnicze. Wszystko jednak zależy, czy spółki węglowe zdecydują się na spór sądowy w celu odzyskania już zapłaconych podatków.